Жазеф Луі Пруст

Жазеф Луі Пруст
Жазеф Луі Пруст
	фр.: Joseph Louis Proust
Дата нараджэння	26 верасня 1754[…]
Месца нараджэння	Анжэ, Анжэ[d], дэпартамент Мен і Луара;
Дата смерці	5 ліпеня 1826[…] (71 год)
Месца смерці	Анжэ, дэпартамент Мен і Луара, Каралеўства Францыя;
Грамадзянства	Францыя;
Род дзейнасці	хімік, фармацэўт, аэранаўт
Месца працы	Саламанкскі ўніверсітэт;
Член у	Французская акадэмія навук; Баварская акадэмія навук; Парыжская медыцынская акадэмія[d]; Турынская акадэмія навук[d]; Руанская акадэмія навук, літаратуры і мастацтваў[d];
Узнагароды
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Жазеф Луі Пруст (фр.: Joseph Louis Proust, 26 верасня 1754, Анжэ - 5 ліпеня 1826, Анжэ) — французскі хімік.

Навуковая праца

Пруст быў тыповым прадстаўніком «аналітычнага перыяду». Яго даследаванні былі прысвечаны колькаснаму аналізу соляў волава, медзі, жалеза, нікелю, сурмы, кобальту, срэбра і золата (1799-1806). Вынікі, атрыманыя Прустам, значна пашырылі звесткі аб гэтых металах і іх солях. Ён вывучаў таксама солі арганічных кіслот (напрыклад, ацэтат медзі) і прысвяціў некалькі даследаванняў пытанням арганічнай хіміі. Ён даследаваў, у прыватнасці, «мядовы цукар» і ўсталяваў яго адрозненне ад «трысняговага цукру», вывучаў злучэнні сінільнай кіслаты, сыр, а таксама розныя прадукты жывёл арганізмаў. Сярод сучаснікаў атрымалі вядомасць яго працы аб мачавіне і мачы, ферментах, клейкавіне і інш.

Пруст распрацаваў некаторыя метады аналітычнай хіміі; асабліва варта адзначыць серавадародны метад аблогі металаў, які атрымаў шырокае распаўсюджванне і вялікае практычнае значэнне ў далейшым. Як і многія хімікі-аналітыкі таго перыяду, Пруст займаўся і тэхнічнымі пытаннямі, напрыклад пытаннямі, звязанымі з падрыхтоўкай пораху, запальных кнотаў і г.д.

Самым выбітным навуковым дасягненнем Пруста стала адкрыццё закона сталасці складу. Займаючыся даследаваннем уласцівасцяў і складу злучэнняў розных металаў, ён даказаў, што пры вызначэнні складу аксідаў металаў многія яго сучаснікі дапускалі памылкі, лічачы гідраксіды аксідамі. Пруст паказаў таксама, што розныя аксіды аднаго і таго ж металу маюць цалкам пэўны склад, які змяняецца скачкападобна. Даследаванне складу розных аксідаў металаў, а таксама іх хларыдаў і сульфідаў, выкананае ў 1797-1809, паслужыла асновай для адкрыцця ім закона пастаянных адносін.

Апанентам Пруста ва ўзніклай дыскусіі аб сталасці складу хімічных злучэнняў выступіў яго суайчыннік - вядомы хімік Клод Луі Бертале. Палеміка гэтых двух вучоных працягвалася з 1801 па 1808. Дзякуючы таму, што вымярэнні Пруста былі выключна дакладнымі для свайго часу, дыскусія скончылася на карысць Пруста і закон пастаянства складу атрымаў прызнанне большасці хімікаў, стаўшы адным з крайвугольных камянёў хімічнай тэорыі.

У гонар вучонага названы мінерал прустыт^[7]^[8].

Зноскі

↑ Joseph Louis Proust // Léonore database — ministère de la Culture. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2886420"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q384602"></a>
↑ ^а ^б Joseph Louis Proust // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Louis Joseph Proust // Diccionario biográfico español — Real Academia de la Historia, 2011. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41705771"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2720582"></a>
↑ ^а ^б Пруст Жозеф Луи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^а ^б ^в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
↑ Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes — 1999. Праверана 13 мая 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4903493"></a>
↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 52—53. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0216-4 (Т. 13).
↑ Систематика и классификация минералов, горных пород, метеоритов, окаменелостей // Кристаллов.net (руск.)

[_7a03171d751e3bcc-1] Joseph Louis Proust // Léonore database — ministère de la Culture. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2886420"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q384602"></a>

[_74b9e6bee0cc4ae6-2] а ^б Joseph Louis Proust // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_36dce94e7c6b057f-3] Louis Joseph Proust // Diccionario biográfico español — Real Academia de la Historia, 2011. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41705771"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2720582"></a>

[_5d9afc75e95d7bce-4] а ^б Пруст Жозеф Луи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_6e236b839d85ffe8-5] а ^б ^в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>

[_6586461d6ad8606f-6] Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes — 1999. Праверана 13 мая 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4903493"></a>

[bel13-7] Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 52—53. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0216-4 (Т. 13).

[knet-8] Систематика и классификация минералов, горных пород, метеоритов, окаменелостей // Кристаллов.net (руск.)

[1]

[2]

[4]

[5]

[3]

[6]

[7]

[8]