Іосіф Уладзіміравіч Гурка

Іосіф Уладзіміравіч Гурка
руск.: Иосиф Владимирович Гурко
Дата нараджэння	16 (28) ліпеня 1828
Месца нараджэння	Ноўгарад, Наўгародская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	15 (28) студзеня 1901 (72 гады)
Месца смерці	Сахарава[d], Zavolzhskiy District[d], Цвер, Цвярскі павет[d], Цвярская губерня, Расійская імперыя
Бацька	Уладзімір Іосіфавіч Гурка[d]
Маці	Tatyana Gurko[d]
Жонка	Maria Gurko[d]
Дзеці	Уладзімір Іосіфавіч Гурка[d], Васіль Іосіфавіч Гурка[d] і Дзмітрый Іосіфавіч Гурка[d]
Альма-матар	Пажаскі корпус (1846)
Грамадзянства	Расійская імперыя
Род войскаў	кавалерыя, Генеральны штаб
Званне	генерал-фельдмаршал
Камандаваў	Конна-грэнадзёрскі лейб-гвардыі полк, 1-я брыгада 2-й гвардзейскай кавалерыйскай дывізіі, 2-я гвардзейская кавалерыйская дывізія, Адэская ваенная акруга, Варшаўская ваенная акруга
Бітвы/войны	Руска-турэцкая вайна 1877—1878
Узнагароды і званні	Ордэн Святога Андрэя Першазванага Ордэн Святога Георгія II ступені Ордэн Святога Георгія III ступені Ордэн Святога Уладзіміра I ступені Ордэн Святога Уладзіміра III ступені Ордэн Святога Аляксандра Неўскага з дыяментамі Ордэн Белага арла Ордэн Святой Ганны I ступені Ордэн Святой Ганны II ступені Ордэн Святой Ганны III ступені Ордэн Святога Станіслава I ступені Ордэн Святога Станіслава II ступені Залатая зброя «За адвагу» з дыяментамі Ордэн Чырвонага арла 1-й ступені Ордэн Чырвонага арла 2-й ступені Ордэн «Pour le Mérite» Кавалер Вялікага крыжа Аўстрыйскага ордэна Леапольда Кавалер Вялікага крыжа ордэна Франца Іосіфа Ордэн Князя Данііла I 1-й ступені Крыж «За ваенныя заслугі» 1-га і 2-га класа (Мекленбург-Шверын) Медаль «За адвагу» (Чарнагорыя)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іосіф Уладзіміравіч Гурка (28 ліпеня 1828 — 28 студзеня 1901) — расійскі дзяржаўны і ваенны дзеяч. Генерал-фельдмаршал (1894).

Біяграфія

Нарадзіўся ў шляхецкай сям’і Рамейкаў-Гуркаў. Скончыў Пажаскі корпус (1846). Удзельнік Крымскай вайны (1853—1856). Вызначыўся ў руска-турэцкай вайне (1877—1878). На чале расійскіх і балгарскіх войск вызваляў г. Тырнава, захапіў турэцкія ўмацаванні Горны Дубняк і Тэліш, акружыў Плеўну.

У снежні 1877 г. 70-тысячная расійская армія і атрады балгарскіх апалчэнцаў на чале з I. У. Гуркам у 30-градусны мароз пераадолелі Балканы праз цяжкадаступны Чур’якскі перавал і 23 снежня (4 студзеня) 1878 г. авалодалі Сафіяй, разбілі турэцкія войскі каля Ташкісена, Філіпопаля, авалодалі Адрыянопалем.

Пасля вайны І. У. Гурка памочнік галоўнакамандуючага войскамі гвардыі і Санкт-Пецярбургскай ваеннай акругі, часовы генерал-губернатар Пецярбурга, Адэсы і камандуючы войскамі Адэскай ваеннай акругі. У 1883—1894 г. генерал-губернатар Прывіслінскага краю і Варшавы, камандуючы войскамі Варшаўскай ваеннай акругі. Член Дзяржаўнага Савета. Ствараў за заходняй граніцы Расійскай імперыі ўмацаваныя раёны і стратэгічныя дарогі. З 1894 г. у адстаўцы.

14 мая 1896 года, у дзень каранацыі Мікалая II, стаў кавалерам ордэна Св. Андрэя Першазванага і ў тым жа годзе быў прызначаны шэфам 14-га стралковага батальёна, які ўваходзіў у склад 4-й стралковай брыгады, якая заслужыла пад яго пачаткам ў 1877 годзе мянушку «жалезнай брыгады». Сярод іншых узнагарод: ордэн Белага арла (30 жніўня 1882 г.), Св. Аляксандра Неўскага (30 жніўня 1884 г., алмазныя знакі да гэтага ордэну былі ўручаны 30 жніўня 1887 г.), Св. Уладзіміра I ступені (30 жніўня 1891 г.).

Пасяліўшыся ў сваім маёнтку імя Сахарава Цвярской губерні (зараз гэта асобна размешчаны пасёлак у межах горада Цвер), памёр тут 15 студзеня 1901 года.

У 1983 годзе ў Сахарава ўсталяваны помнік фельдмаршалу.

Узнагароды

• ордэн Святога Андрэя Першазванага
• ордэн Белага арла
• ордэн Святога Аляксандра Неўскага
• ордэн Святога Уладзіміра I ступені

Літаратура

• 536. Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).
• Марціновіч А. А. Як Гурка ворагаў граміў: нарыс: Для сярэдняга школьнага ўзросту / Мастак У. М. Аніська — Мн.: Мастацкая літаратура, 2003. — 135 с.
• Мельцер Д. Б. Белоруссия и Болгария: Дружба вечная, нерушимая. — Мн., 1981. — С. 54, 57. (руск.)
• Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Лёзненскага раёна / рэдкал. І. П. Шамякін [і інш.]. — Мн., 1992. — 591 с.