Пётр Сяргеевіч Прыходзька

Пётр Сяргеевич Прыходзька
Пётр Сяргеевич Прыходзька
	укр.: Петро Сергійович Приходько
Дата нараджэння	8 лістапада 1918
Месца нараджэння	Крэмэнчук, Палтаўская губерня, Украінская дзяржава
Дата смерці	24 чэрвеня 1944 (25 гадоў)
Месца смерці	каля вёскі Каласы, Рагачоўскі раён, Гомельская вобласць
Месца пахавання	Заполле;
Грамадзянства	Украінская Народная Рэспубліка; СССР;
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	пагранічныя войскі (1939—1942), ; пяхота (1942—1944)
Гады службы	1939—1944
Званне	Старшы сяржант
Бітвы/войны	Вялікая Айчынная вайна
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пётр Сяргеевіч Прыходзька (1918-1944) — савецкі вайсковец. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны. Герой Савецкага Саюза (1944 г., пасмяротна). Старшы сяржант.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Пётр Сяргеевіч Прыходзька нарадзіўся 8 лістапада 1918 года ў павятовым горадзе Крэмэнчуке Палтаўскай губерні Украінскай Дзяржавы (цяпер горад, адміністрацыйны цэнтр Крэменчуцкага раена Палтаўскай вобласці Украіны) у сям'і рабочага. Украінец. Скончыў 6 класаў школы № 6 і музычную школу. Да прызыву на вайсковую службу працаваў музыкам.

У шэрагі Рабоча-сялянскай Чырвонай Арміі П. С. Прыходзька быў прызваны Крэменчуцкім гарадскім ваенкаматам у 1939 годзе. Тэрміновую службу нёс у памежных войсках НКУС СССР у Амурскай вобласці Хабараўскага краю. Тэрмін службы. П. С. Прыходзька падыходзіў да канца, але з пачаткам Вялікай Айчыннай вайны яго дэмабілізацыя была адтэрмінаваная на нявызначаны тэрмін. У кастрычніку 1942 года ў Хабараўску з памежнікаў Хабараўскага і Усурыйскага краю пачалося фарміраванне стралковых дывізій. Чырвонаармеец Прыходзька апынуўся ў складзе 40-га стралковага палка 102-й стралковай дывізіі. У снежні 1942 года дывізія была перакінутая ў Молатаўскую вобласць^[1], дзе яе асабісты склад да лютага 1943 года праходзіў баявую вучобу. Пётр Сяргеевіч асвоіў воінскую спецыяльнасць кулямётчыка і быў пераведзены ў кулямётную роту 3-га стралковага батальёна.

15 лютага 1943 года 102-я стралковая дывізія была ўключана ў склад 70-й арміі Цэнтральнага фронту. У баях з нямецка-фашысцкімі захопнікамі яфрэйтар П. С. Прыходзька з пачатку сакавіка 1943 года. Баявое хрышчэнне прыняў у баях пад Дзмітраўскім-Арлоўскім. У сакавіку 1943 года Пётр Сяргеевіч быў паранены, але хутка вярнуўся ў строй. Да лета 1943 года дывізія, у якой служыў Прыходзька, трымала абарону ў Дзмітраўскім раёне Арлоўскай вобласці на мяжы Бранцава—Ферезева—Хальзева. Летам 1943 года П. С. Прыходзька удзельнічаў у абарончай фазе бітвы на Курскай дузе і Арлоўскай аперацыі Курскай бітвы, у складзе свайго падраздзялення вызваляў горад Дзмітраўск-Арлоўскі. 26 жніўня дывізія была перакінутая ў раён пасёлка Пачынок-Алешок, адкуль у складзе 48-й арміі перайшла ў наступ у ходзе Чарнігаўска-Прыпяцкай аперацыі Бітвы за Дняпро. Яфрэйтар П. С. Прыходзька пры фарсіраванні ракі Дзясны і ў баях на яе правым беразе на паўночны-ўсход ад Ноўгарад-Северскага з 9 па 16 верасня, падтрымліваючы агнём з кулямёта наступленне свайго палка, дзейнічаў умела і рашуча, знішчыўшы чатыры кулямётныя кропкі праціўніка. У ходзе далейшага наступлення на гомельскім напрамку Пётр Сяргеевіч быў паранены. Пасля нядоўгага знаходжання ў медсанбате ён вярнуўся ў сваю частку, але ў баях за плацдарм на правым беразе ракі Сож у пачатку лістапада 1943 года зноў атрымаў раненне і апынуўся на бальнічным ложку. Пасля вяртання ў полк. П. С. Прыходзька быў павышаны да малодшага сяржанта.

