Уладзімір Уладзіміравіч Маякоўскі

Уладзімір Уладзіміравіч Маякоўскі
руск.: Владимир Маяковский
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	руск.: Влади́мир Влади́мирович Маяко́вский
Дата нараджэння	19 ліпеня 1893(1893-07-19)[…]
Месца нараджэння	Багдадзі[d], Кутаіскі павет[d], Кутаіская губерня[d], Каўказскі край[d], Расійская імперыя
Дата смерці	14 красавіка 1930(1930-04-14)[…] (36 гадоў)
Месца смерці	Масква, Маскоўская вобласць, РСФСР, СССР
Пахаванне	Новадзявочыя могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Дзеці	Патрысія Томпсан[d]
Альма-матар	Расійскі дзяржаўны мастацка-прамысловы ўніверсітэт імя С. Р. Строганава[d] Маскоўскае вучылішча жывапісу, скульптуры і дойлідства School № 91 (Moscow)[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	мастак-плакатыст, паэт, акцёр, драматург, пісьменнік, мастак, журналіст, тэатральны акцёр, кінаакцёр, рэжысёр, тэатральны рэжысёр, мастак-гравёр, кінарэжысёр, дзеяч выяўленчага мастацтва, сцэнарыст
Гады творчасці	1912 — 1930
Кірунак	Рускі футурызм[d] і футурызм
Жанр	верш, narrative poetry[d], агітпроп[d] і п’еса
Мова твораў	руская
Грамадская дзейнасць
Партыя	Расійская сацыял-дэмакратычная рабочая партыя
Член у	LEF[d]
Прэміі
Узнагароды
Подпіс
v-v-mayakovsky.ru (руск.)
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Уладзімір Уладзіміравіч Маякоўскі

Уладзімір Уладзіміравіч Маякоўскі (руск.: Владимир Владимирович Маяковский; 7 (19) ліпеня 1893, сяло Багдадзі, Кутаісская губерня (сучасн. Багдаці, вобласць Імерэці, Грузія) — 14 красавіка 1930, Масква, РСФСР) — расійскі паэт, драматург; футурыст.

Біяграфія

Вучыўся ў кутаіскай (з 1902) і маскоўскай (1906—08) гімназіях, у Маскоўскім вучылішчы жывапісу, скульптуры і дойлідства (1911—14), дзе зблізіўся з Ц. Бурлюком. У 1923—28 узначальваў літаратурна-мастацкае аб'яднанне ЛЕФ, у 1929—30 — Рэвалюцыйны фронт мастацтваў. Рэдагаваў часопісы «ЛЕФ» («Левы Фронт», 1923—25) і «Новый ЛЕФ» (1927—28) і «РЕФ».

Творчасць

Дэбютаваў вершамі «Ноч» і «Ранак» (1912). Першая кніга «Я!» (1913). У ранняй лірыцы, трагедыі «Уладзімір Маякоўскі» (паст. 1913, рэжысёр і выканаўца галоўнай ролі), паэмах «Воблака ў штанах» (1915), «Флейта-пазваночнік» (1916), «Чалавек» (1918) супярэчнасць паміж рамантычна-ўтапічным ідэалам паэта і рэальнасцю, багаборніцкія матывы. Разуменне вайны як сусветнай бяды, найвялікшага злачынства перад чалавекам у вершах і паэмах перыяду І сусветнй вайны («Вайна аб'яўлена», 1914; «Вам!», 19І5; паэма «Вайна і мір», 1915—16, выд. 1917).

Пасля 1917 спроба стварэння міфа пра сацыялістычную светабудову (п'ееа «Містэрыя-буф», 1918; паэмы «150 000 000», 1921; «Уладзімір Ільіч Ленін», 1924; «Добра!», 1927).

3 1919 выпускаў у Маскве агітплакаты «Вокны РОСТА» (ствараў паэтычныя тэксты і малюнкі). У гэтых плакатах, вытворчай і кніжнай графіцы 1920-х г. ярка выявіўся талент Уладзіміра Маякоўскага як мастака (з 1910-х г. рабіў партрэтныя замалёўкі, эскізы лубкоў, тэатральныя работы).

У лірычных паэмах «Люблю» (1922) і «Пра гэта» (1923) сцверджанне непадзельнасці жыцця і кахання. 3 2-й пал. 1920-х г. пераважаюць сатырычныя творы: камедыі «Клоп» (1928, паст. 1929) і «Лазня» (1929, паст. 1930) — антыутопія, не зразумелая сучаснікамі. Паэма «На ўвесь голас» (1930) — сцверджанне шчырасці свайго шляху і надзея на разуменне.

Аўтар аўтабіяграфіі «Я сам» (1922, 2-я рэд. 1928), кнігі «Савецкая азбука» (1919), нарысаў «Маё адкрыццё Амерыкі» (1925), сцэнарыяў фільмаў «Паненка і хуліган» паводле «Настаўніцы рабочых» Э. Д'Амічыса, «Не для грошай нарадзіўся» паводле «Марціна Ідэна» Дж. Лондана, (абодва 1918, зняўся ў галоўных ролях), артыкулаў па пытаннях літаратуры («Як рабіць вершы», 1926), мастацтва і інш. Пісаў для дзяцей («Што такое добра, што такое дрэнна», 1925).

Творчай манеры У. Маякоўскага ўласцівы рамантычнае светаадчуванне, іранічная аголенасць пачуцця, зліццё аўтара з лірычным героем, устаноўка на прамы зварот да аўдыторыі, канцэнтраваная эмацыянальнасць і энергія верша. Уладзімір Маякоўскі — рэфарматар паэтычнай мовы. Зрабіў вялікі ўплыў на паэзію ХХ ст.

Бібліяграфія

• Полн. собр. соч. Т. 1—13. М, 1955—61.

Беларускія пераклады

• Дзецям. 1930, пер. з рус. А. Якімовіч;
• Выбр. творы. Мн., 1940 (Пад.рэд. П.Броўкі);
• Выбр. творы. Мн., 1952 (Пер. з рус. мовы пад рэд. А. Куляшова);
• Кім быць? Мн., 1932 (Пер. А. Зіміонка);
• Як узяць да ладу, што добра, што блага? Гомель, 1932;
• Дзецям. Мн., 1950;
• Конь-агонь. Мн., 1955 (пер. А. Якімовіч);
• Уладзімір Ільіч Ленін : Паэма. 1969 (Пер. П. Броўка);
• П'есы. Мн., 1985 (пер. з рус. К. Кірэенка);
• Паэзія / перакл. з руск. Р. Лынькоў, Т. Кляшторны, М. Багун, Р. Барадулін, А. Хадановіч, У. Лянкевіч, В. Рыжкоў). — Мн., 2019. — («Паэты планеты»).