Аляксандр Кузьміч Сакольскі
Аляксандр Кузьміч Сакольскі | |
---|---|
руск.: Александр Кузьмич Сокольский | |
Дата нараджэння | 6 снежня 1903 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 14 лістапада 1979 (75 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Альма-матар | |
Прыналежнасць | СССР |
Род войскаў | артылерыя[d] |
Званне | генерал-палкоўнік |
Бітвы/войны | |
Узнагароды і званні |
Аляксандр Кузьміч Сако́льскі[1] (руск.: Александр Кузьмич Сокольский; 6 снежня 1903 — 14 лістапада 1979) — ваенны дзеяч, генерал-палкоўнік артылерыі (1944), Герой Савецкага Саюза (1945).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся на станцыі Алексікава (Новамікалаеўскі раён Валгарадскай вобласці Расіі). Скончыў сельскую школу і два класы вышэйшай пачатковай школы ў станіцы Урупінская[2]. З мая 1920 года служыў у мясцовым харчатрадзе, потым з вясны 1921 года пісарам ва Урупінскім бюро УНК[2]. У верасні 1921 года добраахвотна ўступіў у Чырвоную Армію[3]. Быў накіраваны на вучобу на 8-я Саратаўскія артылерыйскія курсы і ў маі 1922 года пераведзены ў Петраград[2]. Скончыў 1-ю Ленінградскую артылерыйскую школу ў 1925 годзе. З 1925 года праходзіў службу у частках 10-й кавалерыйскай дывізіі Паўночна-Каўказскай ваеннай акругі на пасадах начальніка разведкі дывізіёна, камандзіра батарэі, з 1929 года — начальнік палкавой школы 10-га артылерыйскага палка[2]. У 1933 і 1937 гадах скончыў курсы ўдасканалення каманднага складу. З 1935 года А. К. Сакольскі памочнік камандзіра конна-артылерыйскага палка, з вясны 1938 года — камандзір асобнага артылерыйскага дывізіёна[2]. З восені 1938 года займаў пасаду начальніка артылерыі 10-й кавалерыйскай дывізіі, з 1939 года — начальнік артылерыі 74-й стралковай дывізіі[2]. Член ВКП(б) з 1938 года.
На франтах Вялікай Айчыннай вайны з яе пачатку ў складзе дывізіі на Паўднёвым фронце. Прымаў удзел у абарончых баях на поўдні Украіны і на Данбасе. Са студзеня 1942 года намеснік начальніка артылерыі, з лютага — начальнік артылерыі 12-й арміі, з 4 па 12 верасня 1942 года — часова выконваючы абавязкі камандуючага 12-й арміяй[2]. З верасня 1942 года А. К. Сакольскі — начальнік артылерыі 18-й арміі, якая ўваходзіла ў склад Чарнаморскай групы войскаў Закаўказскага фронту і ўдзельнічала ў бітве за Каўказ у ходзе Новарасійскай і Туапсінскай аперацый. Са студзеня 1943 года камандаваў артылерыяй 56-й арміі. З красавіка 1943 года камандаваў артылерыяй 37-й арміі Паўночна-Каўказскага фронту, з лістапада намеснік камандуючага артылерыяй і са студзеня 1944 года камандуючы артылерыяй Асобнай Прыморскай арміі. З лютага 1944 года генерал-палкоўнік А. К. Сакольскі — камандуючы артылерыяй 2-га Беларускага фронту. Прымаў удзел у Беларускай (у тым ліку Магілёўскай, Мінскай, Беластоцкай), Ружанскай, Усходне-Прускай, Усходне-Памеранскай і Берлінскай наступальных аперацыях.
Пасля вайны А. К. Сакольскі з верасня 1945 года на пасадзе камандуючага артылерыяй Паўночнай групы войскаў, з чэрвеня 1948 года — Закаўказскай ваеннай акругі. У 1952 годзе скончыў Вышэйшыя акадэмічныя курсы пры Ваеннай акадэміі Генеральнага штаба. Са студзеня 1953 года начальнік філіяла Ваеннай акадэміі імя Ф. Э. Дзяржынскага, з лютага 1954 года начальнік артылерыйскага Навукова-даследчага інстытута № 1.
Са студзеня[2] 1955 года генерал-палкоўнік Сакольскі ў адстаўцы. Жыў у Маскве[2]. Памёр 14 лістапада 1979 года. Пахаваны на Кунцаўскіх могілках[2].
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]- Медаль «Залатая Зорка»;
- 2 ордэны Леніна;
- 4 ордэны Чырвонага Сцяга;
- ордэн Суворава I ступені;
- ордэн Суворава II ступені;
- ордэн Кутузава I ступені;
- ордэн Кутузава II ступені;
- ордэн «Крыж Грунвальда»;
- ордэн «Virtuti Militari» III ступені;
- медаль «За абарону Каўказа»;
- медаль «За вызваленне Варшавы»;
- медаль «За ўзяцце Кёнігсберга»;
- Медаль «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»;
- Юбілейны медаль «30 гадоў Савецкай Арміі і Флоту»;
- медаль «Ветэран Узброеных Сіл СССР»
- узнагароды СССР і іншых краін.
Зноскі
- ↑ БелЭн 2002.
- ↑ а б в г д е ё ж з і Сокольский Александр Кузьмич на сайце «Героі краіны»
- ↑ Сокольский Александр Кузьмич // Музейный комплекс «Дорога памяти» Архівавана 2 чэрвеня 2021. (руск.)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Сакольскі Аляксандр Кузьміч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 89. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
- Навечно в сердце народном / редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — 3-е изд., доп. и испр. — Мн.: Белорусская советская энциклопедия, 1984. — С. 486. — 607 с. — 65 000 экз. (руск.)
- Великая Отечественная. Командармы. Военный биографический словарь. — М.; Жуковский: Кучково поле, 2005. — 408 с. (руск.)
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Нарадзіліся 6 снежня
- Нарадзіліся ў 1903 годзе
- Нарадзіліся ў Хапёрскай акрузе
- Памерлі 14 лістапада
- Памерлі ў 1979 годзе
- Памерлі ў Маскве
- Пахаваныя на Кунцаўскіх могілках
- Выпускнікі Ваеннай акадэміі Генштаба
- Героі Савецкага Саюза
- Кавалеры ордэна Леніна
- Кавалеры ордэна Чырвонага Сцяга
- Кавалеры ордэна Суворава I ступені
- Кавалеры ордэна Кутузава I ступені
- Кавалеры ордэна Суворава II ступені
- Кавалеры ордэна Кутузава II ступені
- Узнагароджаныя медалём «За абарону Каўказа»
- Узнагароджаныя медалём «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «За ўзяцце Кёнігсберга»
- Узнагароджаныя медалём «За вызваленне Варшавы»
- Узнагароджаныя медалём «Ветэран Узброеных Сіл СССР»
- Узнагароджаныя польскім медалём «За Одру, Нісу і Балтыку»
- Асобы
- Члены КПСС
- Артылерысты Вялікай Айчыннай вайны
- Генерал-палкоўнікі СССР
- Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР 2-га склікання