Перайсці да зместу

Дарфурская кампанія (з 2023)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Дарфурская кампанія (2023))
Дарфурская кампанія
Асноўны канфлікт: Канфлікт у Судане (з 2023)
Дата з 15 красавіка 2023
Месца Дарфур, Судан
Статус працягваецца
Праціўнікі
Узброеныя сілы Судана Сілы аператыўнай падтрымкі
Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура
Страты
невядома невядома

Дарфурская кампанія — эпізод канфлікту паміж прыхільнікамі суданскіх генералаў Абдэля аль-Бурхана і Махамеда Дагала, звязаны з барацьбой за Дарфур, заходні рэгіён Судана.

Ход падзей

[правіць | правіць зыходнік]

2023

[правіць | правіць зыходнік]

Першыя сутыкненні адбыліся 15 красавіка 2023 года ў горадзе Эль-Генейна. Населены пункт быў захоплены Сіламі аператыўнай падтрымкі амаль без баёў[1]. Адначасна зафіксаваны баі ў Залінгеі[2] і Эль-Фашыры[3]. У апошнім паўстанцкія сілы спрабавалі захапіць мясцовы аэрапорт і астатнія важныя аб’екты[4]. Перамога ў Эль-Генейне дазволіла мяцежнікам узяць і іншыя гарады Дарфура[5]. Так, 16 красавіка ў Ньяле каля 18:30 САП узялі пад свой кантроль базу 16-й пяхотнай дывізіі[6] і мясцовы аэрапорт[7]. 20 красавіка прыхільнікі Дагала, пасля разлютаваных сутыкненняў, усталявалі поўны кантроль над Ньялой[8], а хутка атрадам паўстанцаў удаецца захапіць амаль увесь Паўднёвы Дарфур[9]. На наступны дзень 21-й брыгадай САП захоплена Кабкабія. Тут таксама адбыліся жорсткія сутыкненні[10].

24[11]—25 красавіка[12] нечакана аднавіліся баі ў Эль-Генейне. У пачатку мая сутычкі спыніліся. Кантроль над горадам захавалі атрады САП[13][14]. У маі з новай сілай разгарнуліся баі за Эль-Генейне[15] і Эль-Фашыр[16].

3 чэрвеня паведамлялася, што ў Кутуме (Паўночны Дарфур) за два дні баёў загінулі 40 чалавек[17]. Як стала вядома 6 чэрвеня, падчас баёў у Генейне паўстанцы нанеслі буйнамаштабныя разбурэнні гораду, у выніку чаго загінула не менш за 500 чалавек (па даных Médecins Sans Frontières)[18]. 14 чэрвеня губернатар Заходняга Дарфура Хаміс Абакар быў выкрадзены і забіты невядомымі ўзброенымі людзьмі. За некалькі гадзін да гэтага ў тэлеінтэрв’ю чыноўнік абвінаваціў армію Дагала ў генацыдзе і заклікаў да міжнароднага ўмяшання. УСС усклалі віну за забойства на САП[19]. 19 чэрвеня паўстанцы разграмілі гарнізон УСС у Тавіле. Па меншай меры сем мірных жыхароў загінулі, а большая частка горада была разбурана[20]. Хутка, 22-га, пад кантроль войск Дагала цалкам перайшоў горад Эль-Генейна[21]. 16 ліпеня атрады САП заявілі пра захоп горада Кас (Паўднёвы Дарфур)[22].

22 ліпеня 16 мірных жыхароў загінулі падчас ракетных абстрэлаў у Ньяле[23]. 26 ліпеня байцы Дагала захапілі горад Серба ў Заходнім Дарфуры, у 23 км на поўнач ад Генейны, пасля двухдзённых баёў, падчас якога горад быў спалены дашчэнту[24].

4 жніўня САП заявілі, што ўзялі пад поўны кантроль увесь Цэнтральны Дарфур[25].

3 верасня ў Заходнім Дарфуры САП і саюзныя апалчэнцы атакавалі гарады Гарні і Абу-Скрудж[26]. 23 кастрычніка два чалавекі загінулі ў выніку нападу войск Дагала на лагер бежанцаў Аль-Хасахіса ў Залінгеі[27]. 24 кастрычніка трое байцоў Аб’яднаных сіл абароны Дарфура былі забітыя ў выніку нападу САП на іх базу ў Ньяле[28]. 26 кастрычніка паўстанцы захапілі штаб 16-й дывізіі ў Ньяле[29]. 31 кастрычніка прыхільнікі генерала Дагала заявілі пра захоп штаба 21-й пяхотнай дывізіі ў Залінгеі[30].

4 лістапада байцы Дагала заявілі, што захапілі штаб 15-й дывізіі ў Генейне[31]. 7 лістапада САП захапілі паўночнадарфурскі горад Ум-Кедада[32]. 20 лістапада на ўсходзе Дарфура яны пачалі штурм горада Эд-Даэн, захапіўшы мясцовы аэрапорт[33].

3 снежня прыхільнікі генерала Дагала захапілі Дэрыбат (Паўночны Дарфур)[34]. 29 снежня суданская авіяцыя атакавала Ньялу. Загінула 118 чалавек[35].

