Масквіч-412

Масквіч-412

Масквіч-412 на Вікісховішчы

Агульныя даныя

Вытворца:

АЗЛК

Выпуск:

1967—2001

Зборка:

СССР НРБ Бельгія

Клас:

малы II групы

Дызайн

Тып(ы) кузавы:

4‑дзв. седан (5‑месн.)

Рухавікі

УЗАМ-412

Трансмісія

4-хуткасная ручная

Характарыстыкі

Масава-габарытныя

Даўжыня:

4250 мм

Шырыня:

1550 мм

Вышыня:

1480 мм

Колавая база:

2400 мм

Маса:

1045 кг

На рынку

Папярэднік Папярэднік Масквіч-408

Пераемнік Пераемнік Масквіч-2140

Іншае

Аб'ём бака:

46 л

Масквіч-412 (руск.: Москвич-412) — савецкі і расійскі аўтамабіль II групы малога класа, які вырабляўся ў Маскве на заводзе МЗМА, пазней пераназваным у АЗЛК, з 1967 па 1976 і на аўтамабільным заводзе ў Іжэўску з 1968 па 2001 (серыйна па 1997 год). Быў па сутнасці мадыфікацыяй мадэлі «Масквіч-408», доўгія гады выпускаўся сумесна з ёй і пасля таксама сумесна з ёй быў мадэрнізаваны ў сямейства «Масквіч-2140/2138».

Устаноўка на шасі «408-й» мадэлі сучаснага і істотна больш магутнага рухавіка адчувальна падвысіла дынамічныя характарыстыкі, пры захаванні эканамічнасці, давёўшы іх да высокіх для дадзенага класа нават па заходнееўрапейскіх мерках. Хоць кіравальнасць аўтамабіля і засталася на ранейшым узроўні, ужо не цалкам адпаведным найноўшым аналагам, тармазная дынаміка палепшылася, а кіраванне аўтамабілем было палегчана за кошт увядзення гідравакуумнага ўзмацняльніка ў тармазной сістэме. Дызайн экстэр'еру і інтэр'еру «Масквіча» былі перапрацаваныя, пры гэтым абнаўленне насіла ў асноўным касметычны характар, а таксама мела падцягнуць аўтамабіль да тагачаснага прымальнага ўзроўню нормаў пасіўнай бяспекі, прынятых ЕЭК ААН, неабходнага для далейшага экспарту ў развітыя краіны, што было пацверджана сертыфікацыйнымі краш-тэстамі ў Францыі.

У першыя гады выпуску вялікая частка М-412 ішла на экспарт. Аўтамабіль збіралі ў НРБ (пад маркай Rila) і Бельгіі (пад маркай Scaldia). У прасоўванні на сусветным рынку важную ролю адыгрывала вядомасць, якая была заваяваная аўтамабілямі гэтай маркі ў міжнародных ралі на рубяжы шасцідзясятых і сямідзясятых гадоў. У Расіі прапаноўваўся да сярэдзіны 1990-х гадоў, а шэраг мадыфікацый на яго базе — і да пачатку 2000-х.

Гісторыя

На момант сваёй пастаноўкі ў вытворчасць у 1967 годзе «Масквіч-412», як і «Масквіч-408», збіраўся ў кузаве ўзору 1964 года, з кроплепадобнымі вертыкальнымі заднімі ліхтарамі і круглымі фарамі галаўнога святла. Так як шэраг вузлоў «Масквіча-412», у прыватнасці, больш шырокі радыятар, не ўпісваліся ў падкапотную прастору «408-га» кузава, самыя першыя асобнікі новай мадэлі схадзілі з канвеера ў кузавах, якія былі спецыяльна дапрацаваныя за кошт змянення шэрагу элементаў; затым, у тым жа 1967 годзе, быў уведзены так званы «уніфікаваны» кузаў — яшчэ са старым афармленнем, але прыдатны для ўстаноўкі і «408-га», і «412-га» сілавых агрэгатаў без пераробак.

