Перайсці да зместу

Іван Аляксандравіч Ільін

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Іван Аляксандравіч Ільін
Дата нараджэння 28 сакавіка (9 красавіка) 1883
Месца нараджэння
Дата смерці 21 снежня 1954(1954-12-21)[1][2] (71 год)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Маці Ekaterina Ilyina[d]
Род дзейнасці філосаф, пісьменнік, выкладчык універсітэта, публіцыст
Навуковая сфера філасофія і правазнаўства
Месца працы
Навуковая ступень доктар філасофіі і доктар навук[d]
Альма-матар
Вядомыя вучні Aleksandr Akhmanov[d]
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іван Аляксандравіч Ільін (28 сакавіка [9 красавіка] 1883[4], Масква, Расійская імперыя — 21 снежня 1954, Цалікон, Швейцарыя) — рускі філосафberu, пісьменнік і публіцыст. Доктар дзяржаўных навук, прафесар. Як філосаф быў паслядоўнікам Гегеля.

Скончыў юрыдычны і гісторыка-філалалагічны факультэты Маскоўскага ўніверсітэта. Прыват-дацэнт (з 1912), прафесар (з 1918) Маскоўскага ўніверсітэта.

Прадстаўнік Белага рухі і ідэолаг Рускага агульнавайсковага саюзу (РАВС)beru, паслядоўны крытык камуністычнай улады ў Расіі і перакананы прыхільнік прынцыпу непрымірымасціberu ў змаганні з камунізмам. У 1922 годзе быў высланы бальшавікамі з Расіі на «філасофскім параходзе»beru. Як асоба без грамадзянства жыў з нансенаўскім пашпартам[5]. У эміграцыі стаў прыхільнікам так званых манархістаў-неправызначэнцаўberu, імкнуўся да інтэлектуальнай традыцыі славянафілаўberu. З 1923 па 1934 год працаваў у Рускім навуковым інстытуцеberu ў Берлінё.

У 1933 годзе Ільін вітаў прыход Адольфа Гітлера да ўлады ў Германіі, мяркуючы, што нацыянал-сацыялізм спыніць шыранне бальшавізму ў Еўропе. У 1934 годзе ў сілу нязгоды з нацыянал-сацыялістамі быў зняты з пасады кіраўніка інстытута. У 1938 годзе дзякуючы фінансавай падтрымцы кампазітара Сяргея Рахманінава пераехаў у Швейцарыю. Паколькі Ільіну не дазвалялася працаваць ці весці палітычную дзейнасць, ён галоўным чынам займаўся пытаннямі этыкі і псіхалогіі[6].

Даследаваў старажытнагрэчаскую і класічную нямецкую філасофію. Аўтар найбольш значнай у гісторыі рускага ідэалізму працы пра Г. Гегеля («Філасофія Гегеля як вучэнне пра канкрэтнасць Бога і чалавека», т. 1—2, 1918, ням. пер. 1946). Філасофскую сістэму Гегеля інтэрпрэтаваў у выглядзе своеасаблівага вопыту рэлігійнага спасціжэння свету. Цэнтр, для Ільіна былі праблемы Расіі (развіваў ідэю цэласнасці і непадзельнасці), маральнага станаўлення чалавека. Лічыў, што абнаўленне чалавека трэба пачынаць з абнаўлення яго душы і волі. Быў прыхільнікам самадзяржаўнай манархіі і прыватнай уласнасці. Камунізм лічыў ненатуральнай сацыяльнай з’явай. Неаднаразова папярэджваў суайчыннікаў аб магчымых «узрушэннях» рускай дзяржавы, звязаных са спробамі яе насільнага раздзялення.

Пагляды Ільіна адносна грамадскага ладу Расіі зрабілі вялікі ўплыў на некаторых расійскіх інтэлектуалаў і палітыкаў, у тым ліку на Аляксандра Салжаніцына[7]. Ілліна лічаць адным з ідэйных натхняльнікаў прэзідэнта Расіі Уладзіміра Пуціна[8][9][10].]

