Сцяпан Варфаламеевіч Балкавец

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Сцяпан Варфаламеевіч Балкавец
3-і народны камісар аховы здароўя БССР[d]
кастрычнік 1920 — 6 лістапада 1921
Папярэднік Сямён Давыдавіч Камінскі
Пераемнік Аляксандр Антонавіч Сянкевіч

Нараджэнне 12 (24) снежня 1867
Смерць студзень 1942 (74 гады)
Адукацыя
Дзейнасць урач, медыцынскі адміністратар

Сцяпан Варфаламеевіч Балкавец (1867 — 1942) — беларускі ўрач і арганізатар аховы здароўя[1]. Народны камісар аховы здароўя БССР з кастрычніка 1920 па 6 лістапада 1921.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў 1867 годзе ў г. Сакалове ў Расіі. У 1893 годзе скончыў медыцынскі факультэт Маскоўскага ўніверсітэта[1].

З 1893 па 1909 год загадваў земскай бальніцай ў м. Мсціж Барысаўскага павета, у лістападзе 1909 года займаў пасаду лекара для камандзіровак пры мінскім губернскім урачэбным аддзяленні. З 1909 года загадваў медыка-санітарным бюро пры губернскім медыцынскім савеце, з 1910 года займаў пасаду санітарнага ўрача мінскага губернскага ўрачэбнага аддзялення, з верасня 1913 года — адначасова памочніка мінскага губернскага ўрачэбнага інспектара[1].

С. В. Балкавец удзельнічаў у правядзенні першага губернскага з’езда ўрачоў (1908), у 1912 годзе — ва Усерасійскім з’ездзе бактэрыялогіі і санітарных урачоў, у ліпені 1913 года — у з’ездзе каўказскіх урачоў і прыродазнаўцаў, у красавіку 1917 года дэлегаваны на Пірагоўскі з’езд  (руск.) урачоў у Маскве[1][2].

У студзені 1919 года ўвайшоў у раду калегіі і ўзначаліў аддзел мінскага губернскага аддзела аховы здароўя.

З надыходам польскіх вайсковых частак у кастрычніку 1920 года камісарыят эвакуіравалі ў Рослаўль[3]. Камісарам аховы здароўя БССР часова прызначаны С. В. Балкавец (1867—1942), які ўзначальваў лячэбны аддзел Народнага Камісарыята аховы здароўя БССР у ліпені-жніўні 1920 года, а затым санітарна-супрацьэпідэмічны аддзел[1].

У 1922—1923 гадах Сцяпан Варфаламеевіч з’яўляўся галоўным урачом Мінскай гарадской амбулаторыі, з 1923 года ўрачом цэнтральнай паліклінікі г. Мінска, членам Праўлення і бібліятэкарам Навуковага таварыства мінскіх урачоў[1].

С. В. Балкавец — выбітны дзеяч земскай медыцыны, ён заклаў падмурак для станаўлення і фарміравання прынцыпаў дзейнасці органаў аховы здароўя рэспублікі[1].

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Меў сына Аляксандра Сцяпанавіча Балкаўца (? — сакавік 1929).

Навуковая і педагагічная дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

У пачатку 1920-х гадоў С. Балкавец выкладаў у Мінскай савецкай акушэрскай школе[4].

Аўтар больш за 40 артыкулаў і падручніка для сясцёр міласэрнасці «Агульная і прыватная паталогія»[1].

Асобныя творы[правіць | правіць зыходнік]

  • Организация борьбы с чумой в г. Одессе / [Губ. сан. врач С. Балковец]. - Минск : паровая типо-лит. В. и И. Тасьман, [1910]. - 25 с.
  • Холерная эпидемия 1910 г. в Минской губ. (1911)
  • Общая и частная патология: Конспект для слушательниц Курсов сестер милосердия, сост. по прогр. Крас. креста / Д-р С. Балковец. - Минск : Губ. тип., 1915. - 70 с.
  • Первые шаги советского здравоохранения в Белоруссии : (воспоминания участника)(1929)

Зноскі

  1. а б в г д е ё ж Балковец Степан Варфоломеевич Архівавана 4 снежня 2020. (руск.)
  2. Беляцкий Д. П. // Здравоохранение Белоруссии. — 1975. — № 9. — С. 59-61.
  3. НАРБ ф. 46, воп.1, т. 1, спр. 15, л. 41.
  4. Становление среднего медицинского образования в минске в первые годы советской власти (1920—1924) (руск.)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Руководители санитарно-эпидемиологической службы Республики Беларусь. ― Минск, 2001.
  • Организаторы здравоохранения Республики Беларусь. — Минск, 2006.
  • Библиотеки и распространение научных знаний в Беларуси (ХVI-ХХ вв.)