Францішак Бартуль

Францішак Бартуль
Род дзейнасці	грамадскі дзеяч
Дата нараджэння	15 лістапада 1918(1918-11-15)
Месца нараджэння	Бярозкі, Дрысенскі павет, Віцебская губерня, РСФСР
Дата смерці	4 снежня 2005(2005-12-04) (87 гадоў)
Месца смерці	Манхасет[d], акруга Насо[d], Нью-Ёрк, ЗША
Месца пахавання	Беларускія могілкі ў Іст-Брансуіку
Альма-матар	Віленская беларуская настаўніцкая семінарыя[d] (1943) Афіцэрскія курсы БКА (1944) Мюнхенскі каталіцкі ўніверсітэт[d] Папскі Грыгарыянскі ўніверсітэт
Член у	Згуртаванне беларусаў у Вялікай Брытаніі Згуртаванне беларускіх камбатантаў[d] Рунь, аб'яднанне Беларуска-амерыканскае задзіночанне

Францішак Бартуль (15 лістапада 1918 — 4 снежня 2005) — беларускі грамадскі дзеяч.

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Бярозкі каля Прыдруйску (зараз гэта тэрыторыя Латвіі). Скончыў сярэднюю тэхнічную гімназію ў Дзвінску (Даўгаўпілс).

Падчас Другой сусветнай вайны ў 1940 г. мабілізаваны ў Чырвоную Армію, трапіў у нямецкі палон і апынуўся ў Шчэціне, быў прызначаны перакладчыкам. Не вярнуўся пасля адпачынку ў Дзвінску. У 1943 г. скончыў Віленскую беларускую настаўніцкую семінарыю. Вучыўся ў Мінскай афіцэрскай школе БКА (1944).

З ліпеня 1944 г. — на эміграцыі. Знаходзіўся ў Кёнігсбергу, дзе працаваў у Камітэце самапомачы. У 1944—45 г. вучыўся на філасофскім факультэце Мюнхенскага каталіцкага ўніверсітэта, пазней — на філасофскім факультэце Грыгарыянскага ўніверсітэта ў Рыме. Адтуль перабраўся ў Вялікабрытанію, скончыў Лонданскі інстытут тэхнічнай стаматалогіі (атрымаў спецыяльнасць тэхніка-дантыста). Ад 24 снежня 1946 г. быў сябрам Згуртавання беларусаў у Вялікай Брытаніі, а ў 1949 г. абраны старшынёй арганізацыі. Пазней выконваў іншыя функцыі ў Галоўнай управе ЗБВБ. Быў сябрам Згуртавання беларускіх камбатантаў ад 1949 г., адным са стваральнікаў Беларускага хрысціянскага акадэміцкага аб'яднання «Жыццё» і Беларускага акадэміцкага каталіцкага таварыства «Рунь».

У 1956 г. з жонкай выехаў у ЗША. Жыў у Нью-Ёрку, дзе меў дантыстычную майстэрню. Актыўны ўдзельнік беларускага жыцця. Уваходзіў у кіраўніцтва БАЗА і яго нью-ёрскага аддзела, быў сябрам рэдкалегіі газеты «Беларус», ад 1982 г. старшынёй Рады дырэктароў Фундацыі імя П. Крэчэўскага, членам Рады БНР.

Памер 4 снежня 2005 г. у Мангэсэце на Лонг-Айлендзе (штат Нью-Ёрк). Пахаваны на беларускіх могілках Божай Маці Жыровіцкай ў Іст-Брансуіку.

Літаратура

• Арлоў Ул. Iмёны свабоды. (Бiблiятэка Свабоды. XXI стагодзьдзе.) / пад рэд. К. Гарэлiк — 3-е выд., дап. — Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода, 2015 — 668 с.: iл.
• Гардзіенка Н. Беларусы ў Вялікабрытаніі / пад рэд. А. Гардзіенкі. — Мн., 2010.
• Кіпель В. Бартуль // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 2. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2).