Дысномія (спадарожнік Эрыса): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
др Праўкі аўтарства 78.137.67.187 (размова) адкочаныя; вернута апошняя версія аўтарства Artificial123
Радок 1: Радок 1:
{{Спадарожнік
<ref>


--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~--~~~~'''''Курсіўны тэкст'''''''''Цёмны тэкст'''''''''Цёмны тэкст'''''''''Цёмны тэкст'''''''''Цёмны тэкст'''''''Курсіўны тэкст''''''Курсіўны тэкст''''''Курсіўны тэкст''{{DEFAULTSORT:{{PAGENAME}}}}®[[Катэгорыя:Сучасныя беларускія літаратары]]{{DEFAULTSORT:{{PAGENAME}}}}{{Commonscat|}}''''''''''''''''''''</ref>{{Спадарожнік
| Назва = Дысномія
| Назва = Дысномія
| Спадарожнік чаго = [[Карлікавая планета Эрыс|Эрыса]]
| Спадарожнік чаго = [[Карлікавая планета Эрыс|Эрыса]]
Радок 29: Радок 26:
}}
}}


'''Дыcномія''' — [[спадарожнік]] [[Карлікавая планета|карлікавай планеты]] [[Карлікавая планета Эрыс|(136199) Эрыс]], першапачаткова названы '''S/2005 (2003 UB313) 1'''. Адкрыты 10 верасня 2005 года Майкам Браунам і супрацоўнікамі ў Абсерваторыі імя Кека, [[Гаваі]].
'''Дыcномія''' — [[спадарожнік]] [[Карлікавая планета|карлікавай планеты]] [[Карлікавая планета Эрыс|(136199) Эрыс]], першапачаткова названы '''S/2005 (2003 UB313) 1'''. Адкрыты 10 верасня 2005 года Майкам Браунам і супрацоўнікамі ў Абсерваторыі імя Кека, [[Гаваі]].


== Уласцівасці ==
== Уласцівасці ==


Калі [[альбеда]] Дысноміі роўнае альбеда Эрыс, то дыяметр спадарожніка 316 ± 23 км, калі ж альбеда менш (скажам, у 5 разоў), то дыяметр спадарожніка можа дасягаць 685 ± 50 км<ref>{{артыкул
Калі [[альбеда]] Дысноміі роўнае альбеда Эрыс, то дыяметр спадарожніка 316 ± 23 км, калі ж альбеда менш (скажам, у 5 разоў), то дыяметр спадарожніка можа дасягаць 685 ± 50 км<ref>{{артыкул
|аўтар = P. Santos-Sanz et al.
|аўтар = P. Santos-Sanz et al.
|загаловак = "TNOs are Cool": A Survey of the Transneptunian Region IV. Size/albedo characterization of 15 scattered disk and detached objects observed with Herschel Space Observatory-PACS
|загаловак = "TNOs are Cool": A Survey of the Transneptunian Region IV. Size/albedo characterization of 15 scattered disk and detached objects observed with Herschel Space Observatory-PACS
Радок 39: Радок 36:
|мова = en
|мова = en
|год = 2012
|год = 2012
}}</ref>. Ён здзяйсняе поўны абарот вакол [[Карлікавая планета Эрыс|Эрыса]] за 15,772 дня па арбіце, блізкай да кругавой ([[эксцэнтрысітэт]]<0,01). Радыус арбіты 37430 км. Вымярэнне параметраў арбіты спадарожніка дазволіла вызначыць масу Эрыса, якая апынулася на 27 % большай, чым маса [[Карлікавая планета Плутон|Плутона]].
}}</ref>. Ён здзяйсняе поўны абарот вакол [[Карлікавая планета Эрыс|Эрыса]] за 15,772 дня па арбіце, блізкай да кругавой ([[эксцэнтрысітэт]]<0,01). Радыус арбіты 37430 км. Вымярэнне параметраў арбіты спадарожніка дазволіла вызначыць масу Эрыса, якая апынулася на 27% большай, чым маса [[Карлікавая планета Плутон|Плутона]].


