Эфект Яркоўскага

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Эфект Яркоўскаго:
1. Цеплавое выпраменьванне астэроіда
2. Кручэнне астэроіда
2.1 Паверхня, якая асвятляецца днём
3. Арбіта астэроіда
4. Цеплавое выпраменьванне Сонца

Эфект Яркоўскага — з'яўленне слабага рэактыўнага імпульсу за кошт цеплавога выпраменьвання ад нагрэтай днём і астываючай ноччу паверхні астэроіда, што надае яму дадатковае паскарэнне.

Велічыня і кірунак рэактыўнага імпульсу залежаць ад хуткасці кручэння, пабудовы і фізічных параметраў паверхні астэроіда. Напрыклад, для астэроіда Голевка масай 210 млн тон яна складае прыкладна 0,3 Н — у выніку з 1991 па 2003 гады траекторыя астэроіда адхілілася ад разлічанай на 15 км.

Дадзены эфект тлумачыць, чаму колькасць астэроідаў, якія дасягнулі Зямлі, больш, чым вынікала з ранейшых разлікаў.

Адкрыццё[правіць | правіць зыходнік]

Эфект упершыню быў прадказаны ў 1900 годзе расійскім інжынерам-тэхнолагам І. О. Яркоўскім (1844-1902) і эксперыментальна пацверджаны ў 2003 годзе групай амерыканскіх вучоных пад кіраўніцтвам Стывена Чэслі і Стывена Остра (Лабараторыя рэактыўнага руху, NASA) з дапамогай радыётэлескопа Арэсіба (Пуэрта-Рыка).

Магчымае прымяненне[правіць | правіць зыходнік]

Назіральныя вымярэння эфекту Яркоўскага адкрываюць новыя магчымасці для даследавання астэроідаў. Напрыклад, Голевка стаў першым адзінкавым астэроідам з дакладна вызначанай масай.

Эфект Яркоўскага адкрывае магчымасць кіравання арбітамі астэроідаў, за кошт змянення альбеда апошніх шляхам пакрыцця паверхні матэрыялам з патрэбнымі ўласцівасцямі. Калі пакрыць тонкім пластом грунта адно з малых нябесных цел, якія пагражаюць бяспецы Зямлі, то гэта зменіць яго цеплавую праводнасць, такім чынам, можа змяніць траекторыю руху на больш бяспечную. Прапанаваныя варыянты тэхнічна выканальныя, але ўсё-такі дарогі. Знішчэнне астэроідаў з дапамогай ракет больш танна, але менш бяспечна з-за непрагназуемых траекторый аскепкаў.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]