Вера Паўлаўна Дзеева
Вера Паўлаўна Дзеева | |
---|---|
руск.: Вера Павловна Деева | |
Дата нараджэння | 10 жніўня 1926 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 19 студзеня 2016 (89 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | СССР, Беларусь |
Род дзейнасці | вучоная |
Навуковая сфера | фізіялогія раслін |
Месца працы | Беларускі навукова-даследчы інстытут земляробства, Інстытут эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі, Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт |
Навуковая ступень | доктар біялагічных навук |
Навуковае званне | прафесар |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Сяргей Міхайлавіч Маштакоў |
Партыя | |
Узнагароды |
|
Вера Паўлаўна Дзе́ева[1] (руск.: Вера Павловна Деева; 10 жніўня 1926 — 19 студзеня 2016) — вучоны ў галіне фізіялогіі раслін, доктар біялагічных навук (1974), прафесар (1990).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзілася ў вёсцы Горкі Цвярской губерні РСФСР (у сучасным Санкоўскім раёне Цвярской вобласці Расіі[1]). Скончыла сярэднюю школу і паступіла на факультэт аграхіміі і глебазнаўства Маскоўскай сельскагаспадарчай акадэміі імя К. А. Ціміразева. Акадэмію скончыла ў 1949 годзе і была накіравана загадчыкам лабараторыі ў Льгоўскую машына-трактарную станцыю (Курская вобласць). У 1952—1955 гг. праходзіла навучанне ў аспірантуры пры Ленінградскім аддзяленні Усесаюзнага навукова-даследчага інстытута ўгнаенняў, агратэхнікі і аграглебазнаўства. У 1955 годзе абараніла кандыдацкую дысертацыю на тэму «Эффективность различных приемов использования бора и марганца при выращивании столовых корнеплодов на дерново-подзолистой почве» і была прызначана на пасаду старэйшага навуковага супрацоўніка ў Беларускі навукова-даследчы інстытут земляробства ў горадзе Жодзіна. З 1961 года В. П. Дзеева працавала ў Інстытуце біялогіі АН БССР (сучасны Інстытут эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі). Таксама выкладала на біялагічным факультэце Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта.
Навуковая і грамадская дзейнасць
[правіць | правіць зыходнік]В. П. Дзеевай належаць навуковыя працы па накіраванай рэгуляцыі росту і развіцця раслін, вывучэнні ўплыву фізіялагічна актыўных рэчываў (гербіцыдаў, рэтардантаў, стымулятараў) на фарміраванне ўстойлівасці і прадукцыйнасці розных генатыпаў раслін. Пад яе кіраўніцтвам абаронены 16 кандыдацкіх дысертацый. Яе распрацоўкі абаронены 14 аўтарскім пасведчаннямі і 4 патэнтамі.
Сярод апублікаванага:
- Физиологическое действие некоторых гербицидов на растения. / Маштаков С. М., Деева В. П., Волынец А. П. и др. Под ред. чл.-кор. АН СССР Ю. В. Ракитина — Мн., Наука и техника, 1971.
- Ретарданты-регуляторы роста растений / В. П. Деева; ред. Ю. В. Ракитин; АН БССР, Ин-т эксперим. ботаники им. В. Ф. Купревича. — Минск: Наука и техника, 1980. — 176 с.
- Регуляторы роста и урожай / В. П. Деева, З. И. Шелег ; АН БССР, Ин-т эксперим. ботаники им. В. Ф. Купревича. — Минск : Наука и техника, 1985.
- Избирательное действие химических регуляторов роста на растения: физиол. основы / В. П. Деева, З. И. Шелег, Н. В. Санько; АН БССР, Ин-т эксперим. ботаники им. В. Ф. Купревича. — Минск: Наука и техника, 1988. — 253 с. — ISBN 5-343-00274-9
- Регуляторы роста растений: механизмы действия и использование в агротехнологиях / В. П. Деева. — Минск : Белорус. наука, 2008. — 133 с. — ISBN 978‐985‐08‐1001‐4.
З 1961 года В. П. Дзеева займала пасаду вучонага сакратара, з 1971 года — старшыні Рэгіянальнага навуковага савета Акадэміі навук СССР па праблемах фізіялогіі і біяхіміі раслін Беларусі і Прыбалтыйскіх рэспублік. Таксама была старшынёй навукова-метадычнага савета Беларускага аддзялення таварыства «Веды» СССР.
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]- Медаль «За працоўную доблесць» (1976)
- Нагрудны знак «Вынаходнік СССР»
- Ганаровая грамата Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2006)
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Дзеева Вера Паўлаўна // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 174. — 522 с. — 10 000 экз.
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — С. 102. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Дзеева, Вера Паўлаўна (доктар біялагічных навук; 1926—2016)(недаступная спасылка) // Нацыянальная бібліятэка Беларусі
- Деева Вера Павловна (руск.) // Інстытут эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі
- Ламан Н. А., Судник А. Ф. К 90-летию со дня рождения Веры Павловны ДЕЕВОЙ (1926—2016) Архівавана 13 кастрычніка 2019. (руск.) // Інстытут эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча НАН Беларусі
- День рождения профессора, доктора биол. наук Деевой Веры Павловны // Межведомственный научно-технологический центр «АГРОБИОТЕХ» (руск.)
- База патентов Беларуси (руск.)
- База патентов РФ на изобретения и промышленные образцы (руск.)
- Нарадзіліся 10 жніўня
- Нарадзіліся ў 1926 годзе
- Нарадзіліся ў Цвярской вобласці
- Памерлі 19 студзеня
- Памерлі ў 2016 годзе
- Памерлі ў Мінску
- Дактары біялагічных навук
- Выпускнікі РДАУ-МСГА імя К. А. Ціміразева
- Члены КПСС
- Узнагароджаныя медалём «За працоўную доблесць»
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Супрацоўнікі Інстытута эксперыментальнай батанікі імя В. Ф. Купрэвіча НАНБ
- Выкладчыкі БДУ
- Фізіёлагі СССР
- Фізіёлагі Беларусі
- Нарадзіліся ў Цвярской губерні