Сустрэча Папы Рымскага Францыска і Патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі Кірыла

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Кірыл Папа Рымскі Францыск
Патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Кірыл
Папа Рымскі Францыск

Сустрэча Папы Рымскага Францыска і патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі Кірыла адбылася 12 лютага 2016 года ў аэрапорце Гаваны, сталіцы Кубы. Сустрэча такога ўзроўню стала першай за ўсю гісторыю рускай праваслаўнай і каталіцкай цэркваў, шэраг экспертаў і СМІ называюць яе гістарычнай[1][2][3][4][5][6].

Перадгісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Раскол хрысціянскай царквы адбыўся ў 1054 годзе, пасля чаго канчаткова адбыўся яе падзел на Рымска-каталіцкую царкву на Захадзе з цэнтрам у Рыме і Праваслаўную — на Усходзе з цэнтрам у Канстанцінопалі. Падзел, выкліканы расколам, не пераадолены дагэтуль, нягледзячы на тое, што ў 1965 годзе ўзаемныя анафемы былі ўзаемна зняты на сустрэчы Папы Паўла VI і Усяленскага Патрыярха Афінагора I[7].

Руская праваслаўная царква, цяпер найбуйнейшая з Памесных праваслаўных цэркваў у свеце[2], дэ-факта аўтаномная ад Канстанцінопальскай з 1448 года. У 1589—1593 гадах Маскоўскія мітрапаліты атрымалі тытул патрыярхаў і фармальнае прызнанне аўтакефаліі ад усходніх патрыярхаў[8][заўв. 1].

На Фларэнційскім саборы, які праходзіў з 1438 года, прысутнічалі Рымскі Папа Яўген IV і канстанцінопальскі патрыярх Іосіф II, а таксама прадстаяцель рускай царквы мітрапаліт Кіеўскі і ўсяе Русі Ісідар. Неўзабаве пасля сустрэчы Ісідар быў разжалаваны і ўзяты пад варту па загадзе Васіля II.

Асабістых сустрэч паміж главамі Рускай праваслаўнай царквы і Рымска-каталіцкай царквы раней не адбывалася. Падрыхтоўка да сустрэчы ў 2016 годзе ішла 20 гадоў. У 1996—1997 гадах вяліся перамовы пра арганізацыю сустрэчы патрыярха Алексія II і Папы Яна Паўла II, але яна не адбылася з-за наяўнасці праблем, па якіх бакам не ўдалося дасягнуць згоды[1]. Перамовы пра магчымасць сустрэчы вяліся і з Папам Бенедыктам XVI да моманту яго сыходу ў адстаўку ў сакавіку 2013 года[1]; у 2006 годзе будучы патрыярх Кірыл у якасці старшыні знешніх царкоўных сувязяў Маскоўскага патрыярхата наведаў Рым, дзе сустрэўся з пантыфікам[9].

10 красавіка 2009 года Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка на сустрэчы з патрыярхам Кірылам у Маскве прапаноўваў сустрэчу Папы і Патрыярха ў Мінску[10]. 8 мая намеснік старшыні Аддзела замежных царкоўных сувязяў Маскоўскага патрыярхата пратаіерэй Георгій Рабых у адказ на прапанову заявіў, што Рускай праваслаўнай царкве і Рымска-каталіцкай царкве не патрэбныя якія-небудзь пасярэднікі для вырашэння такіх пытанняў, у іх ёсць магчымасці для правядзення прамых узгадненняў па гэтай тэме[11].

У лістападзе 2014 года Папа Францыск, адказваючы на пытанне карэспандэнта ТАСС на борце самалёта пасля вяртання з паездкі ў Стамбул, дзе адбылася яго сустрэча з патрыярхам Канстанцінопальскім Варфаламеем I, заявіў, што гатовы сустрэцца з патрыярхам Кірылам у любым месцы і ў любы час[2].

Храналогія сустрэчы[правіць | правіць зыходнік]

Падрыхтоўка[правіць | правіць зыходнік]

Пра сустрэчу абодвума бакамі было абвешчана 5 лютага 2016 года, у гэты ж дзень было прынята канчатковае рашэнне правесці яе 12 лютага. Да гэтага моманту праходзілі рознага роду ўзгадненні, якія тычыліся даты, месца і зместу сустрэчы, у прыватнасці, прапанаванай да падпісання дэкларацыі, тэкст якой узгадняўся да позняга вечара 10 лютага і заняў 10 лістоў[12][13][14].

Сустрэча стала магчымай дзякуючы перакрыжаванню маршрутаў глаў цэркваў: патрыярх Кірыл прыляцеў у Гавану ў рамках турнэ па Лацінскай Амерыцы[15], Папа Рымскі Францыск зрабіў прыпынак у кубінскай сталіцы перад пачаткам пастырскага візіту ў Мексіку[16].

