Міхаіл Міхайлавіч Тарханаў

Міхаіл Міхайлавіч Тарханаў
руск.: Михаил Михайлович Тарханов
Дата нараджэння	7 (19) верасня 1877
Месца нараджэння	Масква, Маскоўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	18 жніўня 1948(1948-08-18) (70 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Новадзявочыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Дзеці	Ivan Tarkhanov[d]
Адукацыя	Маскоўскае рэальнае вучылішча[d] (1895)
Прафесія	акцёр, тэатральны рэжысёр, педагог, выкладчык
Тэатр	Маскоўскі Мастацкі тэатр Расійскі інстытут тэатральнага мастацтва[d] Маскоўскі купецкі банк[d]
Член у	Ансамбль песні і пляскі НКУС[d]
Узнагароды
IMDb	ID 0850348
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міхаіл Міхайлавіч Тарха́наў (сапраўднае прозвішча Масквін; руск.: Михаил Михайлович Тарханов; 7 (19) верасня 1877 — 18 жніўня 1948) — рускі і савецкі акцёр тэатра і кіно, рэжысёр, педагог, доктар мастацтвазнаўства (1939). Народны артыст СССР (1937). Брат акцёра І. М. Масквіна.

Біяграфія

Нарадзіўся ў Маскве. У 1895 годзе скончыў Маскоўскае рэальнае вучылішча і паступіў на службу ў Маскоўскі купецкі банк. У 1898 годзе Міхаіл Тарханаў пакінуў службу ў банку і заключыў кантракт з разанскім антрэпрэнёрам Шувалавым і пачаў тэатральную дзейнасць. Быў акцёрам, суфлёрам, бутафорам, рэквізітарам. Выступаў на сцэнах Калугі, Мінска, Елісаветграда, Віцебска, Пермі, Рыбінска, Сімбірска, Омска, Пензы, Арэнбурга, Арла, Палтавы і іншых гарадоў. У 1914—1919 гадах выконваў вядучыя ролі ў антрэпрызе М. М. Сінельнікава ў Кіеве, Казані, Адэсе, Харкаве. У 1919—1922 гадах Міхаіл Тарханаў у складзе гастрольнай «качалаўскай групы» выступаў у Харкаве, Тыфлісе, Батумі і за мяжой (Балгарыя, Сербія, Далмацыя, Аўстрыя, Германія).

З 1922 года М. М. Тарханаў у Маскоўскім мастацкім акадэмічным тэатры (ММТ), з 1925 па 1927 год кіраваў 4-й студыяй. З 1935 года выкладаў акцёрскае майстэрства і сцэнічную мову ў Дзяржаўным інстытуце тэатральнага мастацтва (прафесар з 1939 года), у 1942 годзе быў прызначаны мастацкім кіраўніком і займаў гэтую пасаду да канца жыцця. З выпускнікоў курса М. М. Тарханава быў створаны Брэсцкі абласны рускі драматычны тэатр, які дзейнічаў у 1940—1941 гадах. У 1943—1944 гадах М. М. Тарханаў прымаў удзел у стварэнні нацыянальных украінскай, беларускай і чувашскай тэатральных студый.

Памёр Міхаіл Міхайлавіч Тарханаў 18 жніўня 1948 года. Пахаваны на Новадзявочых могілках у Маскве.

Творчасць

Творчасць М. М. Тарханава вызначалася багаццем камедыйна-сатырычных фарбаў, выразнасцю акцёрскіх прыёмаў, тонкім пранікненнем у сутнасць вобраза, унутранай і знешняй характарнасцю, дакладнасцю і смеласцю абагульнення.

Сярод тэатральных роляў: Градабоеў, Дзікой («Гарачае сэрца», «Навальніца» А. Астроўскага); Сабакевіч («Мёртвыя душы» паводле М. В. Гогаля); Сямёнаў («У людзях» паводле М. Горкага); Фамусаў («Гора ад розуму» А. С. Грыбаедава); Фурначаў («Смерць Пазухіна» М. Я. Салтыкова-Шчадрына); Лука («На дне» М. Горкага); Шамраеў, Фірс («Чайка», «Вішнёвы сад» А. П. Чэхава) і іншыя. Як рэжысёр, прымаў удзел у пастаноўцы шэрагу спектакляў.

З 1923 года М. М. Тархана здымаўся ў кіно. Сярод фільмаў: «Раскольнікаў» (1923), «Навальніца» (1933), «Іудушка Галаўлёў» (1933), «Тры таварышы» (1935), «Дуброўскі» (1936), «Пётр I» (1937—1938) і іншыя.

Памяць

Творчасці М. М. Тарханава прысвечаны навукова-папулярны фільм «Мастацтва акцёра» (1948).

Літаратура

• Тарха́наў Міхаіл Міхайлавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 446. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Тарха́нов Михаил Михайлович / Зубков Ю. А. // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 284. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
• Лейкин Н. Б. Тарха́нов Михаил Михайлович // Театральная энциклопедия. В 5 томах. (руск.) / Под редакцией С. С. Мокульского (том 1), П. А. Маркова (тома 2—5). — М.: Советская энциклопедия, 1967. — Т. 5: Табакова — Яшугин. — Слп. 62—64 — Col. 1136 — 38 000 экз.
• Смольскі Р. Б. Брэ́сцкі абласны́ р́ускі драматы́чны тэа́тр // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — С. 294. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).

Спасылкі

• Соловьева И. Михаил Михайлович Тарханов (руск.) // Маскоўскі Мастацкі тэатр імя А. П. Чэхава
• Персоны. Михаил Тарханов (руск.) // Санкт-Пецярбургская акадэмічная філармонія імя Д. Д. Шастаковіча
• Тарханов Михаил Михайлович // Проект национального интернет-портала «ТЕАТРАЛЬНЫЕ МУЗЕИ РОССИИ» (руск.)