42 cm Haubitze M. 14/16
| 42 cm Haubitze M. 14/16 | |
|---|---|
 42 см сверхцяжкая марціра М. 14/16 | |
| Тып: | аблогавая гармата |
| Краіна: |  Аўстра-Венгрыя
|
| Гісторыя службы | |
| Гады эксплуатацыі: | 1914—1945 |
| Выкарыстоўвалася: | |
| Войны і канфлікты: | Першая сусветная вайна, Другая сусветная вайна |
| Гісторыя вытворчасці | |
| Канструктар: | Škoda |
| Распрацаваны: | 1909—1914 |
| Вытворца: | Škoda |
| Гады вытворчасці: | 1915—1918 |
| Усяго выпушчана: | 8 |
| Варыянты: | 42-см Haubitze М.16, 42-см Haubitze М.17 |
| Характарыстыкі | |
| Маса, кг: | 105 000 |
| Даўжыня ствала, мм: | 6290 |
| Экіпаж (разлік), чал.: | 27 |
| Калібр, мм: | 420 |
| Вугал узвышэння: | ат +40 да +70° |
| Вугал павароту: | 360° |
| Хуткастрэльнасць, выстралаў/хвіл: |
1 |
| Пачатковая хуткасць снарада, м/с |
415-470 |
| Прыцэльная далёкасць, м: | 4800 |
| Максімальная далёкасць, м: |
14600 |
.svg){kind=small}
_crowned.svg){kind=small}
42 cm Haubitze M. 14/16 (42 см сверхцяжкая марціра М. 14/16) — належала да цяжкай крапасной артылерыі Аўстра-Венгрыі. Гаўбіца была распрацавана для ВМС Аўстра-Венгрыі для змагання з дрэдноўтамі.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
Праца над праектам гаўбіцы пачалася ў 1907 годзе. Першы выстрал з прататыпа быў здзейснены ў 1912 гады, а палігонныя выпрабаванні правялі ў 1914 годзе. Пасля гэтага 42-см гаўбіцу М.14 прынялі на ўзбраенне. Усяго планавалася вырабіць 8 гаўбіц. Да пачатку вайны вырабілі адну гаўбіцу, прызначаную для прыкрыцця базы флота ў Пулі.
Апісанне канструкцыі[правіць | правіць зыходнік]
Лафет гаўбіцы ўсталёўвалі на ложы і бетонным падмурку. Катлаван для падмурка выкопвалі 20 гадзін, бетанаванне заняло 10 дзён, мантаж гаўбіцы з дапамогай крана быў ажыццёўлены за 40 гадзін. Сталёвая ложа з паваротнай шайбай мела даўжыню 7,5 м, шырыню 6,2 м, вышыню 1,75 м. У гармаце выкарыстоўвалася клінавая засаўка, было ўсталявана гідраўлічна-спружынная супрацьадкатная ўстройства. Вага снарада складала 1000 кг з 89,6-104,4 кг трынітраталуолу ці аманалу. Для выстралу ўжывалі адзін-чатыры 51-кг зарада нітрацэлюлозы. Разлік складаў 27 чалавек. Пасля пачатку вайны стала зразумела, што рызыка нападу флота суперніка з боку Адрыятычнага мора была мінімальная і вытворцу было даручана распрацаваць сухапутную версію гарматы. Пры транспартаванні ўжывалі два транспартныя прычэпы для дула і лафета, два для ложы і чатыры цягачы Austro-Daimler M.16 B-Zug / C-Zug, распрацаваныя ў фірме Austro-Daimler Фердынандам Поршэ. Карэктаванне стральбы праводзілі з дапамогай тэлефона з паветранага шара ці радыё з самалёта.
Баявое прымяненне[правіць | правіць зыходнік]
Другую гаўбіцу перадалі ў войска на Ўсходні фронт, дзе ў студзені 1915 яна брала ўдзел у абстрэле расійскага войска ў Тарнове. Надалей яе ўжывалі на сербскім фронце, улетку 1915 пры аблозе Модлінскай крэпасці. На італьянскім фронце яна была пашкоджана і адпраўлена на рамонт. Вясной 1916 яна выкарыстоўвалася на італьянскім фронце. Да канца вайны было вырабілі тры гаўбіцы М.14, чатыры М.16 і адну М.17. Ад далейшай вытворчасці гаўбіц адмовіліся з-за распрацоўку 42-см палявой автогаубицы М.16. Гаўбіца М.16 мела зменены лафет на ўзор лафета 38 cm Belagerungshaubitze M. 16, што палягчала яе транспартаванні. Ён складаўся з 6 частак. Гаўбіца М. 17 мела яшчэ больш палегчаны лафет, але з закладзеных 4 гаўбіц вырабілі толькі адну.
Пасля войны гаўбіцы трапілі ў войскі Італіі, Чэхаславакіі, адкуль у сакавіку 1939 іх прынялі на ўзбраенне ў Вермахт пад пазначэннем 42-cm-Haubitze (t). Бралі ўдзел у аблозе Ленінграда і аблозе Севастопаля ў 1942 гады.[1]
Яшчэ адна гармата ( мадэль M16), было захоплена ў Дзьеры ў Венгрыі падчас Румынская інтэрвенцыя ў Венгрыю.[2] Ён выстаўляецца ў Нацыянальным вайсковым музеі ў Бухарэсце.
|
42 cm Haubitze M. 14/16 на Вікісховішчы |
|---|
Зноскі
- ↑ Terry Gander; Peter Chamberlain (2006). Enzyklopädie deutscher Waffen 1939–1945. Motorbuch Verlag. p. 230. ISBN 3-613-02481-0.
- ↑ Guy François, comments on Obusiers Skoda 380 et 420mm Mle 1916 à Bucarest, dated 22 Sep 2008 and 9 Aug 2009 (фр.)
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Gander, Terry and Chamberlain, Peter. Weapons of the Third Reich: An Encyclopedic Survey of All Small Arms, Artillery and Special Weapons of the German Land Forces 1939–1945. New York: Doubleday, 1979 ISBN 0-385-15090-3
- Ortner, M. Christian. The Austro-Hungarian Artillery From 1867 to 1918: Technology, Organization, and Tactics. Vienna, Verlag Militaria, 2007 ISBN 978-3-902526-13-7
- Prášil, Michal. Škoda Heavy Guns. Atglen, PA: Schiffer, 1997 ISBN 0-7643-0288-4
.svg){kind=small}