Для сустрэчы глаў цэркваў у аэрапорту Гаваны імя Хасэ Марці, які з'яўляецца галоўным міжнародным авіявузлом краіны, былі падрыхтаваны зала дзяржаўнага пратакола першага тэрмінала, а таксама прэс-зала[17].

Патрыярх Кірыл прыбыў у Гавану 11 лютага[15], Папа Рымскі Францыск — днём 12, незадоўга да пачатку сустрэчы[18].

Ход сустрэчы[правіць | правіць зыходнік]

Сустрэча пачалася ў 14:25 (UTC?5:00)[19]. Кірыл і Францыск, апранутыя ў звычайные аблачэнне, якое выкарыстоўваецца па-за набажэнствамі, пацалаваліся і разам сфатаграфаваліся[20], а затым размясціліся ў фатэлях, пастаўленых абапал ад драўлянага распяцця[20]. Даволі хутка журналістаў папрасілі пакінуць залу[21]. Як паведаміла італьянскае інфармацыйнае агенцтва агенцтва АНСА, першымі словамі Папы, звернутымі да патрыярха, былі «Нарэшце мы — браты», прадстаяцель РПЦ адказаў: «Цяпер усё лягчэй». «Відавочна, што гэта — божая воля», — сказаў Францыск[20].

Усяго сустрэча доўжылася больш за дзве гадзіны. Патрыярх і Папа абмеркавалі шэраг важных праблем, закрануўшы ганенні хрысціян на Блізкім Усходзе, ваенна-палітычнае супрацьстаянне і рэлігійны раскол ва Украіне, крызіс сям'і ў сучасным грамадстве[21]. Таксама главы цэркваў гаварылі пра будучыню хрысціян, далейшае развіццё супрацоўніцтва РПЦ і каталіцкай царквы, магчымыя сумесныя праекты, у прыватнасці, пра абмен паломнікамі[22]. Кірыл і Францыск гутарылі на родных мовах — рускай і іспанскай, пры дапамозе двух перакладчыкаў[20].

Таксама адбыўся абмен падарункамі: патрыярх падарыў Папе спіс Казанскай іконы Божай Маці і сваю кнігу «Свабода і адказнасць» на іспанскай мове, Францыск у сваю чаргу паднёс у дар Кірылу часціцу мошчаў свяціцеля Кірыла і чашу для прычасця[21].

Па выніках сустрэчы патрыярх і Папа ўрачыста падпісалі сумесную дэкларацыю, якая складаецца з 30 пунктаў[21].

Рэакцыя[правіць | правіць зыходнік]

Прадстаўнікі рэлігійнай супольнасці па ўсім свеце віталі сустрэчу глаў дзвюх цэркваў, адзначаючы яе важнасць і гістарычнае значэнне, прадстаўнікі каталіцкай і праваслаўнай цэркваў Расіі[23], Беларусі[24], Венгрыі[25], Канады[23], Польшчы[26], Сербіі[27], ЗША[28][29], краін Блізкага Усходу[30][31] і іншых дзяржаў.

Прэс-сакратар прэзідэнта Расіі Дзмітрый Пяскоў назваў сустрэчу Кірыла і Францыска ўзаемным крокам насустрач Расіі і Захаду[32].

Раман Лункін, вядучы навуковы супрацоўнік Інстытута Еўропы РАН, лічыць, што сустрэча, якая праходзіць на фоне блізкаўсходняга канфлікту, які суправаджаецца ганеннямі на хрысціян, ставіць мэтай вярнуць хрысціянства ў сусветную палітыку[33].

Беларускі палітолаг і гісторык рэлігіі Анатоль Сідарэвіч выказаў меркаванне, што гэта сустрэча можа паспрыяць візіту Папы Рымскага ў Беларусь[34], на які Руская праваслаўная царква дагэтуль не дае дазволу, патрабуючы ад Рыма адмовіцца ад празелітызму і уніі на сваёй «кананічнай тэрыторыі»[35].

