Перайсці да зместу

Снофру

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Снофру
IV дынастыя
Старое Царства

Статуя Снофру; Егіпецкі музей, Каір
G39N5
 

асабістае імя

як Сын Ра
S29F35I9
D21
G43
Сенеферу, Снофру
S.nfr.w(j)
Той, хто ўдасканальвае
G5

Хорава імя

як Хор
V30
U4
X1
Нэб-маат
Nb-m3ˁt
Гаспадар Маат
або Валадар ісціны (справядлівасці)
G16

небці-імя

як Гаспадар
падвойнага вянца
V30
U4
X1
Нэб-маат
Nb-m3ˁt
Гаспадар ісціны
G8

залатое імя

як Залаты Хор
G5
S12
Бік-нэбу
Bjk-nbw
Залаты сокал
Турынскі спіс (№III./9)
V10AS29F35HASHG7V11AG7
[1]
Снефер...
S.nfr
Дасканалы...
(імя суправаджаецца
знакам-паняццем "цар",
які ўяўляе сабой сокала Хора)
Абідаскі спіс (№20)
S29F35G43
Снеферу
S.nfr.w(j)
Той, хто ўдасканальвае мяне
Сакарскі спіс (№16)
S29F35I9
D21
G43
Снеферу
S.nfr.w(j)
старажытнагрэчаскае імя
Варыянты па Манефону:

Афрыкан: Сорыс[A 1]
Еўсевій: адсутнічае
Арм. вар. Еўсевія: адсутнічае

Снофру (грэч. Soris паводле Манефона) — першы цар (фараон) егіпецкай IV дынастыі часоў Старога Царства. Ён валадарыў прыблізна з 2670 па 2620 да н.э.[2] У часы яго праўлення адбыліся ваенныя паходы ў Лівію і Нубію, а таксама вялікая гандлёвая экспедыцыя ў Ліван. Снофру здабыў сабе славу галоўным чынам дзякуючы будаўнічай дзейнасці. Ён быў адзіным фараонам, які загадаў пабудаваць тры манументальныя піраміды. Іх агульны аб'ём яўна пераўзыходзіць аб'ём самай вялікай егіпецкай піраміды — піраміды Хеопса. З іх у архітэкуры пачынаецца пераход ад ранніх ступеньчатых пірамід да сапраўднай піраміды.

Снофру шанавалі на працягу ўсяе старажытнаегіпецкай гісторыі, а яго пасмяротны культ існаваў доўгі час. Ён лічыўся ідэалам справядлівага ўладара, як ідэальны правіцель ён быў адзначан у некалькіх літаратурных творах.

Паходжанне і сям'я

[правіць | правіць зыходнік]

Паходжанне Снофру даволі няяснае. З некаторай упэўненасцю можна казаць толькі пра яго маці, якую звалі Мерэсанх I. Праўда, яе асоба пацверджана не сучаснымі ёй крыніцамі, а надпісам на Палермскім камені, створаным пры 5 дынастыі, і графіці часоў 18 дынастыі. І хоць часам Снофру разглядаецца ў якасці сына свайго папярэдніка Хуні, дагэтуль ні для яго, ні для Мерэсанх I не ўдалося даказаць якой-небудзь сямейнай сувязі з Хуні.[3] І таму ўжэ ў 60-я гг. XX ст. П'ер Мантэ выказаў здагадку, што Снофру не быў царскім сваяком, а пачынаў кар'еру як правінцыяльны чыноўнік з мясцовасці Бені Хасан. Падставай для такога меркавання стала назва мясцовасці "Менат-Снофру" ў пахавальным храме піраміды Снофру ў Медуме. З другога боку, у самом Бені Хасане ў некаторых грабніцах упамінаецца месца з назвай Менат-Хуфу. Мантэ дапусціў, што гэта адна і тая ж мясцовасць, якая была перайменавана пасля ўзыходжання на трон наступнага цара, Хуфу (Хеопса), які таксама паходзіў адсюль.[4] Аднак гэтыя разважанні не пацверджаны доказамі і застаюцца толькі гіпотэзай.

Адзіная вядомая жонка Снофру — Хатэпхерэс I, якая аднак не насіла тытула "царскай жонкі", і таму лічыцца, што яна была толькі наложніцай. Ад гэтай сувязі нарадзілася двое сыноў, адзін з якіх быў наступны цар Хеопс, а другі па апошніх дадзеных, магчыма, быў Каваб, якога дагэтуль былі разглядалі як Хеопсава наследнага прынца.[5]

Яшчэ некалькі дзяцей нарадзілася ад невядомых жонак. Сыны былі Рахатэп, Нефермаат, Анхаф (якога аднак Райнер Штадэльман лічыць сынам Хеопса), Нечэраперэф, а таксама, магчыма, Ранефер, Канефер і Ійнефер. Акрамя таго, быў яшчэ адзін прынц, чыё імя да нас не дайшло. Ён вядомы толькі дзякуючы сваёй манументальнай мастабе — грабніцы M17 у Медуме. Дочкі былі Хатэпхерэс, жонка Анхафа, а таксама Неферткау і Нефертнісу. Мерытытэс I, Хеопсава жонка, таксама лічыцца дачкой Снофру. Згодна з навейшымі меркаваннямі яна магла быць не дачкой, а жонкай ці наложніцай Снофру, якая пасля яго смерці стала жонкай Хуфу.[5]

Піраміды Снофру

[правіць | правіць зыходнік]
  1. Працягласць праўлення 29 гадоў.

Зноскі

  1. Alan H. Gardiner: The royal canon of Turin. Рысунак 2; такая форма картуша выкарыстана тут пад уплывам іератычнага напісання з Турынскага папіруса. Ужыванне адкрытых картушаў бярэ пачатак у іератыцы. Розныя выпадкі з наяўнасцю/адсутнасцю пэўных элементаў імені звязаны з пашкоджаннямі матэрыялу папіруса.
  2. Гады паводле Schneider: Lexikon der Pharaonen.
  3. Wolfgang Helck: Geschichte des alten Ägypten.(= Handbuch der Orientalistik. Abt. 1: Der Nahe und Mittlere Osten. Bd. 1). Brill, Leiden/ Köln 1981, S. 51–52, (Onlineversion).
  4. Pierre Montet: Géografie de l'Égypte ancienne. Deuxième partie: To-chemâ, la Haute Égypte. Paris 1961, S. 160, (PDF; 11,0 MB).
  5. а б Roman Gundacker: Ein Beitrag zur Genealogie der 4. Dynastie. In: Sokar. Nr. 16, 2008, S. 22–51.
IV дынастыя
Папярэднік:
Хуні
фараон Егіпта
каля 2639 — 2604 гг. да н.э.
Пераемнік:
Хуфу