Фалафель

З пляцоўкі Вікіпедыя
Перайсці да навігацыі Перайсці да пошуку
Фалафель
Egypt falafel.jpg
Аўтарства
Краіна паходжання
Кампаненты
Асноўныя
Commons-logo.svg Фалафель на Вікісховішчы

Фалафель (араб. فلافل‎‎, іўр.: פָלָאפֶל) прадстаўляе сабой смажаныя ў фрыцюры шарыкі з здробненага нута (або бабоў), часам з даданнем фасолі, запраўленыя прыправамі.

У заходніх краінах фалафель шырока распаўсюджаны ў арабскіх кафэ і закусачных, а таксама сярод вегетарыянцаў і веганаў.

Этымалогія[правіць | правіць зыходнік]

Слова falafel можа адносіцца да смажаных шарыкаў ці сэндвічаў з імі[1]. Некаторыя крыніцы лічаць, што назва фалафель паходзіць ад арабскага слова falāfil (فلافل), форма множнага ліку ад filfil (فلفل), якое азначае «перац», ад персідскага pilpil (پلپل),[2] верагодна, ад санскрыцкага слова pippalī (पिप्पली), што азначае «доўгі перац»[3]. Нядаўна было прапанавана, што назва фалафель мае копцкае паходжанне ад pha la phel (Φα Λα Φελ), што азначае «з шмат бабоў».[4]

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

A pita filled with vegetables and fritters on a plate
Сэндвіч з фалафелем

Паходжанне фалафеля невядома і спрэчна.[1] Традыцыйна лічыцца, што страва паходзіць з Егіпта,[5] магчыма яна ўжывалася коптамі ў якасці замены для мяса падчас поста.[6][7] Фалафель быў экспартаваны праз партовы горад Александрыя ў іншыя раёны на Блізкім Усходзе[8]. Страва пазней распаўсюдзілася на поўнач ад Леванта.[9][10] Існуе тэорыя, што фалафель узнік падчас праўлення фараонаў Егіпта[11] або на Індыйскім субкантыненце.[5][12]

Прыгатаванне[правіць | правіць зыходнік]

Нут або бабы замочваюць або гатуюцца, затым з іх робіцца пюрэ. Да яго дадаюцца розныя спецыі, сярод якіх традыцыйна могуць выкарыстоўвацца пятрушка, трава і насенне каляндры, часнок, цыбуля, соль, чорны і востры перцы і кмен. Таксама могуць прысутнічаць іншыя інгрэдыенты, напрыклад булгур. З гэтай сумесі фарміруюцца шарыкі, памерам з грэцкі арэх, якія смажацца ў алеі да набыцця залаціста-карычневага колеру.

Вырабляюцца гатовыя сухія сумесі, якія дастаткова змяшаць з вадой, каб атрымаць масу для гатавання фалафеля.

Фалафель традыцыйна падаецца з кунжутным соусам, гароднінай і пітай (тонкім лавашам). У закусачных нярэдка падаюць піту, начыненую фалафелем і гароднінай, як фастфуд.

Зноскі

  1. ↑ 1,0 1,1 Petrini, Carlo; Watson, Benjamin (2001). Slow food : collected thoughts on taste, tradition, and the honest pleasures of food. Chelsea Green Publishing. p. 55. ISBN 978-1-931498-01-2. http://books.google.com/books?id=KVf94-rwpJ8C&lpg=PP1&dq=Slow%20food:%20collected%20thoughts%20on%20taste,%20tradition,%20and%20the%20honest%20pleasures%20...%20By%20Carlo%20Petrini,%20Benjamin%20Watson&pg=PA55#v=onepage&q&f=false. Retrieved on February 6, 2011. 
  2. ↑ «پلپل», Dehkhoda Dictionary
  3. ↑ Isaac E. Mozeson (September 2002). The Word: The Dictionary That Reveals the Hebrew Source of English. SP Books. p. 123. ISBN 978-1-56171-942-6. http://books.google.com/books?id=iK1i2qtYBTIC&pg=PA123. Retrieved on 12 October 2011. 
  4. ↑ Makar, Adeeb B. (2001). The Abbreviated Coptic-English Dictionary. Hayward, Calif.: St. Mina Monastery Press. p. 185. OCLC 609610948. https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=explorer&chrome=true&srcid=0B3CJ007qiTIjNTAyNTY3ZmQtNjRiMC00ZDFjLTk2MzItNGVlNjMwYzU3MjQ3&hl=en_US&pli=1. "Φαλαφελ (fåˈlåfālˈ) m. Falafel. (lit. that which has lots of beans). See Φα, Λα, Φελ." 
  5. ↑ 5,0 5,1 Galili, Shooky. Falafel fact sheet, Ynet News (July 4, 2007). Праверана February 6, 2011.
  6. ↑ Raviv, Yael (August 1, 2003). "Falafel: A National Icon". Gastronomica 3 (3): 20–25. doi:10.1525/gfc.2003.3.3.20. 
  7. ↑ Denker, Joel (2003). The World on a Plate: A Tour Through the History of America's Ethnic Cuisine. U of Nebraska Press. p. 41. ISBN 0-8133-4003-9. http://books.google.com/?id=S_x6nrkcoUkC&pg=PA41&dq=falafel&cd=36#v=onepage&q=falafel. 
  8. ↑ Green, Aliza (2004). Beans. Running Press. p. 76. ISBN 978-0-7624-1931-9. https://archive.org/details/beansmorethan20000gree/page/76. 
  9. ↑ Kantor, Jodi. A History of the Mideast in the Humble Chickpea. The New York Times (10 ліпеня 2002). Праверана March 23, 2008.
  10. ↑ MacLeod, Hugh. Lebanon turns up the heat as falafels fly in food fight, The Age (October 12, 2008). Праверана February 10, 2010.
  11. ↑ Wilson, Hilary (1988). Egyptian food and drink. Shire. p. 25. ISBN 978-0-85263-972-6. http://books.google.com/books?id=X0f1IY2M6G8C&lpg=PA25&dq=fava%20beans%20egypt%20national%20food&pg=PA25#v=onepage&q&f=false. 
  12. ↑ Sussman, Anna. A Lebanese chef's vision: Make falafel, not war, The New York Times (August 16, 2007). Праверана March 6, 2010.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Фалафель&oldid=4061996"