Між тым, адначасова пачалася і распрацоўка для «Масквічоў» абноўленага кузава, прычым перад яго стваральнікамі была пастаўлена мэта максімальнай уніфікацыі па сілавых элементах з існуючым, у прыватнасці, мелі застацца нязменнымі праёмы дзвярэй і дах — так што задача перад дызайнерамі стаяла сапраўды складаная: не змяняючы агульнай канструкцыі кузава, надаць аўтамабілю прынцыпова іншае візуальнае ўспрыманне ў параўнанні з папярэднікам.

У выніку праведзенай мадэрнізацыі, са снежня 1969 абедзве мадэлі (і «М-408», і «М-412») атрымалі зменены кузаў, у які без пераробак маглі быць устаноўлены абодва сілавых агрэгата, якія знаходзіліся ў вытворчасці. Разам з невялікім знешнім асучасніваннем, мадэрнізаваны кузаў быў даведзены да адпаведнасці прынятым у тыя гады патрабаванням пасіўнай бяспекі, што было пацверджана сертыфікацыйнымі выпрабаваннямі ў Францыі. У прыватнасці, усе кузавы атрымалі мацаванні для рамянёў бяспекі, якія сталі штатным абсталяваннем з 1969 года, а выступаючыя салонныя элементы сталі траўмабяспечнымі, з мяккімі накладкамі (з лютага 1969 года). Таму да пазначэнняў абедзвюх мадэляў былі дададзеныя літары І і Э, якія азначаюць адпаведнасць устаноўленым ЕЭК ААН нормам пасіўнай бяспекі і, адпаведна, патэнцыйную магчымасць экспартавання ў развітыя краіны. Наогул, «Масквіч-412ІЭ» стаў першым савецкім аўтамабілем, на якім пытанням пасіўнай бяспекі была ўдзелена сур'ёзная ўвага. Двухконтурная тармазная сістэма сур'ёзна палепшыла і актыўную бяспеку аўтамабіля. Пачынаючы з 1974 (1972?) года на бамперах з'явіліся іклы, якія таксама з'яўляліся элементам пасіўнай бяспекі — яны прадухілялі «паднырванне» машыны пад перашкоду.

Візуальная навізна абноўленага аўтамабіля забяспечвалася ўжываннем гарызантальных ліхтароў з трохвугольнымі паказальнікамі павароту ззаду і прамавугольных фар вытворчасці ГДР (таксама ставіліся на аўтамабілі Wartburg-353). Захоўваючы дэкаратыўныя плаўнікі, якія сімвалізавалі пераемнасць дызайну аўтамабіляў маркі «Масквіч», аўтамабіль атрымаў прынцыпова новае афармленне перадка: указальнікі паваротаў выцягнуліся і занялі месца пад фарамі, а рашотка радыятара атрымала ўзор у выглядзе клеткі з шырокімі нізкімі проразямі.

У серыю такія машыны пайшлі на МЗМА са снежня 1969 года, і прыкладна тады жа на Іжэўскім заводзе. Паралельна «Масквіч-412» атрымаў салон з паасобнымі пярэднімі сядзеннямі (яшчэ са студзеня 1968 года) і падлогавы рычаг каробкі перадач (з лістапада 1968 года), адначасова з новай, траўмабяспечнай (складваецца пры ўдары) рулявой калонкай і рычагом стаяначнага тормаза паміж пярэднімі сядзеннямі. «Масквіч-408» таксама атрымаў паасобныя сядзенні, але рычаг пераключэння перадач яшчэ нейкі час заставаўся на рулявой калонцы.

Масквіч-412ІЭ

Акрамя гэтага, на працягу ўсяго выпуску ў канструкцыю аўтамабіля ўносіліся і іншыя, менш прыкметныя змены і паляпшэнні.

Хоць з 1969 года «Масквіч-412ІЭ» стаў базавай мадэллю Маскоўскага завода, выпуск «Масквіча-408ІЭ» пры гэтым быў абноўлены. Экспартныя продажы яго практычна спыніліся, але ўнутры СССР аўтамабіль усё яшчэ карыстаўся попытам, галоўным чынам — з прычыны меншай патрабавальнасці старога матора да эксплуатацыйных матэрыялаў і адноснай прастаты канструкцыі.

