Фрэйзер Стодарт
Фрэйзер Стодарт | |
---|---|
англ.: James Fraser Stoddart | |
![]() | |
Дата нараджэння | 24 мая 1942[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 30 снежня 2024[3][4] (82 гады) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | хімік, выкладчык універсітэта |
Навуковая сфера | хімія |
Месца працы | |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Эдмунд Хірст[d] |
Член у | |
Узнагароды |
![]() прэмія Альберта Эйнштэйна (2007) ![]() медаль Дэві[d] (2008) член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (1994) прэмія імя Артура Коўпа[d] (2008) ISNSCE Nanoscience Prize[d] (2010) Прэмія стагоддзя[d] (2014) Tetrahedron Prize[d] (2007) |
![]() | |
![]() |



Сэр Джэймс Фрэ́йзер Сто́дарт (англ.: Sir James Fraser Stoddart; 24 мая 1942[1][2][…], Эдынбург — 30 снежня 2024[3][4], Мельбурн[5][6]) — шатландскі хімік, які працуе ў Паўночназаходнім універсітэце ў ЗША. Працуе ў галіне супрамалекулярнай хіміі і нанатэхналогій. Распрацаваў высокаэфектыўныя сінтэзы механічна заблакаваных малекулярных архітэктур, такія як малекулярныя кольцы Барамэа, катэнаны і ратаксаны з выкарыстаннем працэсаў малекулярнага распазнавання і малекулярнай самаарганізацыі. Паказаў, што гэтыя тапалогіі могуць выкарыстоўвацца ў якасці малекулярных перамыкачоў і маторных малекул. Ягоная група нават ужывала гэтыя структуру для вырабу нанаэлектронных прыладаў і нанаэлектрамеханічных сістэм. За свае намаганні атрымаў шмат узнагарод, у тым ліку міжнародную прэмію караля Фейсала ў навуцы 2007 года. У 2016 годзе стаў лаўрэатам Нобелеўскай прэміі разам з Жанам-П'ерам Саважам і Бернардам Ферынгам за распрацоўку і сінтэз малекулярных машын.
Зноскі
- ↑ а б Rogers K. J Fraser Stoddart // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б James Fraser Stoddart // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ а б Sir Fraser Stoddart (1942-2024) Праверана 31 снежня 2024.
- ↑ а б Tributes paid after death of Nobel Prize winner — BBC Online, 2025.
- ↑ а б Organic chemist and nanoscientist Fraser Stoddart dies at 82 — Chemical & Engineering News. Праверана 1 студзеня 2025.
- ↑ а б https://www.nytimes.com/2025/01/11/science/j-fraser-stoddart-dead.html
- ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1 Праверана 10 лістапада 2023.
- ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1 Праверана 10 лістапада 2023.
- ↑ Fellows Directory
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Нарадзіліся 24 мая
- Нарадзіліся ў 1942 годзе
- Нарадзіліся ў Эдынбургу
- Памерлі 30 снежня
- Памерлі ў 2024 годзе
- Памерлі ў Мельбурне
- Выпускнікі Эдынбургскага ўніверсітэта
- Члены Леапальдзіны
- Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
- Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
- Члены Каралеўскага таварыства Эдынбурга
- Члены Нідэрландскай каралеўскай акадэміі навук
- Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Рыцары-бакалаўры
- Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па хіміі
- Узнагароджаныя медалём Дэві
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Навука і тэхналогіі ў Шатландыі
- Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі з Вялікабрытаніі
- Фізікі Вялікабрытаніі