Ян Дыдэрык Ван-дэр-Ваальс

Ян Дыдэрык Ван-дэр-Ваальс
Род дзейнасці	фізік, хімік, прафесар, матэматык, фізік-тэарэтык, выкладчык універсітэта
Дата нараджэння	23 лістапада 1837(1837-11-23)[…]
Месца нараджэння	Лейдэн, Нідэрланды, Каралеўства Нідэрландаў
Дата смерці	8 сакавіка 1923(1923-03-08)[…] (85 гадоў)
Месца смерці	Амстэрдам, Паўночная Галандыя, Нідэрланды, Каралеўства Нідэрландаў
Месца пахавання	Дэ Ньівэ Остэр[d]
Грамадзянства	Каралеўства Нідэрландаў
Жонка	Anna Magdalena Smit[d]
Дзеці	Jacqueline E. van der Waals[d] і Johannes Diderik van der Waals jr.[d]
Месца працы	Амстэрдамскі ўніверсітэт
Альма-матар	Лейдэнскі ўніверсітэт
Член у	Нідэрландская каралеўская акадэмія навук Пруская акадэмія навук Амерыканскае філасофскае таварыства Нацыянальная акадэмія навук ЗША
Узнагароды і прэміі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ян Дыдэрык Ван-дэр-Ваальс (нідэрл. Johannes Diderik van der Waals, 23 лістапада 1837, Лейдэн — 8 сакавіка 1923, Амстэрдам) — галандскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1910).

Дасягненні

Большая частка прац Ван-дэр-Ваальса адносіцца да галіны тэарэтычнай малекулярнай фізікі. Ён даследаваў паводзіны малекул і займаўся тэорыямі, якія апісваюць станы матэрыі. У 1869 годзе ён адкрыў сілы ўзаемадзеяння паміж малекуламі, якія пасля былі названы яго імем — сілы Ван-дэр-Ваальса. У 1873 годзе ў сваёй дысертацыі ён развіў мадэль, якая аднастайна апісвае газападобныя і вадкія фазы рэчыва. На аснове гэтай мадэлі ён вывеў ураўненне стану, якое паказала, што пры некаторай тэмпературы знікаюць адрозненні ў фізічных уласцівасцях вадкасці і яе пара, якія знаходзяцца ў раўнавазе. Пры такой тэмпературы, званай крытычнай, шчыльнасць вадкасці і яе насычанай пары становяцца аднолькавымі і знікае бачная мяжа паміж імі.

За гэта дасягненне Ван-дэр-Ваальса атрымаў ў 1910 г. Нобелеўскую прэмію па фізіцы «за працу над ураўненнем стану газаў і вадкасцей».

Працы

• Die Kontinuität des flüssigen und gasförmigen Zustands (1873)
• Lehrbuch der Thermodynamik (zwei Bände, 1908—1912)