  1. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. Ivan Ilyin // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. https://www.businesslive.co.za/bd/opinion/letters/2022-03-24-letter-drawn-to-putins-flame/
  4. Копия метрической выписки И. А. Ильина (ЦИАМ, ф. 418, оп. 315, д. 373, лл. 10, 10об.)
  5. Exklusive Archivrecherche zu Iwan Iljin — Geheimakte von Putins Lieblingsphilosoph wird erstmals veröffentlicht | Der Bund. Архівавана з першакрыніцы 21 красавіка 2022. Праверана 10 красавіка 2022.
  6. ETHICAL AND PSYCHOLOGICAL PROBLEMS IN THE WORKS OF I.A. ILYIN by Olga Savvina and Ivan Lapshin. Архівавана з першакрыніцы 12 красавіка 2023. Праверана 19 мая 2023.
  7. Цыганков Д. Пути России: Иван Ильин и Александр Солженицын // Русская философия: новые решения старых проблем: тезисы докладов на 2-м Санкт-Петербургском симпозиуме историков русской философии (6—8 декабря 1993 года), Часть 2, СПб, 1993, С. 91—92.
  8. Дмитрий Бутрин. Философское послание президенту. Истинный Иван Ильин только-только начинает открываться вдумчивому читателю из Кремля (руск.). Газета.ру (5 чэрвеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 28 лістапада 2019. Праверана 7 лютага 2020.
  9. Anton Barbashin, Hannah Thoburn Ivan Ilyin and the Ideology of Putin's Rule | Foreign Affairs(англ.). — 2015-09-20. — ISSN 0015-7120. Архівавана з першакрыніцы 29 сакавіка 2023.
  10. Чем привлек президента Путина философ Ильин. Архівавана з першакрыніцы 7 красавіка 2022. Праверана 7 красавіка 2022.
Энцыклапедыі
Даследаванні
  • Блохина Н. Н., Калягин А. Н. Нравственность врача в представлении И. А. Ильина (к 120-летию со дня рождения) // Сибирский медицинский журнал. — Иркутск, 2004. — Т. 43. № 2. — С. 95—99.
  • Вернадская Варвара. Иван Ильин: белая эмиграция, фашистские симпатии и посмертное возвращение в Россию (руск.). — 2024. — 219 с.* Евлампиев И. И. Феноменология божественного и человеческого в философии Ивана Ильина. — М., 1998.
  • Зернов И. Иван Ильин. Монархия и будущее России. — М.: Алгоритм, 2007. — 240 с.
  • И. А. Ильин: Pro et contra: Личность и творчество Ивана Ильина в воспоминаниях, документах и оценках русских мыслителей и исследователей. — СПб.: Русский Христианский гуманитарный институт, 2004.
  • Иванов А. А., Казин А. Л., Светлов Р. В. Русский национализм: основные вехи исторического осмысления // Вестник Русской христианской гуманитарной академии. — 2015. — № 4. — С. 143—157.
  • Лисица Ю. Т. И. А. Ильин: Историко-биографический очерк // И. А. Ильин. Собрание сочинений: в 10 т. Т. 1. — М.: Русская книга, 1993. — С. 5—36.
  • Полторацкий Н. П. Монархия и республика в восприятии И. А. Ильина. — Нью-Йорк, 1979.
  • Полторацкий Н. П. Иван Александрович Ильин. К столетию со дня рождения // Россия и революция. Русская религиозно-философская и национально-политическая мысль XX века: Сб. статей. — Нью-Йорк, 1988. — С. 214—291, 339—345.
  • Прожилов А. В. Национальный характер или этнический стереотип. К вопросу о терминах и мифологемах // Вестник Хакасского государственного университета им. Н. Ф. Катанова. — 2014. — № 7. — С. 82—85.
  • Синеокая Юлия, при участии Константина Зайцева Между фашизмом и большевизмом. Как и почему Дугин возглавил центр имени Ивана Ильина в РГГУ // The Insider, 23 May. — 2024.
  • Социальная философия Ивана Ильина: материалы российского семинара // отв. секр. В. В. Козловский. Части 1, 2. — СПб., 1993.
  • Садовничий В. А. Иван Александрович Ильин (1883—1954) // О людях Московского университета. — 3-е изд., дополненное. — М.: Издательство Московского университета, 2019. — С. 102—105. — 356 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-5-19-011397-6.
  • Сохряков Ю. И. И. А. Ильин — религиозный мыслитель и литературный критик. — М., 2004.
  • Тимофеев А. И. Концепции народного духа у Г. Гегеля и И. Ильина // Россия: прошлое, настоящее, будущее. / Материалы Всероссийской научно-практической конференции. Санкт-Петербург, 16—19 декабря 1996 г. / Отв. ред. М. С. Уваров. — СПб.: Издательство БГТУ, 1996. — С. 67.
  • Томсинов В. А. Мыслитель с поющим сердцем. Иван Александрович Ильин: русский идеолог эпохи революций. — М.: Зерцало-М, 2017. — 192 с. — (Великие русские люди). — 200 экз. — ISBN 978-5-94373-388-8.
  • Томсинов В. А. Мыслитель с поющим сердцем. Судьба и творчество Ивана Александровича Ильина // Ильин И. А. Теория права и государства. Издание второе, дополненное. — М.: Зерцало, 2008. — С. 8—180.
  • Шнирельман В. А. Колено Даново: эсхатология и антисемитизм в современной России / Российская академия наук, Институт этнологии и антропологии имени Н. Н. Миклухо-Маклая. — М.: Издательство ББИ, 2017. — xiv+617 с. — (Диалог). — ISBN 978-5-89647-364-0.
  • Grier, Philip T. The Speculative Concrete: I. A. Il’in’s Interpretation of Hegel, in: Hegel and Hermeneutics / ed. Shaun Gallagher. — New-York, 1994.
  • Grier, Philip T. The complex legacy of Ivan Il’in, in: Russian thougut after marxism: The re-discovery of Russia’s intellectual roots / ed. James P. Scanlan. — Ohio State University Press 1994.
  • Paradowski, Ryszard. Kosciół i władza: ideologiczne dylematy Iwana Iljina. — Poznań: Wydawn. Naukowe UAM, 2003. ISBN 83-232-1328-3.
  • Offermans, Wolfgang. Mensch, werde wesentlich! Das Lebenswerk des russischen religiösen Denkers Ivan Iljin für Erneuerung der geistigen Grundlagen der Menschheit. — Erlangen 1979.
  • Tsygankov, Daniel Beruf, Verbannung, Schicksal: Iwan Iljin und Deutschland // Archiv fuer Rechts- und Sozialphilosophie. — Bielefeld, 2001. — Vol. 87. — 1. Quartal. — Heft 1. — S. 44—60.
  • Илья Будрайтскис. Страшная сила очевидности. Читая Ивана Ильина. Colta.ru, 26 декабря 2016.
  • Егор Холмогоров. Правый гегельянец в окопах Сталинграда // Самопознание. 2015 № 2.
  • Мельничук О. С. Право і держава в концепції правосвідомості І. О. Ільїна: Моногр. — О.: Фенікс, 2008. — 178 с.