Выбары ў Эстоніі
На тэрыторыі Эстоніі праводзяцца выбары ў: Рыйгікогу (эст.: Riigikogu. Заканадаўчы орган), выбары ў саветы мясцовага самакіравання, выбары ў Еўрапарламент і выбары прэзідэнта.
Працэдура выбараў
[правіць | правіць зыходнік]У Рыйгікогу абіраецца грамадзянамі Эстонскай Рэспублікі з правам голасу на чатыры гады. Грамадзянін Эстоніі, які да апошняга дня рэгістрацыі кандыдатаў дасягнуў 21-гадовага ўзросту, мае права вылучацца кандыдатам у дэпутаты.
Грамадзяне маюць магчымасць быць абранымі ў якасці дэпутата ў саветы мясцовага самакіравання на чатыры гады. Дзень выбараў у савет - трэцяя нядзеля кастрычніка выбарчага года. Грамадзянін Эстоніі і грамадзянін Еўрасаюза, які да дня выбараў дасягнуў 16-гадовага ўзросту з пастаянным местам жыхарства, адрасныя дадзеныя якога ўнесены ў рэестр насельніцтва Эстоніі, якое знаходзіцца ў адпаведнай установе мясцовага самакіравання або горадзе, мае права галасаваць. Права галасаваць мае іншаземец, які пражывае ў Эстоніі на падставе дазволу на пастаяннае пражыванне і які законна пражываў у межах мясцовага самакіравання або горадзе не менш за пяць апошніх гадоў да дня выбараў. Кандыдатам у дэпутаты мае права вылучыцца кожны грамадзянін Эстоніі з правам голасу і грамадзянін Еўрапейскага Саюза, пастаяннае месца жыхарства якога знаходзіцца ў адпаведнай сельскай мясцовасці або горадзе не пазней за 1 жніўня выбарчага года.
Сем членаў Еўрапарламента абіраюцца ад Эстоніі тэрмінам на пяць гадоў. Вынікі выбараў вызначаюцца ў адпаведнасці з прынцыпам прапарцыянальнасці. Права голасу мае грамадзянін Эстоніі, які да дня выбараў дасягнуў 18 гадоў. Грамадзянін Еўрапейскага саюза, які не мае грамадзянства Эстоніі і да дня выбараў дасягнуў 18-гадовага ўзросту і мае пастаяннае месца жыхарства ў Эстоніі, г.зн. адрасныя дадзеныя яго пражывання ўнесены ў рэестр насельніцтва Эстоніі і не быў пазбаўлены права голасу ў краіне свайго паданства/грамадзянства, мае права голасу.
Не менш як адна пятая частка членаў Рыйгікогу мае права вылучаць кандыдата ў Прэзідэнты Рэспублікі. Прэзідэнт Рэспублікі абіраецца тайным галасаваннем. Кожны член Рыйгікогу мае права на адзін голас. Абраным аб'яўляецца кандыдат, за якога прагаласавала дзве траціны членаў Рыйгікогу. Калі Прэзідэнт Рэспублікі не быў абраны ў трэцім туры галасавання, Старшыня Рыйгікогу ў месячны тэрмін склікае выбарчы орган для абрання Прэзідэнта Рэспублікі. Выбарчы орган складаецца з членаў Рыйгікогу і прадстаўнікоў мясцовых урадавых саветаў. У склад выбарчага органа ўваходзяць 101 - 347 дэпутатаў Рійгікогу і 246 прадстаўнікоў мясцовых урадавых саветаў.
Выбарчыя акругі
[правіць | правіць зыходнік]Выбары ў Рыйгікогу праходзяць у дванаццаці шматмандатных акругах:
- Выбарчая акруга № 1 - Хаабершцкі, Паўночна-Талінскі і Крысціінскі раёны Таліна;
- Выбарчая акруга № 2 - Цэнтр горада Таліна, раёны Ласнамяэ і Пірыта;
- Выбарчая акруга № 3 - Мустамяэ і Нымэ раёны Таліна;
- Выбарчая акруга № 4 - Харьюскі (акрамя Таліна) і Рапласкі павет;
- Выбарчая акруга № 5 - Хійу, Ляэнэ і Саарэмаа;
- Выбарчая акруга № 6 - Ляэнэ-Вірумаа;
- Выбарчая акруга № 7 - Іда-Вірумаа;
- Выбарчая акруга № 8 - Ярванскі і Вільяндскі паветы;
- Выбарчая акруга No 9 - Йыгеўскі і Тартускі паветы (акрамя горада Тарту);
- Выбарчая акруга № 10 - горад Тарту;
- Выбарчая акруга № 11 - Выру, Валга і Пылва паветы;
- Выбарчая акруга No 12 - Пярнускі пав.
Выбары ў Еўрапарламент праходзяць па адной нацыянальнай акрузе.
Вынікі выбараў у Эстоніі
[правіць | правіць зыходнік]- Выбары павятовага савета
- Выбары ва Устаноўчы сход Расіі ў 1917 годзе
- Выбары ва Устаноўчы сход Эстоніі ў 1918 годзе
- Выбары ва Устаноўчы сход Эстоніі ў 1919 годзе
- I выбары ў Рыйгікогу
- Выбары II Рыйгікогу
- III выбары ў Рыйгікогу
- IV выбары ў Рыйгікогу
- V выбары ў Рыйгікогу
- Нацыянальныя выбары
- I выбары ў Рыйгікогу
- I Утварэнне Дзяржаўнага савета
- Выбары ў Рыйгікогу 1992 г
- Выбары ў Рыйгікогу 1995 г
- Выбары ў Рыйгікогу 1999 г
- Выбары ў Рыйгікогу 2003 г
- Выбары ў Рыйгікогу 2007 г
- Выбары ў Рыйгікогу 2011 г
- Выбары ў Рыйгікогу 2015 года
- Выбары ў Рыйгікогу 2019 года
- 1934 выбары ў саветы мясцовага самакіравання
- Выбары ў мясцовыя саветы 2005 г
- Выбары ў мясцовыя саветы 2009 г
- Выбары ў мясцовыя саветы 2013 года
- Выбары ў мясцовыя саветы ў 2017 годзе
- Выбары ў мясцовыя саветы ў 2021 годзе