Мадэрнізаваны аўтамабіль захоўваў галоўны недахоп свайго папярэдніка — недастатковую агульную шырыню кузава і каляю колаў пры досыць вялікай вышыні і высокім размяшчэнні цэнтра цяжкасці, што, акрамя зніжэння камфартабельнасці, у спалучэнні з рысорнай задняй падвескай адмоўна адбілася на ўстойлівасці і кіравальнасці «Масквіча». Гэта стала асабліва прыкметна ў параўнанні з аўтамабілямі «ВАЗ», якія з'явіліся ў той час і мелі больш аптымальныя суадносіны вышыні, цэнтра цяжкасці і шырыні каляі, якое ў спалучэнні з больш дасканалай задняй падвескай забяспечвала ім лепшыя хадавыя якасці. Пры гэтым грузападымальнасць аўтамабіляў ВАЗ і жывучасць іх хадавой часткі былі істотна ніжэй, што абумовіла на бліжэйшыя дзесяцігоддзі «падзел працы» паміж гэтымі аўтамабілямі — «Масквіч» стаў успрымацца ў ролі менш камфартабельнага, але больш моцнага і прахаднога аўтамабіля, які добра падыходзіць для паездак на прыроду або на лецішча з паклажай, у той час, як «Жыгулі» карысталіся славай камфартабельнай і дынамічнай «шашэйнай» машыны (пасля тая ж самая доля спасцігла і самі «класічныя» мадэлі ВАЗ у параўнанні з пярэднепрываднымі).

З істотных тэхнічных недапрацовак адзначалася схільнасць паліўнай помпы новага матора да перагрэву пры высокай тэмпературы навакольнага паветра, што было абумоўлена яго не зусім удала абраным размяшчэннем. Акрамя таго, каробка перадач, у асноўных сваіх дэталях атрыманая ў спадчыну па сутнасці яшчэ ад «407-й» мадэлі, у пары з істотна больш магутным сілавым агрэгатам мела параўнальна невысокую даўгавечнасць і высокі працэнт заўчаснага выхаду з ладу. У астатнім, аўтамабіль атрымаў у спадчыну характэрныя для сваіх папярэднікаў высокую канструктыўную прастату, надзейнасць, непераборлівасць да ўмоў эксплуатацыі і догляду. У прыватнасці, рухавік «М-412», не саступаючы па ступені фарсіравання, магутнаснага паказчыкаў і рэсурсу матораў ВАЗ, мог працаваць на маслах тыпу АС-8/М-8Б, у той час як для матора «Жыгулёў» патрабавалася асаблівае масла катэгорыі «Г» (М-12г і аналагічныя).

У 1971 годзе на заводзе МЗМА адбылася рэканструкцыя, пасля пуску новага канвеера аб'ём выпуску «Масквічоў» павялічыўся амаль у два разы.

У тым жа годзе інтэр'ер Масквічоў (і «408ІЭ», і «412ІЭ») вытворчасці АЗЛК прайшоў мадэрнізацыю: панэль прыбораў замест некалькіх асобных мяккіх накладак атрымала адну агульную, з'явіліся новыя абшыўкі дзвярэй, унутраныя ручкі і гэтак далей.

Логіка папярэдняй гісторыі завода АЗЛК/МЗМА давала падставу ўспрымаць мадэль «412ІЭ» як пераходную: абноўлены кузаў у спалучэнні з прынцыпова новым рухавіком. Менавіта такім чынам, за кошт «пераходных» серый, адбывалася змена пакаленняў на МЗМА ў 1950-я — 60-я гады. Аднак, нягледзячы на шматлікія спробы завадскіх канструктараў у пачатку 1970-х спраектаваць аўтамабіль, які спалучае новы, сучасны кузаў і механіку мадэлі «412», замена «412-му» сямейству фактычна з'явілася толькі ў 1980-я гады, і гэта быў ужо зусім іншы аўтамабіль — Масквіч-2141, пярэднепрывадны хэтчбэк, створаны на базе кузава французскай «сімкі» і ўжо састарэлага да таго часу рухавіка УЗАМ.

