Перайсці да зместу

Мортэн Мельдаль

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Мортэн Мельдаль
Дата нараджэння 16 студзеня 1954(1954-01-16)[1] (70 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці хімік, біяхімік, даследчык
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды
Сайт curis.ku.dk/portal/en/pe…

Мортэн Петэр Мельдаль (дацк.: Morten Peter Meldal; нар. 16 студзеня 1954(1954-01-16)[1], Капенгаген) — дацкі хімік, прафесар хіміі ў Капенгагенскім універсітэце[7]. Найбольш вядомы дзякуючы распрацоўцы рэакцыі азід-алкінавага цыкледалучэння[8][9] адначасова, але незалежна ад Валерыя Фокіна і Карла Бары Шарплеса[10]. У 2022 годзе поруч з Каралін Бертоцы і Шарплесам быў уганараваны Нобелеўскай прэміяй у галіне хіміі за паляпшэнне таргетынгу супрацьракавых прэпаратаў, базуючыся на выкарыстанні клік-хіміі і біяартаганальных рэакцый[11][12]. Было адзначана, што навуковец заклаў аснову для функцыянальнай формы хіміі, званай клік-хіміяй, у якой малекулярныя будаўнічыя блокі хутка і эфектыўна злучаюцца[9].

Зноскі

  1. а б Navne // Kristeligt DagbladDanmark: 2004. — ISSN 0904-6054 Праверана 8 студзеня 2021.
  2. https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2022/meldal/facts/ Праверана 5 кастрычніка 2022.
  3. а б в г д https://chem.ku.dk/ansatte/alle/?pure=en%2Fpersons%2Fmorten-peter-meldal(1e2eefb3-1cc1-4626-8565-a83631fc05fd)%2Fcv.html
  4. ORCID Registry — 2012. Праверана 12 студзеня 2019.
  5. а б (unspecified title) Праверана 26 сакавіка 2019.
  6. http://www.royalacademy.dk/da/Members/Meldal-Morten
  7. «Morten Meldal is the new professor in nanochemistry». Nano-Science Center.
  8. Tornøe, C.W. and Meldal, M. (2001). «Peptidotriazoles: Copper(I)-catalyzed 1,3-dipolar cycloadditions on solid-phase». In: Lebl, M., Houghten, R.A. (Eds.), American Peptide Society and Kluwer Academic Publishers, San Diego — С. 263—264.
  9. а б «Стварэнне лекаў, палімераў і новых матэрыялаў. Чым нам дапаможа „клік-хімія“, за якую сёлета далі Нобелеўку?» Наша Ніва.
  10. Rostovtsev, Vsevolod V.; Green, Luke G; Fokin, Valery V.; Sharpless, K. Barry (2002). «A Stepwise Huisgen Cycloaddition Process: Copper(I)-Catalyzed Regioselective „Ligation“ of Azides and Terminal Alkynes». Angewandte Chemie International Edition. 41 (14): 2596—2599. doi:10.1002/1521-3773(20020715)41:14<2596::aid-anie2596>3.0.co;2-4. PMID 12203546
  11. «Нобелеўскую прэмію ў хіміі прысудзілі за новы метад звышхуткага сінтэзу малекул». Радыё Свабода.
  12. «Press release: The Nobel Prize in Chemistry 2022». The Nobel Prize.