Махса Аміні

Махса Аміні
сарані ژینا ئەمینی перс.: مهسا امینی
Імя пры нараджэнні	перс.: مهسا امینی
Дата нараджэння	21 верасня 1999(1999-09-21)
Месца нараджэння	Секез, Курдыстан, Іран
Дата смерці	16 верасня 2022(2022-09-16) (22 гады)
Месца смерці	Тэгеран, Цэнтральны бахш[d], Тэгеранскі шахрэстан[d], астан Тэгеран[d], Іран
Месца пахавання	Секез
Грамадзянства	Іран
Узнагароды і прэміі	прэмія імя Сахарава (2023)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Махса Аміні (21 верасня 1999, Секез, Іран — 16 верасня 2022) — іранская праваабаронца і змагарка за правы жанчын.

22-гадовая Махса Аміні з іранскага Курдыстана прыехала ў Тэгеран праведаць сваякоў. 13 верасня 2022 года яе затрымаў спецыяльны атрад паліцэйскіх, якія сочаць за выкананнем шарыяцкіх нормаў. Дзяўчыну абвінавацілі ў тым, што яна замест хіджаба мела хустку.

Паводле афіцыйнай версіі, Махса Аміні памерла ў пастарунку праз праблемы з сэрцам. Але, па звестках СМІ, дзяўчына памерла ў шпіталі. Туды яе даставілі з пастарунка моцна збітай, з пераламаным чэрапам, і яна знаходзілася ў стане комы. Пра яе смерць было аб’яўлена 16 верасня.

Пасля пахавання да магілы Махсы Аміні ў горадзе Секез у іранскім Курдыстане сталі прыходзіць незадаволеныя людзі. Калі ў натоўпе пачуліся крыкі «Далоў дыктатара!», па пратэстоўцах адкрылі агонь на паражэнне, забіўшы і параніўшы некалькі чалавек. Гэта прывяло да масавых пратэстаў па ўсёй краіне.

19 кастрычніка 2023 года лаўрэатмі Прэміі імя Андрэя Сахарава «За свабоду думкі», заснаванай Еўрапарламентам, сталі Махса Аміні і іранскі рух «Жанчына, жыццё, свабода».