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ а б в Коробов П., Пушкарская Е. Ввиду сложившихся предстоятельств // Коммерсантъ : газета. — № 20 (6 февраля 2016). — С. 1.
  2. ↑ а б в Алексей Букалов, Вера Щербакова. "Огромное событие": встреча патриарха и понтифика как важная веха в отношениях церквей. ТАСС (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  3. ↑ Сергей Старцев. Профессор: встреча понтифика и патриарха — благая весть для христиан. РИА Новости (6 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  4. ↑ Религиовед: встреча патриарха и папы — историческая и сенсационная. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 12 лютага 2016.
  5. ↑ Слуцкий: встреча папы римского и патриарха может стать эпохальной. РИА Новости (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  6. ↑ Rosie Scammell. Pope Francis and Russian patriarch to meet in Cuba in historic breakthrough (англ.). Washington Post (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  7. ↑ Сергей Старцев. Папа Франциск призвал христиан к продвижению по пути к единству. РИА Новости (6 снежня 2015). Праверана 6 лютага 2016.
  8. ↑ Гордиенко 1988, с. 202.
  9. ↑ Ольга Гринкруг. Церкви должны сотрудничать ради сохранения христианских ценностей. РИА Новости (19 мая 2006). Праверана 6 лютага 2016.
  10. ↑ «Коммерсантъ»: Лукашэнка ў Маскве прапаноўваў сустрэчу Папы і Патрыярха. Еўрарадыё
  11. ↑ РПЦ: Пытанне сустрэчы Папы і Патрыярха будзе вырашацца без Лукашэнкі
  12. ↑ Решение о встрече папы и патриарха было принято в день его оглашения. РИА Новости (12 лютага 2016). Праверана 12 лютага 2016.
  13. ↑ Иларион: согласована декларация папы римского и патриарха Кирилла. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  14. ↑ Источник в РПЦ: текст декларации папы и патриарха занял 10 листов. РИА Новости (12 лютага 2016). Праверана 12 лютага 2016.
  15. ↑ а б Патриарх Кирилл прибыл в Гавану. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  16. ↑ Папа римский прибыл в Мексику с первым пасторским визитом. РИА Новости (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  17. ↑ В ожидании исторической встречи: в аэропорту Гаваны готовят пресс-зал. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  18. ↑ Папа римский прибыл в Гавану для встречи с патриархом Кириллом. Интерфакс (12 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  19. ↑ Патриарх Кирилл и папа Римский Франциск встретились на Кубе для обсуждения гонений на христиан. Интерфакс-Россия (12 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  20. ↑ а б в г Как проходила первая в истории встреча патриарха Московского и всея Руси и папы римского. ТАСС (12 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  21. ↑ а б в г Встреча тысячелетия: патриарх и понтифик встали на защиту христиан. РИА Новости (12 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  22. ↑ Патриарх и папа договорились о совместных паломнических проектах. РИА Новости (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  23. ↑ а б "Событие цивилизационного масштаба": реакция на встречу патриарха Кирилла и папы Франциска. ТАСС (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  24. ↑ Католики Белоруссии с радостью восприняли встречу главы РПЦ и папы. РИА Новости (13 лютага 2016). Праверана 13 лютага 2016.
  25. ↑ Алексей Букалов. Венгерский кардинал: встреча патриарха и папы - закрепление диалога между церквями. ТАСС (7 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  26. ↑ Корр. ТАСС Ирина Полина. Польская католическая церковь приветствует встречу патриарха Кирилла и папы Франциска. Euronews (6 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  27. ↑ Сербская церковь приветствует встречу патриарха Кирилла и понтифика. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  28. ↑ Андрей Шитов. Нацсовет церквей США приветствует предстоящую встречу патриарха Кирилла с папой Франциском. ТАСС (6 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  29. ↑ Православная церковь США приветствует встречу патриарха Кирилла и папы Франциска. RT (5 лютага 2016). Праверана 6 лютага 2016.
  30. ↑ Христиане Ближнего Востока ждут помощи от патриарха и папы. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  31. ↑ Латинский патриарх надеется, что РКЦ и РПЦ перейдут на один календарь. РИА Новости (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  32. ↑ В Кремле назвали встречу Кирилла и Франциска обоюдным шагом навстречу России и Запада. Интерфакс (8 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  33. ↑ Роман Лункин. Встреча церквей: начало «крестового похода» против исламского экстремизма. РБК (11 лютага 2016). Праверана 11 лютага 2016.
  34. ↑ Сустрэча Папы Рымскага з маскоўскім патрыярхам адкрые магчымасць візіту пантыфіка ў Беларусь // Радыё Свабода
  35. ↑ БПЦ: Для візіту Папы ў Беларусь Ватыкан мусіць адмовіцца… ад Уніі // Еўрарадыё
Каментарыі
  1. ↑ Існуе меркаванне, што і ў наш час Канстанцінопальскі патрыярхат займае пануючае становішча сярод памесных праваслаўных цэркваў («A Catholic-Orthodox meeting is spectacular but not unprecedented», The Economist, Feb 7th 2016).

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Сустрэча_Папы_Рымскага_Францыска_і_Патрыярха_Маскоўскага_і_ўсяе_Русі_Кірыла&oldid=4459172"