2024

[правіць | правіць зыходнік]

14 студзеня ў выніку бамбардзіроўкі Эль-Генейны загінулі сем чалавек[36]. 17 студзеня дванаццаць чалавек загінулі пры ўрадавай бамбардзіроўцы горада Эль-Зуруг (Паўночны Дарфур)[37]. 24 студзеня адзін чалавек загінуў у ходзе сутыкненняў у лагеры для ўнутрана перамешчаных асоб Абу-Шук[38]. 22 лютага чатырнаццаць чалавек загінулі ў выніку нападу на гандлёвы канвой недалёка ад Тартахана, Усходні Дарфур[39].

7 сакавіка пяць чалавек былі забітыя падчас рэйду мяцежнікаў на вёску Эль-Дудыя ў Заходнім Кардафане[40]. 22 сакавіка тры чалавекі загінулі ў выніку авіяўдару ВПС Судана па Шуаа, Заходні Кардафан[41]. 25 сакавіка дзевяць чалавек загінулі пры ўрадавых бамбардзіроўках Эль-Фашыра[42]. 27 сакавіка войскі Бурхана нанеслі авіяўдар па канвоі праціўніка недалёка ад Меліта (Паўночны Дарфур)[43].

3 красавіка ўлады нанеслі авіяўдары па кантраляваным САП камандаванні 16-й пяхотнай дывізіі і некалькіх кварталах у Ньяле[44]. На наступны дзень мяцежнікі атакавалі шэсць вёсак, населеных народам загава ў Паўночным Дарфуры, забіўшы па меншай меры 15 чалавек[45]. 13 красавіка ў Эль-Фашыры ўспыхнулі баі паміж варагуючымі фракцыямі ВРС, у выніку чаго некалькі чалавек загінулі[46]. Атрады САП атакавалі 16 вёсак на захад ад Эль-Фашыра[47], забіўшы па меншай меры 10 чалавек[48]. 14 красавіка САП узялі пад кантроль Мілет у Паўночным Дарфуры, недалёка ад лівійскай мяжы[49]. 16 красавіка ў ходзе сутыкненняў каля Эль-Фашыра сем чалавек былі забітыя і яшчэ 45 атрымалі раненні[50].

1 мая Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура абвінавацілі УСС у забойстве двух сваіх байцоў у Эль-Фашыры[51]. 12 мая прынамсі 27 чалавек былі забітыя ў выніку двухдзённых сутыкненняў у Эль-Фашыры[52]. 19 мая дзевяць чалавек атрымалі раненні ў выніку абстрэлу САП жаночай бальніцы ў Эль-Фашыры[53]. 22 мая прынамсі 16 чалавек, у тым ліку 12 дзяцей, загінулі ў выніку авіяўдараў УСС па Кабкабіі, Паўночны Дарфур[54]. 24 мая прынамсі 22 чалавекі загінулі ў сутыкненнях у Эль-Фашыры[55]. 27 мая мяцежнікі ўсталявалі кантроль над вадасховішчам на захад ад Эль-Фашыра[56].

1 чэрвеня адзінаццаць чалавек загінулі ў ходзе баёў у Эль-Фашыры. САП паведамлялі, што ўзялі раён Аль-Вахда[57]. 2 чэрвеня дванаццаць чалавек загінулі пры абстрэлах паўстанцамі Эль-Фашыра[58]. 4 чэрвеня па меншай меры 85 мірных жыхароў былі забітыя і больш за 110 атрымалі раненні ў ходзе сутыкненняў у Эль-Фашыры. Байцы САП ненадоўга ўвайшлі ў раёны Аль-Вахда і Аль-Салам на захад ад горада, але былі адкінутыя праціўнікам[59]. 8 чэрвеня войскі САП атакавалі паўднёвую бальніцу Эль-Фашыра, адзіную дзеючую ўстанову ў горадзе[60][61]. 14 чэрвеня ўрадавая армія заявіла, што адбіла напад праціўніка на Эль-Фашыр, у выніку чаго былі забітыя сотні чалавек, у тым ліку камандзір паўстанцаў Алі Якуб Джыбрыль[62]. 18 чэрвеня чатырнаццаць чалавек былі забітыя і яшчэ 25 атрымалі раненні ў выніку абстрэлу САП лагера для ўнутрана перамешчаных асоб Абу-Шук у Эль-Фашыры[63]. 21 чэрвеня адзін чалавек загінуў у выніку абстрэлу паўстанцамі клінікі акушэрства і гінекалогіі Эль-Фашыра[64]. 25 чэрвеня пяць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу САП лагера для ўнутрана перамешчаных асоб Абу-Шук[65].

1 ліпеня дзевяць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу мячэці Аль-Тыджані ў Эль-Фашыры сіламі Дагала[66]. 27 ліпеня прынамсі 25 чалавек загінулі ў выніку абстрэлаў артылерыі і дронаў САП у Эль-Фашыры. Прадстаўнік Міністэрства аховы здароўя заявіў, што падчас нападаў выкарыстоўвалася хімічная зброя[67].

