Перайсці да зместу

Каптур

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Каптур
Выява
Краіна
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Дзяўчына ў каптуры, вёска Вялава (каля Валожына). Фатограф граф Бенедыкт Тышкевіч, ліпень 1897 г.

Капту́р[1][2][3] (польск.: kaptur ад чэшск.: kaptour) — традыцыйны галаўны ўбор замужніх жанчын ва Усходняй Еўропе: ва Украіне, у Беларусі і Расіі.

Уяўляў сабой шапачку з плоскім ці паўшарападобным верхам і з вушкамі, да якіх прышывалі матузкі для завязвання пад падбародкам. Шылі яго з аксаміту, шоўку, атласу, паркалю звычайна чырвонай гамы; вушкі і перад аздаблялі вышыўкай, залатой і срэбнай тасьмой, нашыўкамі рознакаляровых стужак, бісерам[4][5].

На Беларусі бытаваў пераважна ў Цэнтральнай і Заходняй Беларусі да пачатку XX ст. (у XVI—XVII стст. яго насілі знатныя гараджанкі і шляхцянкі). Надзявалі на тканку (круглы валік, на які накручвалі валасы), зверху часта завівалі намітку, завязвалі хустку[4].

На Русі быў вядомы яшчэ ў XIII—XVII стагоддзях. Да другой паловы XIX стагоддзя заўсёды з’яўляўся толькі ніжнім галаўным уборам, зверху надзявалі іншы галаўны ўбор, потым мог насіцца самастойна[6].

  1. Этнаграфія Беларусі 1989.
  2. БелЭн 1999.
  3. Лазука, Барыс Андрэевіч Слуцкія паясы і еўрапейскі тэкстыль XVIII стагоддзя. Малы лексікон / Б. А. Лазука; [фота: Б. А. Лазука, М. П. Мельнікаў]. ― Мінск : Беларусь, 2015. — 170, [2] с. : каляр. іл., партр. ; 30 см. Фактычная дата выхаду ў свет ― 2014. ― Бібліяграфія: с. 170―171.
  4. а б Каптур
  5. Повойник (руск.)
  6. Повойник Архівавана 10 лістапада 2013. (руск.)