Мішэль Фуко

Мішэль Фуко
фр.: Michel Foucault
Дата нараджэння	15 кастрычніка 1926(1926-10-15)[…]
Месца нараджэння	Пуацье, дэпартамент В’ена, Францыя
Дата смерці	25 чэрвеня 1984(1984-06-25)[…] (57 гадоў)
Месца смерці	XIII акруга Парыжа, Францыя
Месца пахавання	Q110358956?
Грамадзянства	Францыя
Бацька	Paul Foucault[d]
Род дзейнасці	філосаф
Навуковая сфера	філасофія, гісторыя і сацыялогія
Месца працы	Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі Універсітэт Ліль 3[d] Універсітэт Буфала Калеж дэ Франс Універсітэт Парыж VIII Упсальскі ўніверсітэт Варшаўскі ўніверсітэт Туніскі ўніверсітэт[d]
Навуковая ступень	доктар філасофіі
Альма-матар	Ліцэй Генрыха IV[d] Вышэйшая нармальная школа[d] Парыжскі ўніверсітэт
Вядомыя вучні	Жак Дэрыда
Подпіс
Цытаты ў Вікіцытатніку
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мішэль Поль Фуко (фр.: Michel Foucault, 15 кастрычніка 1926, Пуацье — 25 чэрвеня 1984, Парыж) — французскі філосаф, тэарэтык культуры і гісторык.

Біяграфічныя звесткі

Атрымаў адукацыю ў Сарбоне, вывучаў псіхалогію і філасофію ў Лільскім універсітэце. Выкладаў у розных французскіх універсітэтах. З 1970 — на кафедры гісторыі сістэм мыслення ў Калеж дэ Франс.

Стварыў першую ў Францыі кафедру псіхааналізу, быў выкладчыкам псіхалогіі ў Вышэйшай нармальнай школе і ва універсітэце горада Ліль, загадваў кафедрай гісторыі сістэм мыслення ў Каллеж дэ Франс. Працаваў у культурных прадстаўніцтвах Францыі ў Польшчы, ФРГ і Швецыі. Кнігі Фуко аб сацыяльных навуках, медыцыне, турмах, праблеме вар'яцтва і сексуальнасці зрабілі яго адным з самых уплывовых мысляроў XX стагоддзя.

Светапогляд, даследчыцкая дзейнасць

Першая кніга — «Разумовая хвароба і асоба». Аўтар прац «Вар'яцтва і цывілізацыя», «Дысцыплінаваць і наказваць» (1975) і інш. У кнізе «Гісторыя вар'яцтва ў класічную эпоху» (1961) сцвярджаў, што ў «эпоху розуму» (канец XVII—XVIII ст.) узнікла новае разуменне вар'яцтва, калі хворых людзей пачалі заключаць у бальніцы, будаваць дамы для звар'яцелых, рыхтаваць лекараў новай спецыяльнасці. У кнізе «Нараджэнне клінікі» (1963) разглядаецца праблема ўзнікнення клінічнай медыцыны ў перыяд Вялікай Французскай рэвалюцыі. Галоўная праца М. Фуко — «Словы і рэчы» (1966) — прысвечана даследаванню гуманітарных навук і тых структур мыслення, якія ім папярэднічалі. Аўтар кнігі «Археалогія ведаў» (1969), у якой зроблена спроба апісаць новую метадалогію. У трохтомнай працы па гісторыі сексуальнасці М. Фуко зрабіў выснову пра тое, што віктарыянская эпоха была апантана сексам, аднак грамадствам дапускаліся толькі пэўныя формы адпаведнага дыскурсу.

Для сваёй работы «Археалогію ведаў» Фуко распрацаваў метад дыскурсіўнага аналізу; яго займала, як утвараецца суб’ект, сказаўшы іначай — як магчымая свабода? Фуко лічыў, што сучаснае грамадства дбае пра бачнасць свабоды, але ўсё мацней аблытвае асобу ланцугамі рафінаванага прыгнёту.

Погляды М. Фуко вызначаліся халізмам, г.зн. бачаннем сістэмы ведаў як звязанага цэлага, а не сукупнасці асобных адзінак, а таксама асаблівай увагай да слоў, сувязей паміж выказваннямі і адначасова імкненнем да выяўлення глыбінных структур дыскурсу.