Джозеф Джон Томсан

Джозеф Джон Томсан
Joseph John Thomson
Дата нараджэння	18 снежня 1856(1856-12-18)[…]
Месца нараджэння	Чытэм Хіл[d], бора Манчэстэр[d], Вялікабрытанія
Дата смерці	30 жніўня 1940(1940-08-30)[…] (83 гады)
Месца смерці	Кембрыдж, акруга Кембрыдж[d], Кембрыджшыр, Англія, Вялікабрытанія
Месца пахавання	Вэстмінстэрскае абацтва
Грамадзянства	Вялікабрытанія
Бацька	Joseph James Thomson[d]
Маці	Emma Swindells[d]
Жонка	Rose Thomson[d]
Дзеці	Джордж Паджэт Томсан і Joan Paget Thomson[d]
Род дзейнасці	фізік, матэматык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	фізіка, эксперыментальная фізіка, электрон і электрычная праводнасць
Месца працы	Кембрыджскі ўніверсітэт
Альма-матар	Манчэстэрскі ўніверсітэт Трыніці-каледж Манчэстэрскі ўніверсітэт у Вікторыі[d] Кембрыджскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Джон Уільям Стрэт, лорд Рэлей
Вядомыя вучні	Роберт Опенгеймер, Чарлз Гловер Баркла, Чарлз Томсан Рыз Вільсан, Фрэнсіс Уільям Астан, Уільям Генры Брэг, Макс Борн, John Sealy Townsend[d], Balthasar van der Pol[d], John Zeleny[d], Daniel Frost Comstock[d], T. H. Laby[d] і H. Stanley Allen[d]
Вядомы як	Торт з разынкамі, адкрыццё электрона, ізатопаў і томсанаўскага рассейвання, вынаходства мас-спектрометра і першага радыёхвалявода
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Міжнародная Навуковая Эсперантыстская Асацыяцыя[d] Пецярбургская акадэмія навук Акадэмія навук СССР Шведская каралеўская акадэмія навук Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Расійская акадэмія навук Пруская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d] Баварская акадэмія навук Нідэрландская каралеўская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Турынская акадэмія навук[d]
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па фізіцы (1906) Каралеўскі медаль[d] (1894) медаль Эліята Крэсана[d] (1910) медаль Х’юза (1902) Медаль Фарадэя[d] (1925) медаль Ходкінса[d] (1902) медаль Альберта[d] (1915) медаль Франкліна[d] (1922)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сэр Джозеф Джон Томсан (18 снежня 1856 — 30 жніўня 1940) — англійскі фізік, які адкрыў электрон, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1906).

Біяграфія

Томсан нарадзіўся ў 1856 г у Чытэм-Хіле (Cheetham Hill) паблізу Манчэстэра. Вывучаў фізіку ў лабараторыі Бальфура Сцюарта ў Оўенс-каледжы ў Манчэстэры, затым ў 1876 годзе выйграў стыпендыю на навучанне ў Кембрыджы, дзе правучыўся да 1880. З 1882 г. лектар па матэматыцы ў Trinity Colledge (Кембрыдж). З 1884 замясціў Рэлея, стаўшы прафесарам фізікі на кафедры эксперыментальнай фізікі ў Кембрыджы. У 1882 г. удастоены прэміі Адамса за сачыненне пра рух віхуроў («Treatise on the motion of vortex rings»). У 1890 ажаніўся з Розай Пейджт (Rose Paget), у іх было двое дзяцей.

У 1881 годзе Дж. Дж. Томсан ўвёў паняцце электрамагнітнай масы, назваўшы гэтак тую частку масы, якая абумоўлена энергіяй электрастатычнага поля зараджанай часціцы. Гэтая праца лічыцца першай працай, у якой абмяркоўваецца сувязь энергіі і масы.

У 1897 адкрыў электрон, за што ў 1906 годзе быў удастоены Нобелеўскай прэміі па фізіцы з фармулёўкай «за даследаванні праходжання электрычнасці праз газы». Сын Томсана Джордж Паджэт Томсан (George Paget Thomson, 1892—1975) таксама з часам стаў Нобелеўскім лаўрэатам па фізіцы — у 1937 годзе за эксперыментальнае адкрыццё дыфракцыі электронаў на крышталях.