Тэхнічныя дадзеныя

• Рухавік: УЗАМ-412 карбюратарны, радны, 4-х цыліндравы з вадкасным ахалоджваннем і працоўным аб'ёмам 1480 см³.;
• Карбюратар: К-126Н;
• Каробка хуткасцей: чатырохступеньчатая;
• Памеры: даўжыня - 4250 мм, шырыня - 1550 мм, вышыня - 1480 мм, клірэнс - 173 мм, колавая база - 2400 мм.;
• Вага: 1045 кг.

Апісанне канструкцыі

Захаваўшы дарагія ў вытворчасці кузаўныя панэлі, шматлікія вузлы і канструктыўныя рашэнні «408-га», «М-412» шмат у чым адрозніваўся ад яго. Упершыню на масавым савецкім легкавым аўтамабілі знайшлі прымяненне: верхневальны рухавік, цалкам сінхранізаваная на перадачах пярэдняга ходу каробка перадач, сістэма тармазоў з гідравакуумным узмацняльнікам, паўнапаточны маслены фільтр, паветраны фільтр з хутка зменным сухім элементам — вузлы, без якіх немагчыма сабе ўявіць сучасны аўтамабіль, але ў другой палове шасцідзесятых гадоў яны толькі сталі з'яўляцца на аўтамабілях падобнага класа.

Галоўнай навінкай мадэлі быў рухавік, распрацаваны Ігарам Іванавічам Акунёвым. Магчымасці старога, які вядзе свой радавод яшчэ ад даваеннага Opel Kadett, рухавіка «М-408» былі да таго часу вычарпаныя, таму новы рухавік ніяк не быў звязаны з ім канструктыўна або тэхналагічна. Першыя вопытныя ўзоры новага рухавіка з'явіліся ў 1964 годзе.

Рухавік быў распрацаваны канструктарскім калектывам завода МЗМА. Першыя распрацоўкі верхнеклапаннага рухавіка з паўсферычным камерамі згарання і алюмініевым блокам цыліндраў (праект «406») на «Масквічы» адносяцца яшчэ да сярэдзіны пяцідзясятых гадоў. Тым не менш, прататып даволі многіх канструктыўных рашэнняў фінальнай версіі гэтага матора адгадаць нескладана — найноўшы, па тых часах, сілавы агрэгат BMW M10 ў версіі з рабочым аб'ёмам 1500 см³ (яна пазначалася М115 і выпускалася да 1977, а само сямейства рухавікоў М10 праіснавала на канвееры да 1987 года) — агрэгат сам па сабе выключна ўдалы і дасканалы па тых часах, які добра зарэкамендаваў сябе, як у звычайнай эксплуатацыі, так і ў спорце.

Разам з тым, ні копіяй, ні далейшай распрацоўкай гэтага рухавіка УЗАМ-412 не з'яўляўся, і мае ад яго вельмі істотныя адрозненні — у прыватнасці, іншую геаметрыю цыліндраў, іншае канструктыўнае рашэнне большасці сістэм, і гэтак далей.

Зрэшты, сцвярджаецца, што і спецыялістамі BMW тая самая агульная з рухавіком «Масквіча» канструкцыя алюмініевай галоўкі блока з паўсферычным камерамі згарання і V-падобна размешчанымі клапанамі, таксама была «падгледжана» ў рухавіка фірмы Talbot на Парыжскім аўтасалоне 1935 года.

Галоўная знешняя асаблівасць рухавіка «Масквіча-412» — нахілены направа па ходзе руху блок цыліндраў (так званы slant-block). Гэта рашэнне дазволіла зрабіць рухавік больш кампактным, знізіць цэнтр цяжкасці аўтамабіля. Упершыню падобнае рашэнне ўжыла фірма Chrysler ў канцы пяцідзясятых гадоў.

