Уільям Пол Цёрстан

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Уільям Пол Цёрстан
англ.: William Paul Thurston
Дата нараджэння 30 кастрычніка 1946(1946-10-30)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 21 жніўня 2012(2012-08-21)[3][1][…] (65 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Дзеці Дылан Пол Цёрстан[d][4]
Род дзейнасці матэматык, таполаг, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера тапалогія і матэматыка[5]
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Морыс Хірш[d][7]
Вядомыя вучні Томас Эрнст Вальдэмар Эрландсан[d][8]
Член у
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уільям Пол Цёрстан (англ.: William Paul Thurston; 30 кастрычніка 1946, Вашынгтон — 21 жніўня 2012, Рочэстэр) — амерыканскі матэматык, адзін з піянераў маламернай тапалогіі, лаўрэат прэміі Філдса (1982).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў сям’і інжынера-фізіка Лабараторый Бэла і швачкі. У 1967 годзе скончыў Нью-каледж у Фларыдзе, у дыпломнай працы прадставіў інтуіцыянісцкія асновы тапалогіі. Па заканчэнні каледжа паступіў ва Універсітэт Каліфорніі ў Берклі; студэнтам удзельнічаў у дэманстрацыях супраць В’етнамскай вайны. У 1972 годзе пад кіраўніцтвам Морыса Хірша абараніў доктарскую дысертацыю на тэму «Слаенні 3-мнагастайнасці, якія з’яўляюцца расслаеннямі на акружнасці».

Пасля абароны правёў год у Інстытуце вышэйшых даследаванняў у Прынстане, пасля чаго запрошаны ў Масачусецкі тэхналагічны інстытут на пасаду дацэнта. У 1974 годзе атрымаў пасаду прафесара ў Прынстанскім універсітэце, дзе ў другой палове 1970-х — пачатку 1980-х гадоў атрымаў асноўныя вынікі ў маламернай тапалогіі.

У 1982 годзе стаў лаўрэатам Філдсаўскай прэміі, у намінацыі адзначаўся рэвалюцыйны ўклад у двухмерную і трохмерную тапалогію, які паказаў новыя ўзаемасувязі паміж аналізам, тапалогіяй і геаметрыяй, а таксама дэманстрацыю таго, што вялікі клас 3-мнагастайнасцей валодае гіпербалічнай структурай.

У 1992 годзе вярнуўся ў Берклі, заняўшы пасаду дырэктара мясцовага Інстытута матэматычных даследаванняў. У перыяд 1996—2003 гадоў быў прафесарам у Каліфарнійскім універсітэце ў Дэйвісе. З 2003 года — прафесар матэматыкі і інфарматыкі ў Карнельскім універсітэце.

У 2011 годзе перанёс аперацыю па выдаленні меланомы, пазбавіўшыся правага вока, аднак працягваў працу, актыўна ўдзельнічаў у канферэнцыях. Памёр у 2012 годзе ў выніку наступстваў ракавага захворвання.

Зноскі

  1. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  2. Brozović D., Ladan T. William Paul Thurston // Hrvatska enciklopedijaLZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
  3. Bill Thurston dies. Праверана 22 жніўня 2012.
  4. https://www.washington.edu/regents/meetings/2010/may/items/acad/a-6.pdf#page=16
  5. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  6. а б в г д е ё ж з і Gabai D., Kerckhoff S. William P. Thurston,1946–2012 // Notices Amer. Math. Soc. / F. MorganAMS, 2015. — Vol. 62, Iss. 11. — P. 1318–1332. — ISSN 0002-9920; 1088-9477
  7. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
  8. Матэматычная генеалогія — 1997.