Трансепт

Трансепт базілікальнага храма

Трансе́пт (ад лац.: trans — за, septum — агароджа) — неф або некалькі нефаў, папярочных асноўнаму аб’ёму храма. Перасякае пад прамым вуглом падоўжаныя нефы, утварае ў плане форму крыжа.

Узнік у раннехрысціянскіх храмах Заходняй Еўропы у сувязі з неабходнасцю павялічыць прастору перад алтаром і апсідай. На Беларусі трансепт сустракаецца ў рэнесансных і барочных базіліках, пачынаючы з XVI стагоддзя.

Часам на перакрыжаванні галоўных нефаў і трансепта будавалі купал (напрыклад, Петрапаўлаўскі сабор у Гомелі) або невялікую вежу-сігнатурку. Пераход ад падоўжных нефаў да трансепта афармляўся падпружнымі аркамі сяродкрыжжа.

Часам трансептам называюць толькі часткі (рукавы) папярочнага нефа, якія выступаюць. Часам будаваліся два трансепты ў розных канцах будынка.

Літаратура

• Трансе́пт // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 506. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Партина А. С. Трансе́пт // Архитектурные термины. Иллюстрированный словарь (руск.). — М.: Стройиздат, 1994. — С. 182. — 208 с. — 3 000 экз. — ISBN 5-274-02072-0.
• Трансе́пт // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 148. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
• Трансепт // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Трансепт