Кацярына Медычы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Кацярына Медычы
італ.: Caterina de' Medici
каралева-кансорт Францыі[d]
31 сакавіка 1547 — 10 ліпеня 1559
Папярэднік Элеанора Аўстрыйская
Пераемнік Марыя Сцюарт

Нараджэнне 13 красавіка 1519[1] ці 1519
Смерць 5 студзеня 1589(1589-01-05)[3][1][…] ці 1589
Месца пахавання
Род Медычы
Бацька Ларэнца II Медычы[4][3][…]
Маці Мадлен дэ ла Тур-д'Авернь[d][3]
Муж Генрых II Валуа[4][3][…]
Дзеці Францыск II[4][5][…], Елізавета Валуа[6], Клод Валуа, Людовік Французскі, Карл IX Валуа[6], Генрых III Валуа[6], Маргарыта дэ Валуа[7][6], Франсуа[d], Вікторыя дэ Валуа і Жанна дэ Валуа
Веравызнанне Каталіцкая Царква
Дзейнасць рэгентка
Аўтограф Выява аўтографа
Манаграма Манаграма
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кацярына Медычы[8] (фр.: Catherine de Médicis) або Кацярына Марыя Рамола ды Ларэнца дэ Медычы (італ.: Caterina Maria Romola di Lorenzo de' Medici) (13 красавіка 1519, Фларэнцыя — 5 студзеня 1589, Блуа) — каралева і рэгентка Францыі, жонка Генрыха II, караля Францыі з Ангулемскай лініі дынастыі Валуа. Была маці траіх сыноў, якія займалі французскі прастол на працягу яе жыцця, і мела вялікі ўплыў на палітычнае жыццё Францыі. Некаторы час кіравала краінай у якасці рэгенткі.

У 1533 годзе, ва ўзросце чатырнаццаці гадоў, Кацярына выйшла замуж за прынца Генрыха дэ Валуа, другога сына караля Францыска I і каралевы Клод. Пад афранцужанай версіяй імя, Catherine de Médicis, была каралевай з 1547 да 1559 год. На працягу свайго кіравання Генрых адхіляў Кацярыну ад удзелу ў дзяржаўных справах, замяняючы яе сваёй палюбоўніцай Дыянай дэ Пуацье, якая мела вялікі уплыў на яго. Смерць Генрыха вывела Кацярыну на палітычную арэну ў якасці маці пятнаццацігадовага караля Францыска II. Калі ў 1560 годзе ён памёр, Кацярына стала рэгенткай пры дзесяцігадовым сыне Карле IX, атрымаўшы значны ўплыў. Пасля таго як у 1574 годзе Карл памёр, Кацярына захавала свой уплыў у гады валадарання свайго трэцяга сына, Генрыха III. Ён стаў абыходзіцца без яе саветаў толькі ў апошнія месяцы яе жыцця.

Сыны Кацярыны валадарылі ў эпоху амаль бесперапынных грамадзянскай і рэлігійнай войнаў у Францыі. Перад манархіяй стаялі складаныя задачы. Спачатку Кацярына пайшла на саступкі паўсталым пратэстантам, якія ўвайшлі ў гісторыю пад імем гугенотаў, аднак затым стала праводзіць вельмі жорсткую палітыку ў дачыненні да іх. Пазней яна была абвінавачана ў празмерных ганеннях, якія праводзіліся пры кіраванні яе сыноў, у прыватнасці прынята лічыць, што Варфаламееўская ноч 24 жніўня 1572 года, падчас якой тысячы гугенотаў былі забіты ў Парыжы і па ўсёй Францыі, была справакавана Кацярынай Медычы.

Некаторыя гісторыкі разглядаюць палітыку Кацярыны як адчайныя меры, каб захаваць манархію Валуа на прастоле любым коштам, а яе апекаванне над мастацтвам як спробу праславіць манархію, прэстыж якой быў у глыбокім заняпадзе. Без Кацярыны малаверагодна, што яе сыны засталіся б ва ўладзе. Гады іх кіравання былі названы «эпохай Кацярыны Медычы». Паводле слоў аднаго з яе біёграфаў, Марка Стрэйджа, Кацярына была самай магутнай жанчынай у Еўропе XVI стагоддзя.

Зноскі

  1. а б Catherine de' Medici // The Catholic Encyclopedia: An International Work of Reference on the Constitution, Doctrine, Discipline, and History of the Catholic ChurchNYC: D. Appleton & Company, 1913. — (Catholic Encyclopedia)
  2. Екатерина Медичи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  3. а б в г д Catherine de' Medici // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 5. — P. 528–529.
  4. а б в Н. Любович Екатерина Медичи // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1894. — Т. XIа. — С. 577–578.
  5. П. К—ий Франциск II // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1902. — Т. XXXVIа. — С. 532–533.
  6. а б в г Kindred Britain
  7. Маргарита Французская // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVIIIа. — С. 605.
  8. Напісанне імя і прозвішча Кацярына Медычы ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.10., Мн., 2000, С.254.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]