3 жніўня дваццаць тры чалавекі загінулі ў выніку абстрэлу паўстанцамі Эль-Фашыра. Сем чалавек загінулі ў выніку авіяўдару ВПС Судана па лагеры перамешчаных асоб Эль-Салам Абуха на паўночным усходзе горада. Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура заявілі, што адбілі найбуйнейшую наземную атаку САП на горад[68]. 4 жніўня ўрадавая авіяцыя атакавала лагер для ўнутрана перамешчаных асоб Замзам у Эль-Фашыры[69]. 26 жніўня дваццаць пяць чалавек загінулі і 40 атрымалі раненні ў выніку абстрэлу сіламі САП лагера для ўнутрана перамешчаных асоб Абу-Шук[70]. 31 жніўня чатыры чалавекі загінулі ў выніку авіяўдараў ВПС Судана Залінгеі[71].

8 верасня армія Судана заявіла, што прадухілілі найбуйнейшую атаку беспілотнікаў праціўніка на Эль-Фашыр, збіўшы 30 дронаў[72]. 11 верасня ў Эль-Фашыры тры чалавекі загінулі пасля траплення зенітнай ракеты ўрадавай арміі[73]. 12 верасня ўлады паведамілі, што адбілі напад паўстанцаў на Эль-Фашыр, забіўшы 80 баевікоў і знішчыўшы 20 транспартных сродкаў. Сярод загінулых быў бачны камандзір САП Абдул Рахман Карн Шата[74]. 13 верасня прыхільнікі Бурхана заявілі, што адбілі Паўднёвую бальніцу Эль-Фашыра[75]. 14 верасня шэсць салдат УСС загінулі ў выніку памылковага авіяўдару сваіх ВПС па гарнізону 6-й пяхотнай дывізіі ў Эль-Фашыры[76]. 20 верасня ў Эль-Фашыры загінулі тры чалавекі загінулі ў выніку абстрэлу з боку САП[77]. 21 верасня чатырнаццаць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу САП у Эль-Фашыры[78], яшчэ чатыры — у Амдурмане[79]. 26 верасня прынамсі 18 чалавек загінулі ў выніку меркаванага абстрэлу жывёльнага рынку з боку САП у Эль-Фашыры[80]. На наступны дзень прынамсі 62 чалавекі загінулі ў выніку абстрэлу з боку САП у Эль-Фашыры[81].

30 верасня Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура захапілі Джэбель-Авум[82].

1 кастрычніка паводле САП, імі забіты 450 байцоў АСАД каля н. п. Мелха, Паўночны Дарфур. Самі апалчэнцы абверглі гэтыя заявы[83]. 2 кастрычніка Аб’яднаныя сілы абароны Дарфуры захапілі базу мяцежнікаў Бір-Маза[84][85]. 4 кастрычніка прынамсі 59 чалавек загінулі ў выніку авіяўдараў ВПС Судана па галоўным рынку Аль-Кума ў Паўночным Дарфуры[86]. 8 кастрычніка Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура абвінавацілі войскі Дагала ў пакаранні смерцю двух байцоў, захопленых у палон у Паўночным Дарфуры[87]. 21 кастрычніка байцы Дагала заявілі, што адбілі Кулбус у АСАД[88]. 27 кастрычніка дванаццаць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу з боку САП у Эль-Фашыры[89].

2 лістапада прынамсі 12 чалавек загінулі ў выніку нападу мяцежнікаў на Бірэйдзік, Паўночны Дарфур[90]. 7 лістапада мяцежнікі збілі БПЛА праціўніка над Эль-Фашырам[91]. 11 лістапада дзевяць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу з боку САП у Эль-Фашыры[92]. 29 лістапада ўлады заявілі, што зншчылі некалькі беспілотнікаў, запушчаных войскамі Дагала на Эль-Фашыр[93][94]. 30 лістапада атрады АСАД заявілі, што разграмілі калону забеспячэння САП каля Ньялы. Было забіта да 30 байцоў Дагала, знішчаны 8 транспартных сродкаў. Трафеямі апалчэнцаў сталі дзевяць беспілотнікаў, вырабленых кампаніяй, зарэгістраванай у Чэхіі. Байцы сцвярджалі, што калона прыбыла з Чада[95].

1 снежня неадзначаная колькасць людзей загінула ў выніку ракетнага ўдару САП па лагеры ўнутрана перамешчаных асоб Замзам[96]. 2 снежня шэсць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу САП Эль-Фашыра[97]. Яшчэ восем чалавек загінулі ў выніку абстрэлу паўстанцамі лагера ўнутрана перамешчаных асоб Замзам[98]. 4 снежня дзевяць чалавек загінулі ў выніку авіяўдараў СВС у Эль-Коме, Паўночны Дарфур[99]. 5 снежня дваццаць чалавек загінулі ў выніку нападу САП на Абу-Хурэйру, недалёка ад лагера для перамешчаных асоб Замзам. Яшчэ чацвёра былі забітыя ў выніку абстрэлу лагера сіламі паўстанцаў[100]. 9 снежня больш за 100 чалавек загінулі ў выніку авіяўдару ўрадавых ВПС па рынку ў Кабкабіі[101]. Авіяўдар суданскай авіяцыі па аэрапорце Ньялы знішчыў узлётна-пасадачную паласу, дыспетчарскія вышкі і месца пастаноўкі перашкод[102]. УС Судана заявілі, што збілі некалькі беспілотнікаў над аэрапортам Атбара[103]. 10 снежня дзевяць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу САП лагера для ўнутрана перамешчаных асоб Замзам[104]. На наступны дзень пятнаццаць чалавек загінулі ў выніку абстрэлу лагера ўнутрана перамешчаных асоб сіламі САП у Замзаме[105]. Шэсць чалавек загінулі пры ўрадавых бамбардзіроўках Ньялы[106]. 12 снежня ў Эль-Фашыры пад абстрэлам прыхильнікаў Дагала загінула 16 чалавек[107]. 13 снежня пры абстрэле фашырскай бальніцы дронам паўстанцаў загінулі 9 чалавек. 15 снежня 38 чалавек загінулі пры абстрэлах САП Эль-Фашыра[108].