== Назва ==
== Назва ==


Першаадкрывальнікі прапаноўвалі для спадарожніка назву Габрыэла (Gabrielle) у гонар спадарожніцы Зены — галоўнага персанажа серыяла «Зена — каралева воінаў» (паколькі саму Эрыс прапаноўвалася назваць Зенай). Зацверджаная назва абрана ў гонар Дысноміі, у [[Старажытнагрэчаская міфалогія|старажытнагрэчаскай міфалогіі]] — дух беззаконня (так перакладаецца грэчаскае слова Δυσνομία), дачка Эрыс, багіня помсты. Аднак гэта назва была прапанавана не толькі таму, што Дысномія з'яўляецца дачкой Эрыс, але і ў сувязі з тым, што прозвішча новазеландскай актрысы Люсі Лоўлес (Lucy Lawless), якая сыграла Зену ў серыяле, таксама перакладаецца як «беззаконная»<ref name="SkyTel">{{cite news | last = Tytell | first = David | title = All Hail Eris and Dysnomia | publisher = Sky & Telescope | date = 2006-09-14 | url = http://skytonight.com/news/home/3916126.html | accessdate = 2011-02-16 }}</ref>.
Першаадкрывальнікі прапаноўвалі для спадарожніка назву Габрыэла (Gabrielle) у гонар спадарожніцы Зены — галоўнага персанажа серыяла «Зена — каралева воінаў» (паколькі саму Эрыс прапаноўвалася назваць Зенай). Зацверджаная назва абрана ў гонар Дысноміі, у [[Старажытнагрэчаская міфалогія|старажытнагрэчаскай міфалогіі]] — дух беззаконня (так перакладаецца грэчаскае слова Δυσνομία), дачка Эрыс, багіня помсты. Аднак гэта назва была прапанавана не толькі таму, што Дысномія з'яўляецца дачкой Эрыс, але і ў сувязі з тым, што прозвішча новазеландскай актрысы Люсі Лоўлес (Lucy Lawless), якая сыграла Зену ў серыяле, таксама перакладаецца як «беззаконная»<ref name="SkyTel">{{cite news | last = Tytell | first = David | title = All Hail Eris and Dysnomia | publisher = Sky & Telescope | date = 2006-09-14 | url = http://skytonight.com/news/home/3916126.html | accessdate = 2011-02-16 }}</ref>.


{{зноскі}}
{{зноскі}}

Версія ад 06:40, 7 лютага 2014

Дысномія
спадарожнік Эрыса
Дыcно́мія (злева) і Эрыс (у цэнтры)
Дыcно́мія (злева) і Эрыс (у цэнтры)
Дыcно́мія (злева) і Эрыс (у цэнтры)
Гісторыя адкрыцця
Першаадкрывальнік Майкл Браун
Дата адкрыцця 25 верасня 2005
Арбітальныя характарыстыкі
Вялікая паўвось 37,43 тыс. км
Эксцэнтрысітэт <0,01
Перыяд абарачэння 15,772 сут
Нахіл арбіты 142 ±3°
Фізічныя характарыстыкі
Дыяметр 316±23 км

Дыcноміяспадарожнік карлікавай планеты (136199) Эрыс, першапачаткова названы S/2005 (2003 UB313) 1. Адкрыты 10 верасня 2005 года Майкам Браунам і супрацоўнікамі ў Абсерваторыі імя Кека, Гаваі.

Уласцівасці

Калі альбеда Дысноміі роўнае альбеда Эрыс, то дыяметр спадарожніка 316 ± 23 км, калі ж альбеда менш (скажам, у 5 разоў), то дыяметр спадарожніка можа дасягаць 685 ± 50 км[1]. Ён здзяйсняе поўны абарот вакол Эрыса за 15,772 дня па арбіце, блізкай да кругавой (эксцэнтрысітэт<0,01). Радыус арбіты 37430 км. Вымярэнне параметраў арбіты спадарожніка дазволіла вызначыць масу Эрыса, якая апынулася на 27% большай, чым маса Плутона.

Назва

Першаадкрывальнікі прапаноўвалі для спадарожніка назву Габрыэла (Gabrielle) у гонар спадарожніцы Зены — галоўнага персанажа серыяла «Зена — каралева воінаў» (паколькі саму Эрыс прапаноўвалася назваць Зенай). Зацверджаная назва абрана ў гонар Дысноміі, у старажытнагрэчаскай міфалогіі — дух беззаконня (так перакладаецца грэчаскае слова Δυσνομία), дачка Эрыс, багіня помсты. Аднак гэта назва была прапанавана не толькі таму, што Дысномія з'яўляецца дачкой Эрыс, але і ў сувязі з тым, што прозвішча новазеландскай актрысы Люсі Лоўлес (Lucy Lawless), якая сыграла Зену ў серыяле, таксама перакладаецца як «беззаконная»[2].

Зноскі

  1. P. Santos-Sanz et al. "TNOs are Cool": A Survey of the Transneptunian Region IV. Size/albedo characterization of 15 scattered disk and detached objects observed with Herschel Space Observatory-PACS(англ.). — 2012.
  2. Tytell, David (2006-09-14). "All Hail Eris and Dysnomia". Sky & Telescope. Праверана 2011-02-16.

Спасылкі

Шаблон:TNO-stub