Пад накрыўкай галоўкі блока цыліндраў, якая выліта з алюмінію, хавалася вельмі сучасная для 1967 канструкцыя: верхні размеркавальны вал, які прыводзіўся ў рух пласціністым ланцугом з зоркай-нацяжвальнікам, і клапаны, якія прыводзіліся каромысламі, што былі размешчаны літарай V па абодва бакі ад размеркавальнага вала. Гэтая схема шырока выкарыстоўвалася на высокапатэнцыяльных рухавіках тых гадоў — BMW, Honda і гэтак далей.

Незвычайнай была і паўсферычная форма камеры згарання, якая забяспечвае лепшыя ўмовы згарання рабочай сумесі, стала быць - павялічвае ККДз рухавіка. Аналагічнае рашэнне прынесла поспех сямейству рухавікоў HEMI амерыканскай фірмы Chrysler (выпускаюцца да гэтага часу з мінімальнымі зменамі) і вышэйзгаданаму BMW M10.

Блок цыліндраў быў выкананы з алюмінію з чыгуннымі зменнымі гільзамі, што дазваляла капітальна рамантаваць рухавік простай заменай гільзаў, якая не патрабавала сур'ёзнага станочнага абсталявання для расточвання, неабходнага ў выпадку рамонту чыгуннага блока цыліндраў.

Счапленне было ўзмоцненым, з спружынай дыяфрагменнага тыпу, выпускалася па ліцэнзіі фірмы BORG&BECK.

Каробка перадач уяўляла сабой мадэрнізаваны варыянт «408-й», пераняўшы ад яе не цалкам удалы, асабліва пры падлогавым размяшчэнні рычага пераключэння перадач, прывад знешнімі цягамі. У адрозненні ад яе, на новай КПП усе перадачы пярэдняга ходу былі сінхранізаваныя.

У цэлым, каробка перадач лічылася відавочным слабым месцам «Масквіча-412»: па статыстыцы, 10% каробак, якія вырабляліся ў Омску, не дапрацоўвалі нават да прабегу 63 тыс. км, а нарматыўны сярэдні рэсурс да першага рамонту складаў 100 тыс. км.

М-412 вытворчасці «Іжмаш»

У 1967 годзе, паралельна з разгортваннем выпуску «М-412» у Маскве, аналагічныя аўтамабілі сталі вырабляць замест састарэлай мадэлі «М-408» на Іжэўскам аўтазаводзе, які падпарадкоўваўся Міністэрству абароны СССР.

Марка «Масквіч» у абазначэнні мадэляў пры гэтым была захаваная — і ўсе аўтамабілі іжэўскай вытворчасці пазначаліся менавіта як «Масквіч-412» (пазней — «Масквіч-412ІЭ»), хоць і неслі завадскі знак іжэўскага завода на рашотцы радыятара. Першай мадэллю, выпушчанай пад самастойнай маркай «Іж», быў «Іж-2125 Комбі». Такім чынам, дапушчальнымі з'яўляюцца назвы «Іж-Масквіч-412» або «"Іжэўскі" Масквіч-412», але не «Іж-412».

Іж-Масквіч-412ІЭ

Пасля іжэўскія «Масквічы» развіваліся і мадэрнізаваліся ў цэлым незалежна ад маскоўскіх.

За кошт больш высокага ўзроўню кантролю якасці на фактычна абаронным прадпрыемстве, якое з'яўляецца часткай вытворчага аб'яднання «Іжмаш», па цэлым шэрагу сведчанняў аўтамабілі Іжэўскай вытворчасці ў савецкі час былі сабраныя істотна лепш, чым іх аналагі вытворчасці АЗЛК — у прыватнасці, завод у Іжэўску практычна не дапускаў вытворчага браку. Тым не менш, першапачаткова не аўтамабільны профіль вытворчасці адбіваўся на якасці — напрыклад, аддзелка салона Іжэўскіх «Масквічоў» была ў цэлым выканана горш, чым у маскоўскіх.

М-412 выпускаўся ў Іжэўску да 2001 года (серыйна да 1997 года), у тым ліку ў версіях кузава пікап — «ІЖ-2715» (з 1972) і комбі — «ІЖ-2125» (з 1973 года); нядоўга, але выпускаўся ў Іжэўску і фургон «Масквіч-434».

