Хосні Мубарак

Хосні Мубарак
Хосні Мубарак
	араб. حسني مبارك‎
	14 кастрычніка 1981 — 11 лютага 2011
Кіраўнік урада	Ахмед Шафік
Віцэ-прэзідэнт	Амар Сулейман (у 2011)
Папярэднік	Анвар Садат; Суфі Хасан Абу Талеб (в. а.)
Пераемнік	Махамед Хусейн Тантаві (в. а.); Мухамед Мурсі
	7 кастрычніка 1981 — 2 студзеня 1982
Папярэднік	Анвар Садат
Пераемнік	Ахмад Фуад Махі ад-Дзін
	16 красавіка 1975 — 14 кастрычніка 1981
Прэзідэнт	Анвар Садат
Папярэднік	Хусейн эль-Шафей
Пераемнік	Амар Сулейман
Нараджэнне	4 мая 1928[…]; Кафр-эль-Мусайлах[d], Мінуфія[d], Каралеўства Егіпет[d];
Смерць	25 лютага 2020[…] (91 год); Каір, Мухафаза Каір, Егіпет;
Месца пахавання	Heliopolis[d];
Бацька	ас-Саід Ібрахім Мубарак
Жонка	Suzanne Mubarak[d]
Дзеці	Alaa Mubarak[d] і Gamal Mubarak[d]
Веравызнанне	іслам суніцкага толку
Партыя	Нацыянальна-дэмакратычная партыя Егіпта
Адукацыя	Егіпецкая ваенная акадэмія
Прафесія	ваенны
Дзейнасць	палітыка
Аўтограф
Гады службы	1954—2011
Род войскаў	Egyptian Air Force[d]
Званне	маршал авіяцыі[d]
Бітвы	Суэцкі крызіс; Ваенны пераварот 1962 года ў Емене; Шасцідзённая вайна; War of Attrition[d]; Вайна Суднага дня[d]; Libyan–Egyptian War[d]; Вайна ў Персідскім заліве;
Узнагароды	прэмія імя Джавахарлала Нэру[d] (1995) ганаровы доктар Пекінскага ўніверсітэта[d] (1999) ганаровы доктар МДІМА[d]
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Махамад Хосні Саід Мубарак (араб. محمد حسني سيد مبارك‎, 4 мая 1928(1928-05-04)^[2]^[3]^[…], Кафр-эль-Мусайлах^[d], Мінуфія^[d], Каралеўства Егіпет^[d]^[4] — 25 лютага 2020(2020-02-25)^[5]^[6]^[…], Каір^[7]) — чацвёрты прэзідэнт Егіпта з 14 кастрычніка 1981 года па 11 лютага 2011 года.

Быў прызначаны віцэ-прэзідэнтам Рэспублікі Егіпет пасля доўгай службы ў егіпецкіх ВПС. У адпаведнасці з Канстытуцыяй прызначаны прэзідэнтам пасля таго, як прэзідэнт Садат быў забіты на ваенным парадзе 6 кастрычніка 1981 г. Сышоў з пасады ў пачатку 2011 г. пасля 18 дзён масавых пратэстаў.

На чале дзяржавы

Адразу пасля свайго прызначэння правёў шэраг мерапрыемстваў па барацьбе з карупцыяй. Былі аддадзены пад суд шматлікія сваякі і набліжаныя Садата, некаторыя высокапастаўленыя дзяржаўныя чыноўнікі.

Прэзідэнт Мубарак быў пераабраны большасцю галасоў на рэферэндумах у 1987, 1993 і 1999 гадах. Галасаванне праходзіла па адзінай кандыдатуры. Неабходнасць рэферэндумаў абгрунтоўвалася захаваннем надзвычайнага становішча ў краіне, выкліканага абвастрэннем ісламскай праблемы з-за дзейнасці радыкальных арганізацый.

Мубарак перагледзеў палітыку Садата ў адносінах з апазіцыяй. З турмаў былі вызвалены некалькі сотняў членаў апазіцыйных арганізацый, змякчыў умовы дзейнасці апазіцыйных партый, ім было дазволена выдаваць уласныя газеты. У той жа час шэраг фундаменталісцкіх арганізацый былі разгромленыя, некаторыя іх члены пакараны. У прыватнасці, былі пакараныя ўдзельнікі забойства прэзідэнта Садата.

