Юозас Тубяліс

Юозас Тубяліс
Прэм’ер-міністр Літвы 23 верасня 1929 — 24 сакавіка 1938
Прэзідэнт	Антанас Смятона
Папярэднік	Аўгусцінас Вальдэмарас
Пераемнік	Уладас Міранас
Нараджэнне	9 красавіка 1882(1882-04-09) Ілгалаўкей[d], Рокішкіская сянюнія[d], Ракішкаўскі раён[d], Літва
Смерць	30 верасня 1939(1939-09-30) (57 гадоў) Коўна, Літва
Месца пахавання	могілкі Панямунес[d]
Партыя	Партыя нацыянальнага прагрэсу[d]
Адукацыя	Рыжскі тэхнічны ўніверсітэт Лібаўская гімназія[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юо́зас Тубяліс (літ.: Juozas Tūbelis, 9 красавіка 1882, в. Ілгалаўкі, Ковенская губерня, Расійская імперыя, цяпер Рокішкіскі раён Літвы — 30 верасня 1939, Каўнас, Літва) — літоўскі палітык, прэм'ер-міністр Літвы ў 1929—1938 гадах.

Біяграфія

У 1902 годзе скончыў гімназію ў Лібаве, год вучыўся на медыцынскім факультэце Варшаўскага ўніверсітэта, пасля чаго пераехаў у Панявеж. У 1908 годзе скончыў Рыжскі політэхнічны інстытут як аграном, працаваў па спецыяльнасці ў Коўна. З пачаткам Першай сусветнай вайны прызваны ў армію, у 1917 годзе дэмабілізаваўся ў Варонежы, дзе прыняў удзел у стварэнні нацыянальных арганізацый літоўскіх бежанцаў, а ў 1918 годзе вярнуўся на радзіму, дзе заняў пасаду міністра сельскай гаспадаркі ў першым урадзе дзяржавы, у 1919—1920 гадах быў міністрам адукацыі. Пасля шлюбу з сястрой жонкі тагачаснага прэзідэнта Літвы Антанаса Смятоны, стаў яго блізкім паплечнікам.

З зыходам Смятоны з прэзідэнцкай пасады Тубяліс заняўся прадпрымальніцтвам і стварэннем сельскагаспадарчых кааператываў. Пасля здзейсненага Смятонам перавароту Тубяліс ў 1927 годзе стаў міністрам фінансаў. У 1929 годзе замяніў на пасадзе прэм’ер-міністра Аўгусцінаса Вальдэмараса, адпраўленага ў адстаўку пасля канфлікту з прэзідэнтам. З 1931 года ўзначальваў Саюз літоўскіх нацыяналістаў. Займаў пасаду прэм’ер-міністра да 1938 года, калі падзенне ўласнай папулярнасці вымусіла Смятону перамясціць Тубяліса на пасаду міністра сельскай гаспадаркі, а праз некалькі месяцаў — старшыні Банка Літвы.

У 1935 годзе Тубяліс заявіў на сойме пра «нелітоўскае» паходжанне герба «Віціс» і сказаў, што пачалася праца па стварэнні арыгінальнага герба Літвы, на аснове гістарычнага герба Жамойці.

Памёр у Каўнасе 30 верасня 1939 года. Пахаваны на старых гарадскіх могілках у парку Рамібес, пазней яго рэшткі перапахаваны на могілках Панямунес.

Спасылкі

• Юозас Тубяліс Архівавана 5 сакавіка 2016. (літ.)