18 снежня дваццаць восем чалавек загінулі ў выніку абстрэлаў паўстанцамі Эль-Фашыра. Чатыры чалавекі загінулі ў выніку авіяўдару ВПС Судана па школе у Ньяле, дзе хаваліся бежанцы[109]. 19 снежня больш за 50 чалавек загінулі ў выніку рэйдаў САП на Абу-Зарэйг, на поўдзень ад Эль-Фашыра[110]. 21 снежня Аб’яднаныя сілы абароны Дарфура заявілі, што захапілі Аль-Зур (Паўночны Дарфур) на мяжы трох краін: Судана, Чада і Лівіі. Горад быў адбіты ў САП[111]. 25 снежня саудаўская бальніца, апошняя дзеючая бальніца ў Эль-Фашыры, была разбурана ў выніку абстрэлу з боку САП[112]. 26 снежня тры чалавекі загінулі ў выніку абстрэлу баевікамі САП лагера для перамешчаных асоб Абу-Шук[113].

Інцыдэнты

[правіць | правіць зыходнік]

На другі дзень баёў паведамлялася, што ў Кабкабіі трое супрацоўнікаў Сусветнай харчовай праграмы былі забіты ў выніку перастрэлкі на ваеннай базе. Два іншыя супрацоўнікі былі сур’ёзна паранены, а байцы САП разрабавалі некалькі аўтамабіляў арганізацыі[114]. У ходзе сутыкненняў пацярпела і арганізацыя «Save the Children», чый офіс у Дарфуры быў разрабаваны[115]. Тое ж самае там жа адбылося з офісам ААН па аказанні дапамогі[116] і з «Islamic Relief»[117]. 20 красавіка ў Эль-Фашыры быў здзейснены напад на аўтамабіль, у якім знаходзіліся супрацоўнікі Нарвежскага савета па справах бежанцаў, пацярпелых няма[118]. 3 мая разрабаваны шэсць грузавікоў Сусветнай харчовай праграмы[119].

У канцы мая арабскімі апалчэнцамі было забіта 97 масалітаў у горадзе Містэрэй.

2 мая 2024 года ў Паўднёвым Дарфуры забіты два кіроўцы Чырвонага Крыжа[120]. 11 чэрвеня восем валанцёраў былі забітыя ў выніку абстрэлу САП дабрачыннай кухні ў раёне Тамбосі горада Эль-Фашыр[121]. 26 лістапада ўрад абвінаваціў войскі Дагала ў рабаванні гуманітарнай дапамогі з канвою СХП, які рухаўся з Порт-Судана ў лагер для ўнутрана перамешчаных асоб Замзам, калі ён праязджаў праз Армель на мяжы паміж Заходнім і Паўночным Кардаанам, дадаўшы, што нарабаванае было перапраўлена ў Ньялу[122].

Ахвяры

[правіць | правіць зыходнік]

22 ліпеня амерыканскі тэлеканал CNN са спасылкай на правадыроў мясцовых плямён заявіў, што з пачатку канфлікту толькі ў Заходнім Дарфуры загінула 10 000 чалавек[123].

Наступствы

[правіць | правіць зыходнік]

Баі выклікалі гуманітарны крызіс у рэгіёне[124]. Вялікая колькасць дарфурцаў вымушаны былі бегчы ў суседні Чад. Жыхары Дарфура, нароўні з жыхарамі Хартума, склалі большую частку суданскіх бежанцаў за мяжой[125].

На фоне агульнасуданскіх падзей у цэлым і супрацьстаянні ў Дарфуры ў прыватнасці аднавіліся рэгіянальныя міжэтнічныя канфлікты. Так, 28 красавіка 2023 года тут адбыліся сутычкі паміж арабамі і масалітамі[126]. На 3 мая ў Эль-Генейне падчас міжэтнічнага супрацьстаяння загінула 200 чалавек[127].

