Карл Густаў Юнг

Карл Густаў Юнг

Артыкулы на тэму Псіхааналіз

Канцэпцыі Псіхасексуальнае развіццё Псіхасацыяльнае развіццё Свядомасць • Перадсвядомасць Неўсвядомленая Псіхічны апарат Яно • Я • Звыш-Я Лібіда • Выцясненне Аналіз сноў Ахоўны механізм Перанос • Супраціўленне Персаналіі Альфрэд Адлер Эрык Эрыксан • Ганна Фрэйд Зігмунд Фрэйд Карэн Хорні • Эрых Фром Карл Густаў Юнг Мелані Кляйн Хайнц Кохут Жак Лакан • Ота Ранк Гары Стэк Саліван Тэорыі Селф-псіхалогія Эга-псіхалогія

Карл Густаў Юнг (ням.: Carl Gustav Jung; 26 ліпеня 1875 — 6 чэрвеня 1961) — швейцарскі псіхолаг, стваральнік "аналітычнай псіхалогіі".

Займаўся біялогіяй, заалогіяй, палеанталогіяй, археалогіяй. Быў лекарам у псіхіятрычнай клініцы Цюрыхскага ўніверсітэта, у 1902 г. стаў доктарам медыцыны. У 1911 г. разам з З. Фрэйдам прачытаў цыкл лекцый у ЗША.

У 1913 годзе заснаваў школу аналітычнй псіхалогіі — аднаго з кірункаў глыбіннай псіхалогіі (тэндэнцыі, устаноўкі, схаваныя за "паверхняй" свядомасці, у "глыбінях" індывіда). Развіваў ідэі пра пракалектыўныя формы псіхічнага, так званыя архетыпы "калектыўнага неўсвядомленага", якое з'яўляецца глыбіннай крыніцай, вытокам міфалогіі, рэлігіі, розных відаў мастацтва. Распрацаваў канцэпцыю двух псіхалагічных тыпаў (інтравертнага і экстравертнага), у аснову якой паклаў ідэі індывідуалізацыі і змены ўстановак асобы (установачныя тыпы).

Чалавек усходняй культуры, на яго думку, звычайна з'яўляецца інтравертам, бо яго свядомасць накіравана ў сябе, ён шукае выратавання ў самім сабе, ва ўдасканаленні сваёй духоўнасці, а чалавек заходняй культуры найчасцей лічыцца экстравертам, бо яго розум накіраваны на знешні свет, ён шукае выратавання не ў самім сабе, а ў панаванні над прыродай і ўсім навакольным светам. К. Г. Юнг лічыў, што характэрныя для Усходу і Захаду тыпы мыслення настолькі розныя, што збліжэнне паміж імі не толькі немагчыма, але і непажадана. Даследаваў таксама міфалогію, сярэднявечную алхімію, ёгу, праблемы парапсіхалогіі і інш.

Ён лічыў, што на архетыпічнай аснове грунтуюцца ўсе вялікія ідэі, і калі б усе традыцыі ў свеце былі страчаны адразу, то наступныя пакаленні ўсю міфалогію і гісторыю рэлігій пачалі б спачатку. Ірацыяналістычныя і містычныя бакі яго канцэпцыі выкарыстаны для аргументацыі тэалагічных канцэпцый, для абгрунтавання абстрактнага мастацтва і доказу неўсвядомленага характару мастацкай творчасці. Разам з тым працы Юнга садзейнічалі з'яўленню даследаванняў па параўнальнай міфалогіі, набыла вядомасць яго канцэпцыя псіхалагічных тыпаў.

Асноўныя ідэі, канцэпцыі сфармуляваны ў яго працах «Праблема душы сучаснага чалавека» (1928), «Аб архетыпах калектыўнага неўсвядомленага» (1934), «Псіхалогія і рэлігія» (1938), «Сучасны міф» (1958) і інш.; яго зборы твораў выдадзены ў 17 тамах у 1958—1976 гг. у Штутгарце.

Літаратура

• Культуралогія: Энцыкл. даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. — ISBN 985-11-0277-6
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.18 Кн.1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш — Мінск: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 208—209. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18 Кн. 1).