Перайсці да зместу

Пылюшнік смярдзючы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Thalictrum foetidum)
Пылюшнік смярдзючы
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Thalictrum foetidum L., Sp. Pl. 1: 545 (1753)

Сінонімы
  • Thalictrum alpestre Gaudin
  • Thalictrum foetidum var. foetidum
  • Thalictrum minus var. foetidum (L.) Hook. f. & Thomson
  • Thalictrum minus var. glandulosum Koch
  • Thalictrum vaginatum Royle

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
NCBI  1084670
EOL  2873977
GRIN  t:36436
IPNI  714440-1
TPL  kew-2512696

Пылю́шнік смярдзючы[1] (Thalictrum foetidum) — від кветкавых раслін роду Пылюшнік (Thalictrum) сямейства Казяльцовыя (Ranunculaceae).

Батанічнае апісанне

[правіць | правіць зыходнік]

Шматгадовая травяністая расліна вышынёй 20—70[1][2] см з кароткім паўзучым карэнішчам. Сцябло прамастойнае, апушанае. Лісце чаргаванае і ў прыкаранёвай разетцы, тройчы-чатырохраздзельнае, да 20[2] см у даўжыню і шырыню. Лісцікі круглаватыя, трохзубчастыя, апушаныя знізу. Кветкі шматлікія, чырванавата-бурыя з чатырма пялёсткамі. Тычынкі павіслыя, фіялетава-жоўтыя. Песцікаў 8—12[2]. Калякветнік складаецца з чатырох рана ападаючых лісточкаў яйцападобнай формы[2]. Суквецце — рыхлыя мяцёлка. Плады — сядзячыя[2] шматарэшкі даўжынёй 2—3,5[2] мм даўжынёй, жалезіста-апушаныя, з прамым носікам[2].

Расліна ядавітая[3]. У наземных органах расліны маецца каля 0,7 % алкалоідаў, каля 1 % флаваноідаў, да 6,5 % сапанінаў, 1—2 % дубільных рэчываў[2].

Распаўсюджанне і экалогія

[правіць | правіць зыходнік]

Расліна распаўсюджана на тэрыторыі Еўропы, умераных і трапічных (Бутан, Індыя, Пакістан, Непал, Каўказ[2], Урал[2], Усходняя Сібір[2], Далёкі Усход[2]) абласцей Азіі[4]. Святлолюбівая і ценевынослівая расліна[3]. Ксерафіт, мезафіт, мезатроф[3].

Расце ў горных стэпах і на горных лугах і скалах, узлесках, у хмызняках. У гарах распаўсюджаваенцца да вышыні 4000 м[2]. Цвіце ў чэрвеніліпені[1].

Ахоўваецца на тэрыторыі Малдовы, Данецкай, Запарожскай і Хмяльніцкай абласцей Украіны, Амурскай і Цюменскай абласцей Расіі[3].

Гаспадарчае значэнне

[правіць | правіць зыходнік]

Лекавая расліна. У народнай медыцыне выкарыстоўваецца як агульнаўмацавальны сродак і пры захворваннях страўнікава-кішачнага тракту[2].

  1. а б в ЭПБ 1985.
  2. а б в г д е ё ж з і к л м н ДПР СССР 1976.
  3. а б в г Василисник вонючий: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
  4. Taxon: Thalictrum foetidum L. (англ.) // Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy)