Мардва

**Мардва**
Мардва
Саманазва	мокшет, эрзят
	Усяго: больш 750 000
	Расія:; 744 237 (перапіс 2010) ; Мардовія:; 333 112 (2010 г.); Самарская вобласць:; 65 447 (2010 г.); Пензенская вобласць:; 54 703 (2010 г.); Арэнбургская вобласць:; 38 682 (2010 г.); Ульянаўская вобласць:; 38 977 (2010 г.); Башкартастан:; 20 300 (2010 г.); Ніжагародская вобласць:; 19 138 (2010 г.); Татарстан:; 19 156 (2010 г.); Маскоўская вобласць:; 18 678 (2010 г.); Масква:; 17 095 (2010 г.); Украіна:; 9 331 (перапіс 2001) ; Казахстан:; 8 013 (перапіс 2009) ; Узбекістан:; 5 000 (2000 г., адзнака) ; Кыргызстан:; 1 513 (перапіс 1999); Беларусь ; 877 (перапіс 2009); Эстонія: ; 562 (перапіс 2000) ; Латвія: ; 392 (адзнака 2011)
Этнічныя мовы	макшанская, эрзянская
Традыцыйныя рэлігіі (канфесіі)	праваслаўе, народная рэлігія
Расавы тып	Еўрапеоідная раса
Геаграфічна-моўная група	Фіна-ўгорскія народы
Блізкія этнасы	Уральская сям'я; Фіна-ўгорская група; Волжская падгрупа
Субэтнасы	эрзя, мокша

Мардва́ — фіна-ўгорскі^[12] народ^[13], які падзяляецца на два субэтнасы — мокша і эрзя^[14]. Саманазва макшан макш.: мокшет, эрзян — эрз.: эрзят. Размаўляюць на макшанскай і эрзянскай мовах, якія адносяцца да мардоўскай падгрупы. Этнаграфічныя групы^[14]: эрзян — шокша, макшан — каратаі. Пражываюць у Расійскай Федэрацыі, каля траціны^[15] — у Мардовіі, а таксама ў сумежных абласцях — Ніжагародскай, Пензенскай, Тамбоўскай, Разанскай, Самарскай, Маскоўскай^[16]. Адносяцца да карэннага насельніцтва Цэнтральнай Расіі. Вернікі — галоўным чынам праваслаўныя^[12], ёсць таксама прыхільнікі народнай рэлігіі^[17] (традыцыйная рэлігія макшан — макшэнь кой), лютэране^[18] і малакане.

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к Усерасійскі перапіс насельніцтва 2010 года Архівавана 5 чэрвеня 2016.
↑ Паводле перапісу 1989 г. у РСФСР было 1 072 939 мардвы([1])
↑ Всеукраїнський перепис населення 2001. Руская версія. Вынікі. Нацыянальнасць і родная мова.
↑ Паводле перапісу 1989 г. ва Украіне было 19 332 мардвы ([2])
↑ Агенцтва Рэспублікі Казахстан па статыстыцы. Перапіс 2009. Архівавана 1 мая 2012. (Нацыянальны склад насельніцтва Архівавана 11 мая 2011..rar)
↑ Паводле перапісу 1989 г. у Казахстане было 30 036 мордвы (1989), паводле перапісу 1999 г. — 16 147 чал. (Агенцтва Рэспублікі Казахстан па статыстыцы(недаступная спасылка))
↑ Паводле перапісу 1989 г. ва Узбекістане было 11 914 мардвы ([3])
↑ Дэмаграфічныя тэндэнцыі, фарміраванне нацый і міжэтнічныя адносіны ў Кыргызстане
↑ Перапіс насельніцтва
↑ Статкамітэт Эстоніі Нацыянальны склад насельніцтва Перапіс 2000 г. ([4])
↑ Tabula: TSK11-03. IEDZĪVOTĀJU NACIONĀLAIS SASTĀVS (лат.)
↑ ^а ^б Толковый словарь (нявызн.). Сайт Расійскага этнаграфічнага музея. Архівавана з першакрыніцы 28 жніўня 2011. Праверана 17 студзеня 2022.
↑ Народы и религии мира. — М.: «Большая Российская Эниклопедия», 1998. — С. 353. — 928 с. — ISBN 5-85270-155-6.
↑ ^а ^б Народы России. — М.: «Большая Российская Эниклопедия», 1994. — С. 232. — 480 с. — ISBN 5-85270-082-7.
↑ mordovia.info
↑ Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
↑ Эрзянскія маляны
↑ Уральскае пробства Царквы Інгрыі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