Да 1968-69 гадоў аўтамабіль вонкава цалкам адпавядаў 412-м «Масквічам» вытворчасці АЗЛК у «старым» «408-м» кузаве з вертыкальнымі заднімі ліхтарамі, за выключэннем эмблемы «Іж» на рашотцы радыятара і руле. Бліжэй да канца гэтага перыяду, яшчэ на "старым" кузаве, з'явілася рашотка радыятара з змененым малюнкам (вертыкальным).

З 1969 іжэўскі седан атрымаў новы кузаў («412ІЭ») з гарызантальнымі заднімі ліхтарамі (у такім жа кузаве сталі збіраць і седаны АЗЛК). Але калі маскоўскія «Масквічы» разам з новым кузавам атрымалі яшчэ і новую рашотку радыятара з шырокімі падфарнікамі і дэфіцытнымі прамавугольнымі фарамі вытворчасці ГДР, то «Іж-Масквіч-412ІЭ» захаваў круглыя фары і старую рашотку. Прамавугольнымі фарамі і блізкай па дызайне рашоткай (з вертыкальным малюнкам) былі забяспечаныя толькі асобныя партыі іжэўскіх аўтамабіляў, якія былі прызначаныя для экспарту, у перыяд з 1972 па 1974.

Масквіч-412ІЭ-028 (1982—1997)

У 1982 годзе быў праведзены рэстайлінг — з'явіліся дзверы з патопленымі ў філёнгі ручкамі і чорная фарбаваная рашотка радыятара. Новая мадыфікацыя атрымала пазначэнне «Масквіч-412ІЭ-028». Прыкладна ў той жа час кузаў седана быў уніфікаваны з пікапам і комбі па канструкцыі сілавых элементаў, атрымаўшы «сярэднія» ланжэроны — узмацняльнікі падлогі салона, якія злучаюць пярэдні і задні падрамнікі.

Экспартаваліся іжэўскія аўтамабілі разам з маскоўскімі і пад тымі ж брэндамі. Пікап «Іж-2715» прадавалі ў Фінляндыі як «Elite PickUp», так як базавы седан быў там вядомы як «Elite 1500».

Мадыфікацыі

Базавага седана

• Масквіч-412 — базавы седан.
• Масквіч-412І (да 1969 г.) — у спецыяльным выкананні, адпаведны еўрапейскім нормам бяспекі.
• Масквіч-412ІЭ — усе М-412 з 1969 года мелі літары ІЭ, так як новы кузаў першапачаткова адпавядаў еўрапейскім нормам бяспекі і тэарэтычна мог экспартавацца.
• Масквіч-412К — машынакамплект для зборкі за мяжой.
• Масквіч-412М — аўтамабіль медыцынскай службы.
• Масквіч-412П — праварульны, рычаг КПП толькі падлогавы.
• Масквіч-412Т — аўтамабіль таксі (шырокага распаўсюджвання не атрымаў).
• Масквіч-412У — вучэбны аўтамабіль, з дадатковымі педалямі і нанясеннем спецыяльнай колераграфічнай схемы.
• Масквіч-412Э — экспартны.
• Масквіч-412Ю — у трапічным выкананні.

Універсалы і фургоны

• Масквіч-427 — базавы ўніверсал.
• Масквіч-434 — базавы фургон.

Дробнасерыйныя і вопытныя

• Масквіч-412Р — спартыўныя версіі з фарсіраванымі рухавікамі, у тым ліку з двухвальнымі галоўкамі блока цыліндраў 412-Г (412-2В) аб'ёмамі 1,5, 1,6, 1,8 л. і адпаведнай магутнасцю ў дыяпазоне 99-140 к.с.

Літаратура

• Коллектив авторов НИИАТ под ред. Лапшина В.И. Краткий Автомобильный Справочник НИИАТ. — 10-е. — М.: Транспорт, 1983. — С. 33-34. — 220 с.

Гл. таксама

• Масквіч-2140
• ІЖ-2715
• ВАЗ-2101