Баі за Вад-Медані

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Баі за Вад-Медані
Асноўны канфлікт: Канфлікт у Судане (2023)
Дата 15—19 снежня 2023
Месца г. Вад-Медані, Судан
Вынік перамога САП
Праціўнікі
Узброеныя сілы Судана Сілы аператыўнай падтрымкі
Сілы бакоў
1-я пяхотная дывізія невядома

Баі за Вад-Медані — эпізод канфлікту паміж прыхільнікамі суданскіх генералаў Абдэля аль-Бурхана і Махамеда Дагала, звязаны з барацьбой за горад Вад-Медані, адміністрацыйны цэнтр штата Гезіра.

Перадгісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Штаты Гезіра і Белы Ніл лічыліся апорнымі пунктамі САП[1]. Толькі ў першым да войск Дагала далучылася больш за 40 000 чалавек[2].

Падзеі ў Вад-Медані шмат у чым прадвызначылі баі ў Хартуме. Тут 11 лістапада быў разбураны мост Шамбат праз Ніл. Тым самым часці САП, якія знаходзіліся на заходнім беразе ракі, апынуліся адрэзанымі ад асноўных войск[3]. Каб уз’яднаць свае групоўкі атрады Дагала атакавалі вёску Джэбель-Аўлія на мяжы з паўднёвымі штатамі, з намерам захапіць мясцовую плаціну. Праз тыдзень баёў САП дасягнулі сваёй мэты[4]. У той жа час захоп Джэбель-Аўліі даў мяцежным атрадам доступ на поўдзень. Пасля гэтага прыхільнікі Дагала былі ўпершыню заўважаныя ў штатах Гезіра, Белы Ніл[1] і пазней у Аль-Кадарыфе[5]. 14 снежня САП здзейснілі рэйд на Паўночную Гезіру, без супраціўлення захапіўшы горад Абу-Гута[6].

Баявыя дзеянні[правіць | правіць зыходнік]

Баі за горад пачаліся 15 снежня з флангавага манеўру САП: мяцежныя войскі, абышоўшы горад Руфаа, пагражалі акружыць сілы праціўніка, прымусіўшы байцоў урадавай арміі адступіць да Вад-Медані[7]. Затым паўстанцы ўвайшлі ў прыгарады горада Абу-Хараз і Хантуб на ўсходнім беразе Блакітнага Ніла[8].

Большая частка баявых дзеянняў адбывалася ў Хантубе. Тут часці САП сканцэнтраваліся на захопе стратэгічнага моста праз Блакітны Ніл[7]. Першая атака на горад была адбіта ўдарамі артылерыі і авіяцыі[9]. Аднак у рэшце рэшт урадавыя войскі адступілі[7]. На трэці дзён баёў САП захапілі ваенную базу на ўсходнім баку ракі[10].

Узяўшы мост Хантуба, мяцежнікі ўварваліся ў сам Вад-Медані і хутка прасунуліся да галоўнага рынку[7]. Абарона суданскай арміі адразу ж павалілася. Атрады Дагала захапілі асноўныя дзяржаўныя будынкі, у тым ліку штаб 1-й пяхотнай дывізіі і цэнтральны паліцэйскі ўчастак. Сілы Бурхана пакінулі свае пазіцыі і ўцяклі ў суседнія штаты, пакінуўшы астатнюю частку горада ў асноўным без бою[11]. Тым не менш, ізаляваныя атрады ўрадавых войск некаторы час працягвалі супраціўляцца[11].

Наступствы[правіць | правіць зыходнік]

Аль-Джазіра назвала страту Вад-Медані «важным паваротам» у вайне[12]. Суданскае грамадства стала губляюць веру ў тое, што ўрад Бурхана здольны разграміць Дагала[12]. Выраслі заклікі да дзяржаўнага перавароту з мэтай адхілення цяперашняга ваеннага кіраўніцтва[13].

Захоп Вад-Медані даў САП магчымасць развіваць наступленне па ўсёй Гезіры[13]. Суданскі ваенны эксперт Хусейн Раба назваў горад «лёгкімі Судана», важным скрыжаваннем для краіны, а яго захоп, на думку спецыяліста, фактычна адрэзаў ад арміі ўрада рэгіёны Дарфур і Кардафан, а таксама штаты Хартум і Белы Ніл[2].

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. а б "A genocidal militia is winning the war in Sudan". The Economist. 16 November 2023. ISSN 0013-0613. Архівавана з арыгінала 20 November 2023. Праверана 20 November 2023.
  2. а б Madibo. Wad Madani: After the Rapid Support Forces took control of Sudan’s lungs, will the army’s breathing be cut off? (ар.). Radio Dabanga (19 снежня 2023). Праверана 19 December 2023.
  3. Sudanese army accuses RSF of destroying strategic bridge in the capital. Sudan Tribune (11 лістапада 2023). Архівавана з першакрыніцы 11 November 2023. Праверана 11 November 2023.
  4. Rapid collapse of Sudan army defenses in Jebel Aulia. Sudan War Monitor (21 лістапада 2023). Архівавана з першакрыніцы 20 November 2023. Праверана 21 November 2023.
  5. RSF enter Gedaref State for the first time (англ.). Sudan War Monitor. Праверана 9 снежня 2023.
  6. Map: RSF raid Abu Guta in Jezira State. Sudan War Monitor (14 снежня 2023). Праверана 20 December 2023.
  7. а б в г RSF seize bridge and storm into Wad Madani. Sudan War Monitor (19 снежня 2023). Праверана 19 December 2023.
  8. Fighting nears the Wad Madani bridge. Sudan War Monitor (16 снежня 2023). Праверана 19 December 2023.
  9. SudanTribune. Wad Madani: RSF push back after intense clashes with Sudanese army (англ.). Sudan Tribune (17 снежня 2023). Праверана 18 снежня 2023.
  10. SudanTribune. SRF seize military base, escalate fighting near Wad Madani (англ.). Sudan Tribune (18 снежня 2023). Праверана 18 снежня 2023.
  11. а б Wad Madani's fall to RSF without fight raises questions. Sudan Tribune (19 снежня 2023). Праверана 19 December 2023.
  12. а б Nashed. ‘Losing hope’: Sudan civilians terrified as RSF attacks second-biggest city. Al Jazeera (19 снежня 2023). Праверана 19 December 2023.
  13. а б Fall of Wad Madani fuels criticism of army. Sudan War Monitor (20 снежня 2023). Праверана 20 December 2023.