László Klima. The linguistic affinity of the Volgaic Finno-Ugrians and their ethnogenesis (early 4th millennium BC — late 1st millennium AD), Societas historiae Fenno-Ugricae (1996), ISBN 951-97040-1-9

[перапіс_2010-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і ^к Усерасійскі перапіс насельніцтва 2010 года Архівавана 5 чэрвеня 2016.

[2] Паводле перапісу 1989 г. у РСФСР было 1 072 939 мардвы([1])

[3] Всеукраїнський перепис населення 2001. Руская версія. Вынікі. Нацыянальнасць і родная мова.

[4] Паводле перапісу 1989 г. ва Украіне было 19 332 мардвы ([2])

[Каз2009-5] Агенцтва Рэспублікі Казахстан па статыстыцы. Перапіс 2009. Архівавана 1 мая 2012. (Нацыянальны склад насельніцтва Архівавана 11 мая 2011..rar)

[6] Паводле перапісу 1989 г. у Казахстане было 30 036 мордвы (1989), паводле перапісу 1999 г. — 16 147 чал. (Агенцтва Рэспублікі Казахстан па статыстыцы(недаступная спасылка))

[7] Паводле перапісу 1989 г. ва Узбекістане было 11 914 мардвы ([3])

[8] Дэмаграфічныя тэндэнцыі, фарміраванне нацый і міжэтнічныя адносіны ў Кыргызстане

[9] Перапіс насельніцтва

[10] Статкамітэт Эстоніі Нацыянальны склад насельніцтва Перапіс 2000 г. ([4])

[pmlp1-11] Tabula: TSK11-03. IEDZĪVOTĀJU NACIONĀLAIS SASTĀVS (лат.)

[REM-12] а ^б Толковый словарь (нявызн.). Сайт Расійскага этнаграфічнага музея. Архівавана з першакрыніцы 28 жніўня 2011. Праверана 17 студзеня 2022.

[13] Народы и религии мира. — М.: «Большая Российская Эниклопедия», 1998. — С. 353. — 928 с. — ISBN 5-85270-155-6.

[Народы_Расіі-14] а ^б Народы России. — М.: «Большая Российская Эниклопедия», 1994. — С. 232. — 480 с. — ISBN 5-85270-082-7.

[15] rdovia.info

[16] Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)

[17] Эрзянскія маляны

[18] Уральскае пробства Царквы Інгрыі

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Фіна-ўгорскія народы
Волжскія	марыйцы (горныя і лугова-ўсходнія (лугавыя і ўсходнія) · кастрамскія · паўночна-заходнія) • мардва (каратаі · мокша · церуханы · шокша · эрзя) Плямёны: мера • мешчара • мурама • буртасы
Пермскія	комі-зыряны (іжамцы · язьвінцы · верхневычагодцы · ніжневычагодцы · вымічы · пячорцы · прылузцы · сысольцы · удорцы) комі-пермякі (зюздзінцы · язьвінцы) • удмурты • бесярмяны
Прыбалтыйска-фінскія	вепсы • водзь • іжора • карэлы (лівікі · людыкі · цвярскія карэлы · фінскія карэлы) • лівы • фіны (інгерманландскія фіны (савакоты · эўрамейсы) · квены · лясныя фіны) • эстонцы (выру · сету)• Плямёны: чудзь • чудзь завалоцкая • сумь • емь • карэла • весь
Саамы	саамы (колты; саамы ў Нарвегіі • Расіі • Фінляндыі • Швецыі)
Угорскія	венгры (секеі · ясы · чангошы · мадзьярабы) • мансі • ханты