Вера Сямёнаўна Палтаран

Вера Сямёнаўна Палтаран
альтэрн.: Вера Сямёнаўна Ляпеская
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	альтэрн.: Вера Сямёнаўна Палтаран
Дата нараджэння	28 сакавіка 1919(1919-03-28)
Месца нараджэння	Бабунічы, Петрыкаўская воласць[d], Мазырскі павет, Менская губерня, БССР, Літоўска-Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка
Дата смерці	28 сакавіка 1989(1989-03-28) (70 гадоў)
Грамадзянства	БССР  СССР
Альма-матар	філалагічны факультэт БДУ
Месца працы	Чырвоная змена Літаратура і мастацтва Маладосць Мастацкая літаратура
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменніца, публіцыстка, літаратурная крытык, перакладчыца, рэдактар
Жанр	нарыс
Узнагароды	Дзяржаўная прэмія БССР імя П. М. Лепяшынскага[d] (1970)

Вера Сямёнаўна Палтара́н, па мужу: Ляпеская (28 сакавіка 1919 — 28 сакавіка 1989) — беларуская савецкая пісьменніца, публіцыст, літаратурны крытык, перакладчык. Заслужаны работнік культуры БССР (1979).

Біяграфія

Нарадзілася ў вёсцы Бабунічы (сучасны аграгарадок у Петрыкаўскім раёне Гомельскай вобласці Беларусі). Скончыла вясковую дзесяцігадовую школу, вучылася ў Мінскім педагагічным інстытуце імя М. Горкага, але вучобу перапыніла Вялікая Айчынная вайна. У час вайны знаходзілася ў эвакуацыі, працавала на заводзе ў Горкаўскай вобласці. У 1943 годзе паступіла на філалагічны факультэт Беларускага дзяржаўнага універсітэта. Універсітэт скончыла ў 1945 годзе. Працавала стыльрэдактарам у газетах «Чырвоная змена» і «Літаратура і мастацтва», з 1953 года рэдактарам аддзела крытыкі ў часопісе «Маладосць» і па сумяшчальніцтву стыльрэдактарам. З 1973 года загадвала аддзелам крытыкі і літаратуразнаўства выдавецтва «Мастацкая літаратура».

Памерла В. С. Палтаран 28 сакавіка 1989 года.

Творчасць

Літаратурную працу пачала ў 1949 годзе. Друкавалася пастаянна з 1957 года. Асноўныя тэмы творчасці — жыццё сучаснай вёскі і роднага краю, адказнасць чалавека перад грамадствам і сваім сумленнем. Выступала як літаратурны крытык. Аўтар артыкулаў пра творчасць А. Адамовіча, І. Мележа, А. Кудраўцава, І. Пташнікава, М. Стральцова, Р. Шырмы, Я. Раманоўскага і інш. Таксама займалася мастацкімі перакладамі.

Сярод твораў В. С. Палтаран нарысы «Дзівасіл», «Ключы ад Сезама», «Над зямлёй палескай», «За ракой Гарынню», «Лён мой, лён», аповесць «Будзённы дзень сям’і Ганчарыкаў».

Узнагароды і званні

У 1970 годзе В. С. Палтаран была ўзнагароджана Дзяржаўнай прэміяй Беларусі імя П. М. Лепяшынскага за кнігу «Ключы ад Сезама» (1967) і нарыс «Дзівасіл» (1968) і ў 1979 годзе атрымала званне заслужанага работніка культуры Беларускай ССР.

Літаратура

• Палтара́н (Ляпеская) Вера Сямёнаўна // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 554. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — С. 15. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).
• Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — С. 415. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.

Спасылкі

• Кветка Палесся. Пісьменніца Вера Палтаран адмовілася абараняць сваю дысертацыю.
• Сёння спаўняецца 100 год з дня нараджэння Веры Сямёнаўны Палтаран Архівавана 12 студзеня 2023. // Нацыянальная бібліятэка Беларусі
• Полторан Вера Семеновна // Знаменитые люди Гомельщины (руск.)