У студзені 1944 года наводчык станковага кулямёта малодшы сяржант П. С. Прыходзька вызначыўся ў ходзе Калінкавіцка-Мазырскай аперацыі Беларускага фронту^[2]. У баях за вёскі Расава і Печышчы Парыцкага раёна Палескай вобласці Беларускай ССР^[3] 17 студзеня 1944 года агнём свайго «Максіма» ён адбіў дзве варожыя контратакі, рассеяўшы роту нямецкай пяхоты, знішчыўшы 3 агнявыя кропкі і да 25 салдат непрыяцеля. 18 студзеня 1944 года перад стрелковыми падраздзяленнямі 40-га стралковага палка была пастаўлена задача перарэзаць шашы Дуброва-Чыркавічы. Знаходзячыся непасрэдна ў баявых парадках надыходзячай пяхоты, малодшы сяржант Прыходзька падаўляў агнявыя кропкі праціўніка і спрыяў выкананню баявога задання. Калі стралковыя падраздзяленні занялі абарону на шашы, немцы пасля магутнай артылерыйскай падрыхтоўкі перайшлі ў контратаку пры падтрымцы танкаў і самаходных артылерыйскіх установак. Малодшы сяржант Прыходзька, заняўшы пазіцыю наперадзе стралковых падраздзяленняў, падпусціў ворага бліжэй і агнём з кулямёта расстрэльваў яго ва ўпор. Некалькі разоў кулямётчык трапляў у паўакружэнне, але не адступіў ні на крок. Калі скончыўся боекамплект кулямёта, П. С. Прыходзька працягваў ўтрымліваць занятую мяжу, абараняючыся гранатамі і ведучы агонь з ППШ. Праціўнік, страціўшы больш за 100 чалавек забітымі, стаў адступаць. Натхнёныя гераічнымі дзеяннямі малодшага сяржанта Прыходзька байцы стралковых падраздзяленняў перайшлі ў контратаку і завяршылі разгром ворага. За праяўленую ў баі адвагу Пётр Сяргеевіч атрымаў пазачарговае званне старшага сяржанта і быў прызначаны камандзірам кулямётнага разліку. У наступныя два дні. П. С. Прыходзька адбіў яшчэ дзве контратакі ворага, наносячы яму вялікія страты. 29 студзеня 1944 года Пётр Сяргеевіч быў у чацвёрты раз паранены і эвакуяваны ў медсанбат. Пасля вяртання ў строй ён прыняў пад камандаванне кулямётны ўзвод кулямётнай роты 3-га стралковага батальёна. Старшы сяржант П. С. Прыходзька асабліва вызначыўся ў ходзе Бабруйскай аперацыі, праведзенай войскамі 1-га Беларускага фронту ў рамках Беларускай стратэгічнай аперацыі.

24 чэрвеня 1944 года штурмавой батальён 40-га стралковага палка фарсіраваў раку Друць каля вёскі Каласы ў двух кіламетрах на захад ад горада Рагачова. У момант пераправы выбухам варожага снарада быў разбіты штурмавы масток. Не задумваючыся, старшы сяржант П. С. Прыходзька кінуўся ў ваду і ўтрымаў канструкцыю ад поўнага разбурэння. Яго прыклад перанялі іншыя салдаты, дзякуючы чаму сапёрам атрымалася аднавіць масток, і пераправа была працягнутая. Пераправіўшыся праз раку, узвод старшага сяржанта Прыходзька падавіў некалькі агнявых кропак праціўніка, якія перашкаджалі прасоўванню пяхоты і ў ліку першых уварваўся ў першую лінію нямецкіх траншэй. Калі ў баі за другую лінію варожых акопаў са строю выйшаў разлік аднаго з кулямётаў, П. С. Прыходзька адзін замяніў ўвесь разлік і агнём «Максіма» знішчаў жывую сілу ворага, забяспечыўшы поспех стралковых падраздзяленняў пры ўзяцці нямецкіх умацаванняў. Пётр Сяргеевіч быў паранены, але зрабіўшы перавязку, працягваў камандаваць узводам. Пры штурме чацвёртай лініі траншэй непрыяцеля, які знаходзіўся непасрэдна ў баявых парадках пяхоты старшы сяржант Прыходзька атрымаў смяротнае раненне. Варожая абарона была прарваная, але Пётр Сяргеевіч ад атрыманых ран памёр. За ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання на фронце барацьбы з нямецкімі захопнікамі і праяўленыя пры гэтым адвагу і геройства указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 23 жніўня 1944 года старэйшаму сяржанту Прыходзька Пятру Сяргеевічу было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза пасмяротна. Першапачаткова П. С. Прыходзька быў пахаваны ў вёсцы Каласы. У чэрвені 1958 г. яго прах быў перапахаваны ў вёсцы Заполле Рагачоўскага раёна Гомельскай вобласці Беларусі.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Медаль «Залатая Зорка» (23.08.1944, пасмяротна);
ордэн Леніна (23.08.1944, пасмяротна);
ордэн Чырвонага Сцяга (03.07.1944);
ордэн Чырвонай Зоркі (25.01.1944);
медаль «За адвагу» (27.10.1943).

Памяць[правіць | правіць зыходнік]

Імя Героя Савецкага Саюза П. С. Прыходзька ўвекавечана на Алеі Герояў у горадзе Крэмэнчуге.
Мемарыяльная дошка ў гонар Героя Савецкага Саюза П. С. Прыходзька ўстаноўлена на будынку дзіцячай музычнай школы № 1 імя П. І. Чайкоўскага ў горадзе Крэменьчуге.

Зноскі

↑ Назва Пермскага края з 8 сакавіка 1940 па 2 кастрычніка 1957 года.
↑ 20 кастрычніка 1943 года Цэнтральны фронт быў перайменаваны ў Беларускі фронт.
↑ Цяпер вёскі Светлагорскага раёна Гомельскай вобласці Рэспублікі Беларусь

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
За мужество и отвагу: Док. очерки о Героях Советского Союза — уроженцах Полтавы и Полтавской области. — 2-е изд., перераб. и доп. — Харьков: Прапор, 1984. С. 301—302. — 455 с.6
Навечно в сердце народном: Справочник / Сост Бородулина В. М. и др. — 3-е изд., доп. и испр. — Минск: Беларуская савецкая энцыклапедыя, 1984. — С. 424—425. — 607 с.