Рэзэкнэ

Рэзэкнэ
Герб	Сцяг[d]
Краіна	Латвія
Каардынаты	56°30′23″ пн. ш. 27°19′50″ у. д.HGЯO
Кіраўнік	Aleksandrs Bartaševičs[d]
Заснаваны	1773
Першае згадванне	XII стагоддзе
Ранейшыя назвы	Розіттэн, Рэжыца
Плошча	17,48 км²
Вышыня цэнтра	158,2 м
Водныя аб’екты	Rēzekne River[d] і Rēzekne Lake[d]
Насельніцтва	35 467 чалавек (2009)
Шчыльнасць	2 034,78 чал./км²
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Тэлефонны код	(+371) 646
Паштовы індэкс	LV-4600
Паштовыя індэксы	LV-46(01-06)
Афіцыйны сайт	rezekne.lv; (лат.)(руск.)(англ.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рэ́зэкнэ (лат.: Rēzekne, латг.: Rēzne, бел.: Рэжыца) — горад у Латвіі. Да 1917 і ў 1944—1945 г. афіцыйная назва Рэжыца. «Сэрца Латгаліі», пабудаваны на сямі пагорках. Знаходзіцца на ўсходзе Латвіі, за 238 км на паўднёвы ўсход ад Рыгі. Адзін з самых буйных транспартных вузлоў ў Латвіі, а таксама эканамічны, культурны і адукацыйны цэнтр краіны.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Горад узнік на месцы латгальскага ўмацавання IX—XIII стагоддзяў пасля яго зруйнавання Лівонскім Ордэнам. Рыцары Ордэна пабудавалі новы замак, ад якога да цяперашняга часу засталіся толькі рэшткі. Упершыню Рэзэкнэ згадваецца ў 1285 годзе пад назвай Rositten (Розітэн).

У 1582 годзе, згодна з Ям-Запольскім мірам, які быў падпісаны ў выніку Лівонскай вайны, Рэзэкнэ апынуўся ў складзе Рэчы Паспалітай. У XVII стагоддзі горад атрымаў Магдэбургскае права.

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай у 1772 годзе Рэжыца апынулася ў складзе Расійскай імперыі, спярша ў Пскоўскай губерні, з 1776 у Полацкай губерні, а з 1802 — у Віцебскай губерні. У 1772 годзе стала цэнтрам павета і ў 1773 годзе яна атрымала статус горада.

У пачатку XX стагоддзя ў Рэжыцы развіваецца прамысловасць, горад расце. У 1914 годзе колькасць насельніцтва склала 23 тысячы чалавек. У 1917 годзе горад прымае Першы з’езд латышоў і латгалаў. З атрыманнем Латвіяй незалежнасці, Рэзэкнэ стаў цэнтрам латгальскай культуры.