Зноскі

  1. ↑ Badshah, Nadeem; Abdul, Geneva; Mackay, Hamish; Badshah (now), Nadeem; Mackay (earlier), Hamish (2023-04-15). "Sudanese air force urges people to stay indoors as doctors union says at least 25 dead – as it happened". the Guardian [брытанская англійская]. ISSN 0261-3077. Архівавана з арыгінала 18 April 2023. Праверана 2023-05-02.
  2. ↑ مراسل العربية: قتال بين الجيش والدعم السريع في مدينة زالنجي في ولاية وسط دارفور #العربية_عاجل https://alarabiya.net, 15 April 2023
  3. ↑ Eyewitnesses in #Sudan’s North Darfur State say clashes have erupted between the army and paramilitary Rapid Support Forces (#RSF) in the capital el-Fasher.
  4. ↑ عاجل اشتباكات بالاسلحة الخفيفة والثقيلة بين الجيش والدعم السريع بمدينة الفاشر, 15 April 2023
  5. ↑ Camille. Darfur update: clashes in El Geneina, extended truce in El Fasher, and popular initiatives in Nyala (англ.). Dabanga Radio TV Online (25 красавіка 2023). Праверана 29 красавіка 2023.
  6. ↑ لحظة بلحظة.. اشتباكات بين الجيش السوداني والدعم السريع (ар.). www.aljazeera.net. Праверана 15 красавіка 2023.
  7. ↑ Sudan fighting rages for second day despite UN-proposed ceasefire. The Guardian (16 красавіка 2023). Праверана 16 April 2023.
  8. ↑ Burke, Jason; correspondent, Jason Burke Africa (2023-04-20). "Sudan: up to 20,000 flee violence as rival leaders refuse to negotiate". The Guardian [брытанская англійская]. ISSN 0261-3077. Архівавана з арыгінала 30 April 2023. Праверана 2023-05-02.
  9. ↑ Half the hospitals in Sudan’s capital are ‘out of action’ as casualties rise (англ.). Egypt Independent (19 красавіка 2023). Праверана 4 мая 2023.
  10. ↑ Mass exodus from Sudan as deadly fighting enters third week (англ.). France 24 (30 красавіка 2023). Архівавана з першакрыніцы 1 May 2023. Праверана 2 мая 2023.
  11. ↑ https://twitter.com/alarabiya_brk/status/1650407480697004032?s=46 (англ.). Twitter. Праверана 24 красавіка 2023.
  12. ↑ Sporadic gunfire in Khartoum despite new truce
  13. ↑ Camille. Nearly 200 dead in West Darfur violence: situation 'extremely dangerous' (англ.). Dabanga Radio TV Online (1 мая 2023). Архівавана з першакрыніцы 2 May 2023. Праверана 2 мая 2023.
  14. ↑ Bloodshed in Sudan’s Darfur as Hemeti’s allies and enemies vie for control (англ.). Middle East Eye. Архівавана з першакрыніцы 2 May 2023. Праверана 2 мая 2023.
  15. ↑ Camille. Nearly 200 dead in West Darfur violence: situation 'extremely dangerous' (англ.). Dabanga Radio TV Online (1 мая 2023). Архівавана з першакрыніцы 2 May 2023. Праверана 2 мая 2023.
  16. ↑ Lisa. Heavy fighting in North Darfur capital amidst ‘alarming increase in food prices’ (англ.). Dabanga Radio TV Online (12 мая 2023). Праверана 23 мая 2023.
  17. ↑ "'Real hell': Deadly fighting escalates in Sudan as truce expires". Aljazeera(англ.). 2023-06-04. Праверана 2023-06-05.
  18. ↑ "SITUATION REPORT - HORN OF AFRICA No. 445 - 6 June 2023" (PDF). EEPA(англ.). 2023-06-06. Праверана 2023-06-06.
  19. ↑ "West Darfur governor abducted, killed as war in Sudan spreads". Aljazeera(англ.). 2023-06-15. Праверана 2023-06-15.
  20. ↑ "New killings reported in Darfur on second day of Sudan ceasefire". CNN(англ.). 2023-06-19. Праверана 2023-06-22.
  21. ↑ Amgad. Darfur lawyers: ‘Bodies scattered across El Geneina’ (англ.). Dabanga Radio TV Online (22 чэрвеня 2023). Праверана 25 чэрвеня 2023.
  22. ↑ "Sudan Violence Rages As Paramilitaries Deny Darfur War Crimes". Barron's(англ.). 16 July 2023. Праверана 17 July 2023.
  23. ↑ "Sudan civilians reportedly killed in Darfur fighting". Aljazeera. 23 July 2023. Праверана 23 July 2023.
  24. ↑ "Sudan war: RSF seize Sirba in West Darfur, heavy battles in Nyala and Khartoum". Radio Dabanga(англ.). 2023-07-28. Праверана 2023-07-28.{{cite news}}: Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  25. ↑ "RSF claim 'full control' of Central Darfur after clashes". Radio Dabanga(англ.). 6 August 2023. Праверана 6 August 2023.
  26. ↑ Hemedti: ‘RSF does not seek control over Sudan but will fight on to the last soldier’ (англ.). Radio Dabanga (6 верасня 2023). Праверана 7 верасня 2023.
  27. ↑ Deadly attack on Central Darfur camp as RSF siege enters its third week (англ.). Radio Dabanga (25 кастрычніка 2023). Праверана 30 October 2023.