Мубарак кіраваў краінай на пасадзе прэзідэнта 29 гадоў. Пры ім было адноўлена членства Егіпта ў Лізе арабскіх дзяржаў (прыпыненае пасля падпісання Садатам егіпецка-ізраільскага пагаднення), а штаб-кватэра арганізацыі была вернутая ў Каір. Егіпет прымаў удзел у вайне ў Персідскім заліве ў 1991 г. на баку міжнароднай кааліцыі.

Ён выступаў супраць амерыканскага ўварвання ў Ірак у 2003 г., але потым не заклікаў да неадкладнага вываду акупацыйных сіл, мяркуючы, што гэта прычыніць намнога больш шкоды.

Пасля адстаўкі

Хосні Мубарак кіраваў Егіптам з 1982 па 2011 год і быў скінуты ў выніку Арабскай вясны. Пасля адхілення ад улады ён шэсць гадоў правёў у зняволенні. Яго абвінавачвалі ў забойстве сотняў пратэстоўцаў у ходзе «арабскай вясны». Сам Мубарак адмаўляў, што аддаваў загад. У 2012 годзе яго прыгаварылі да пажыццёвага зняволення, але ў сакавіку 2017 года апраўдалі, пасля чаго ён выйшаў на волю.

Зноскі

↑ Мубарак прызначыў главу разведкі віцэ-прэзідэнтам (нявызн.)(недаступная спасылка). Лента.ру (29 студзеня 2011). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2012. Праверана 7 снежня 2013.
↑ ^а ^б Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 17 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>
↑ ^а ^б Mohammed Hosni Mubarak // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^а ^б Dictionary of African Biography / E. K. Akyeampong, Henry Louis Gates, Jr. — NYC: OUP, 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q561458"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q46002746"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18353479"></a>
↑ ^а ^б https://www.aljazeera.com/news/2020/02/egypt-president-hosni-mubarak-dies-91-200225105344417.html
↑ ^а ^б https://www.nytimes.com/2020/02/25/obituaries/hosni-mubarak-dead.html
↑ ^а ^б L’ancien président égyptien Hosni Moubarak est mort / J. Fenoglio — Paris: Société éditrice du Monde, 2020. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694 Праверана 25 лютага 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17154220"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67146272"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q90"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12461"></a>
↑ Národní autority České republiky Праверана 11 красавіка 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 542. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0169-9 (Т. 10).

[1] Мубарак прызначыў главу разведкі віцэ-прэзідэнтам (нявызн.)(недаступная спасылка). Лента.ру (29 студзеня 2011). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2012. Праверана 7 снежня 2013.

[_2d2c2c9d2084fdfa-2] а ^б Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 17 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>

[_d64fcde0776d1108-3] а ^б Mohammed Hosni Mubarak // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_c89e232d90e9bb5a-4] а ^б Dictionary of African Biography / E. K. Akyeampong, Henry Louis Gates, Jr. — NYC: OUP, 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q561458"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q46002746"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18353479"></a>

[_819846201d4b82a8-5] а ^б https://www.aljazeera.com/news/2020/02/egypt-president-hosni-mubarak-dies-91-200225105344417.html

[_be364c7bc123aff0-6] а ^б https://www.nytimes.com/2020/02/25/obituaries/hosni-mubarak-dead.html

[_061e211fec481e80-7] а ^б L’ancien président égyptien Hosni Moubarak est mort / J. Fenoglio — Paris: Société éditrice du Monde, 2020. — ISSN 0395-2037; 1284-1250; 2262-4694 Праверана 25 лютага 2020.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17154220"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67146272"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q90"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q12461"></a>

[_6f4a707400ec9b80-8] Národní autority České republiky Праверана 11 красавіка 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Кіраўнікі Егіпта з 1867 года
Хедывы (1867—1914)	Ісмаіл-Паша (1863—1867) (1867—1879) Таўфік (1879—1892) Абас II Хільмі (1892—1914)
Султаны (1914—1922)	Хусайн Каміл (1914—1917) Ахмед Фуад I (1917—1922)
Каралі (1922—1953)	Ахмед Фуад I (1922—1936) Фарук I (1936—1952) Ахмед Фуад II (1952—1953)
Прэзідэнты (з 1953)	Махамед Нагіб (1953—1954) Гамаль Насер (1954—1956) (в.а.) Гамаль Насер (1956—1970) Анвар Садат (1970) (в.а.) Анвар Садат (1970—1981) Суфі Абу Талеб (1981) (в.а.) Хосні Мубарак (1981—2011) Мухамед Мурсі (2012—2013) Адлі Мансур (часовы, 2013—2014) Абдул Фатах ас-Сісі (з 2014)
Старшыня ВСУС (2011—2012)	Махамед Тантаві (2011—2012)