  28. ↑ RSF kill three combattants of peace groups in South Darfur’s capital (англ.). Sudan Tribune (24 кастрычніка 2023). Праверана 30 October 2023.
  29. ↑ Fall of the 16th Division headquarters in Nyala. Sudan War Monitor (26 кастрычніка 2023).
  30. ↑ Rapid Support Forces seize Sudanese army base in Central Darfur (англ.). Sudan Tribune (31 кастрычніка 2023). Праверана 31 October 2023.
  31. ↑ RSF seize Sudanese army headquarters in El-Geneina (англ.). Sudan Tribune (4 лістапада 2023). Праверана 6 November 2023.
  32. ↑ RSF seize North Darfur garrison, reportedly commit mass atrocities in West Darfur (англ.). Radio Dabanga (8 лістапада 2023). Праверана 8 лістапада 2023.
  33. ↑ Sudanese army, RSF clash in El Daein, East Darfur (англ.). Sudan Tribune (20 лістапада 2023). Праверана 21 лістапада 2023.
  34. ↑ SLM-Abdel Wahid forces seize RSF camp in South Darfur (англ.). Sudan Tribune (3 снежня 2023). Праверана 5 снежня 2023.
  35. ↑ Sudanese warplanes unleash second airstrike on Nyala in less than a month. Sudan Tribune (30 снежня 2023).
  36. ↑ 7 killed by strike in Sudan's White Nile State: activists (англ.). The New Arab (15 студзеня 2024). Праверана 15 January 2024.
  37. ↑ North Darfur airstrike kills 12, flattens homes (англ.). Radio Dabanga (18 студзеня 2024). Праверана 18 January 2024.
  38. ↑ Renewed clashes erupt in El Fasher, leaving one dead and four injured (англ.). Sudan Tribune (24 студзеня 2024). Праверана 25 January 2024.
  39. ↑ 14 dead in East Darfur 'convoy attack'. Radio Dabanga (24 лютага 2024).
  40. ↑ Civilians kill four RSF soldiers after raid on their village in West Kordofan (англ.). Radio Dabanga. Праверана 12 March 2024.
  41. ↑ Sudanese airstrike kills civilians in West Kordofan. Sudan Tribune (23 сакавіка 2024).
  42. ↑ Sudan Air force bombing of North Darfur capital leaves nine dead. Radio Dabanga (25 сакавіка 2024).
  43. ↑ Sudanese military strikes RSF blocking aid in North Darfur. Sudan Tribune (27 сакавіка 2024).
  44. ↑ Sudanese army renews airstrikes in Nyala and El Fasher (англ.). Sudan Tribune (4 красавіка 2024). Праверана 4 красавіка 2024.
  45. ↑ RSF attacks Zaghawa villages in North Darfur, raise fears of ethnic clashes (англ.). Sudan Tribune (6 красавіка 2024). Праверана 7 красавіка 2024.
  46. ↑ Internal split in SLM-TC leads to clashes in El Fasher (англ.). Sudan Tribune (14 красавіка 2024). Праверана 15 красавіка 2024.
  47. ↑ Renewed RSF attacks devastate Darfur villages, displace civilians (англ.). Sudan Tribune (14 красавіка 2024). Праверана 15 красавіка 2024.
  48. ↑ At least 10 dead in North Darfur assault, Minnawi accuses RSF (англ.). Radio Dabanga (15 красавіка 2024). Праверана 16 красавіка 2024.
  49. ↑ RSF seizes control of strategic North Darfur town, Mellit (англ.). Sudan Tribune (14 красавіка 2024). Праверана 15 красавіка 2024.
  50. ↑ Heavy clashes erupt in North Darfur, civilians caught in crossfire (англ.). Sudan Tribune (16 красавіка 2024). Праверана 17 красавіка 2024.
  51. ↑ El Fasher tense after Darfur joint force accuses army of killing members (англ.). Sudan Tribune (1 мая 2024). Праверана 2 May 2024.
  52. ↑ Renewed clashes in El Fasher leave 27 civilians dead, 130 injured (англ.). Sudan Tribune (12 мая 2024). Праверана 13 May 2024.
  53. ↑ El Fasher women’s and children’s hospital shelled, multiple injured (англ.). Sudan Tribune (20 мая 2024). Праверана 19 May 2024.
  54. ↑ At least 16 die in Sudan Air Force bombing of Kabkabiya, North Darfur (англ.). Radio Dabanga (24 мая 2024). Праверана 24 May 2024.
  55. ↑ Fresh clashes in El Fasher leave over 100 injured and 22 dead (англ.). Sudan Tribune (25 мая 2024). Праверана 25 May 2024.
  56. ↑ Bombs fall amid ongoing battle for North Darfur capital (англ.). Radio Dabanga (28 мая 2024). Праверана 28 May 2024.
  57. ↑ Clashes reignite in El-Fasher, Killing 11 Civilians. Sudan Tribune (1 чэрвеня 2024).
  58. ↑ Medicines airdropped into besieged North Darfur capital. Radio Dabanga (4 чэрвеня 2024).
  59. ↑ Sudanese Army, RSF militia clash in El Fasher, 85 civilians killed. Daily News Egypt (4 чэрвеня 2024).
  60. ↑ "Hospital, camp hit in lethal North Darfur shelling". Radio Dabanga. 9 June 2024. Праверана 9 June 2024.
  61. ↑ "RSF raid on El Fasher only hospital puts critical medical care in peril". Sudan Tribune. 9 June 2024. Праверана 9 June 2024.
  62. ↑ "Sudan's army repels major assault on el-Fasher; kills RSF commander". Al Jazeera. 14 June 2024. Праверана 15 June 2024.
  63. ↑ "Aerial, artillery strikes claim 18 lives in El Fasher and Kutum of North Darfur". Sudan Tribune. 19 June 2024. Праверана 20 June 2024.
  64. ↑ "Rapid Support Forces shell women's hospital in North Darfur capital, killing pharmacist". Sudan Tribune. 22 June 2024. Праверана 24 June 2024.
  65. ↑ "RSF continued shelling in El-Fasher kills civilians, targets another hospital". Sudan Tribune. 25 June 2024. Праверана 26 June 2024.
  66. ↑ "Nine dead in RSF shelling of mosque in North Darfur capital". Radio Dabanga. Праверана 2024-07-02.
  67. ↑ Dozens killed in RSF attack on El Fasher, chemical weapons use alleged (англ.). Sudan Tribune (27 ліпеня 2024). Праверана 28 ліпеня 2024.
  68. ↑ Sudan: ‘largest ground attack’ on El Fasher kills 30, more RSF violence reported from Blue Nile, El Gezira, and Khartoum (англ.). Radio Dabanga. Праверана 5 August 2024.
  69. ↑ SudanTribune. Sudan army bombs Darfur camp days after famine declaration (англ.). Sudan Tribune (5 жніўня 2024). Праверана 6 жніўня 2024.
  70. ↑ RSF shelling kills 25 in Darfur displacement camp, hospital hit (англ.). Sudan Tribune (26 жніўня 2024). Праверана 27 жніўня 2024.
  71. ↑ Zalingei airstrikes kill civilians, Darfur coordination says(нявызн.). Sudan Tribune (1 верасня 2024). Праверана 2 September 2024.
  72. ↑ "UN official says Sudan's war has killed at least 20,000 people". Associated Press. 8 September 2024. Праверана 8 September 2024.
  73. ↑ "Sudan battles continue in Darfur and Khartoum, drone shot above Shendi". Radio Dabanga. 12 September 2024. Праверана 13 September 2024.
  74. ↑ "Sudanese army repels major attack on El Fasher, inflicting heavy RSF losses". Sudan Tribune. 12 September 2024. Праверана 13 September 2024.
  75. ↑ "Sudanese army regains hospital in El Fasher, clashes continue". Sudan Tribune. 13 September 2024. Праверана 14 September 2024.
  76. ↑ "Sudan army bombs its own soldiers in North Darfur, US officials repeat calls for a ceasefire". Radio Dabanga. 15 September 2024. Праверана 15 September 2024.
  77. ↑ "Three killed in Sudan's El Fasher as shelling escalates". Sudan Tribune. 20 September 2024. Праверана 21 September 2024.
  78. ↑ "At least 14 killed in Sudan's El Fasher as fighting rages". Sudan Tribune. 21 September 2024. Праверана 22 September 2024.
  79. ↑ "RSF shelling in Omdurman kills four, injures dozens". Sudan Tribune. 21 September 2024. Праверана 22 September 2024.
  80. ↑ At least 18 killed in attack on El Fasher market. Sudan Tribune (26 верасня 2024).
  81. ↑ RSF shelling kills dozens in El Fasher in two days. Sudan Tribune (27 верасня 2024).
  82. ↑ Darfur: Air raids in Kutum, battles in El Fasher and Kulbus. Radio Dabanga (1 кастрычніка 2024).
  83. ↑ RSF, Joint Force clash in North Darfur, both sides claim victory(нявызн.). Sudan Tribune (1 кастрычніка 2024). Праверана 2 October 2024.
  84. ↑ North Darfur: Joint force seizes ‘strategic areas’, Zaghawa and Arab leaders sign accord(нявызн.). Radio Dabanga (2 кастрычніка 2024). Праверана 3 October 2024.
  85. ↑ Joint Force captures key RSF base in North Darfur(нявызн.). Sudan Tribune (2 кастрычніка 2024). Праверана 3 October 2024.
  86. ↑ Sudan airstrikes kill dozens in North Darfur(нявызн.). Sudan Tribune (4 кастрычніка 2024). Праверана 5 October 2024.
  87. ↑ Joint Force accuses RSF of executing prisoners in North Darfur(нявызн.). Sudan Tribune (8 кастрычніка 2024). Праверана 9 October 2024.
  88. ↑ RSF retakes control of key town near Chad border in Sudan’s West Darfur (англ.). Sudan Tribune (21 кастрычніка 2024). Праверана 22 кастрычніка 2024.
  89. ↑ North Darfur: 12 killed by El Fasher RSF shelling (англ.). Radio Dabanga (29 кастрычніка 2024). Праверана 30 кастрычніка 2024.
  90. ↑ Minawi accuses RSF of massacre, burning 20 villages in North Darfur (англ.). Sudan Tribune (2 лістапада 2024). Праверана 3 лістапада 2024.
  91. ↑ Sudanese army repels drone attack in El Fasher. Sudan Tribune (8 лістапада 2024).
  92. ↑ Nine killed in shelling of North Darfur capital. Sudan Tribune (11 лістапада 2024).
  93. ↑ Sudanese army shoots down 20 RSF drones in El Fasher. Sudan Tribune (29 лістапада 2024).
  94. ↑ Sudan army fends off RSF drone swarm targeting Merowe airport. Sudan Tribune (29 лістапада 2024).
  95. ↑ Sudan’s Joint Force seizes drones, destroys RSF convoy from Chad. Sudan Tribune (1 снежня 2024).
  96. ↑ RSF missile attack on Darfur's Zamzam IDP camp kills and injures civilians. Sudan Tribune (1 снежня 2024).
  97. ↑ 6 dead, 12 injured as RSF continues shelling North Darfur. Radio Dabanga (2 снежня 2024).
  98. ↑ RSF shelling of Darfur camp kills 8, wounds 13. Sudan Tribune (2 снежня 2024).
  99. ↑ Nine dead, 11 wounded in renewed North Darfur air raids. Radio Dabanga (5 снежня 2024).
  100. ↑ RSF attacks on Darfur kill dozens, army launches airstrikes. Sudan Tribune (5 снежня 2024).
  101. ↑ Sudan army air strike kills over 100 in North Darfur market. Middle East Eye (10 снежня 2024).
  102. ↑ Sudan's RSF arrests dozens in Nyala after air strike. Sudan Tribune (11 снежня 2024).
  103. ↑ Intensified Sudan capital battles leave 31 dead, drones target Atbara again. Radio Dabanga (9 снежня 2024).
  104. ↑ RSF shelling kills 9 in Zamzam camp; fighting engulfs El Fasher. Sudan Tribune (10 снежня 2024).
  105. ↑ RSF shelling kills 15, wounds dozens in El-Fashir. Sudan Tribune (11 снежня 2024).
  106. ↑ Child among 3 killed in SAF airstrikes on South Darfur capital. Radio Dabanga (13 снежня 2024).
  107. ↑ 73 killed in artillery attacks on Zamzam camp. Sudan Tribune (13 снежня 2024).
  108. ↑ At least 38 killed in drone attack on Sudan’s el-Fasher: Activists. Al Jazeera (16 снежня 2024).
  109. ↑ Deadly attacks on civilians and medical facilities in Darfur. Sudan Tribune (18 снежня 2024).
  110. ↑ North Darfur: 50 killed in village attacks, thousands flee. Sudan Tribune (20 снежня 2024).
  111. ↑ Darfur Joint Force claims control of key RSF base in al-Zurq. Sudan Tribune (21 снежня 2024). Праверана 22 December 2024.
  112. ↑ Only functioning hospital in El Fasher destroyed by RSF shelling. Sudan Tribune (25 снежня 2024). Праверана 26 December 2024.
  113. ↑ RSF shelling kills 3 in Abu Shouk camp, North Darfur. Sudan Tribune (26 снежня 2024). Праверана 27 December 2024.
  114. ↑ Sudan: Army and RSF battle over key sites, leaving 56 civilians dead. BBC News. Праверана 16 April 2023.
  115. ↑ Medical supplies have been looted - Save the Children (англ.). www.bbc.com. Праверана 18 красавіка 2023.
  116. ↑ UN: Reports of attacks, sexual violence against aid workers (англ.). www.aljazeera.com. Архівавана з першакрыніцы 18 April 2023. Праверана 19 красавіка 2023.
  117. ↑ "Islamic Relief unable to provide aid, offices looted, staff told to hibernate". Al Jazeera(англ.). Архівавана з арыгінала 20 April 2023. Праверана 20 April 2023.
  118. ↑ "Sudan fighting forces aid groups to halt, spreading suffering". Al Jazeera(англ.). Праверана 27 April 2023.
  119. ↑ Sudan updates: UN admits failure to avert war as aid looted (англ.). DW (4 мая 2023). Праверана 4 мая 2023.
  120. ↑ Two Red Cross workers killed in South Darfur (англ.). Radio Dabanga (2 мая 2024). Праверана 3 May 2024.
  121. ↑ "El Fasher death toll rises amid RSF shelling and fierce clashes". Sudan Tribune. 11 June 2024. Праверана 12 June 2024.
  122. ↑ Sudan accuses RSF of looting WFP aid convoy. Sudan Tribune (26 лістапада 2024).
  123. ↑ "10,000 reported killed in one West Darfur city, as ethnic violence ravages Sudanese region". CNN. 26 July 2023. Праверана 27 July 2023.
  124. ↑ السودان.. اشتباكات مسلحة بين الجيش وقوات الدعم السريع (لحظة بلحظة), 15 April 2023
  125. ↑ "UN says up to 20,000 have fled Sudan fighting for Chad". Le Monde.fr(англ.). 2023-04-20. Праверана 2023-04-24.
  126. ↑ Clashes renew in West Darfur as food and water shortages worsen in Sudan violence. CNN (28 красавіка 2023). Праверана 29 красавіка 2023.
  127. ↑ "Could an old tribal foe undercut Sudan's Hemedti?". Aljazeera [англійская]. Архівавана з арыгінала 3 May 2023. Праверана 3 May 2023.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Дарфурская_кампанія_(з_2023)&oldid=4989194"