Гарадскі пажар

Вялікі пажар у Лондане ў верасні 1666

Знішчэнне Раперсвіля ў 1350 годзе

Пажар у горадзе Аахен 2 мая 1656 года

Stadtbrand von Salzburg im Jahr 1818

Гамбургскі пажар 1842 года

Гарадскія пажары — гэта пажары, якія знішчаюць значную тэрыторыю горада. Асабліва баяліся гарадскіх пажараў у старажытнасці і сярэднявеччы, бо дамы ў асноўным будаваліся з дрэва і крыліся саломай або гонтай. Навес звычайна моцна выступаў над франтоннымі сценамі, так што падчас пажараў палаючыя кавалкі драўніны падалі на вуліцу, забіваючы прахожых і перашкаджаючы пажарным камандам. Гэта і вузкасць вуліц у той час спрыялі пажару, які мог ахапіць і спаліць значную частку горада.

Толькі пасля буйных пажараў дамы пачалі будаваць больш бяспечна, напрыклад, з супрацьпажарнымі сценамі — брандмаўэрамі (ням.: Brandmauer, ад Brand — «пажар», і Mauer — «сцяна») паміж дамамі ці «мантыйнымі сценамі», каб прадухіліць распаўсюджванне агню на іншыя дамы.

Часам гарадскія пажары пачыналіся, каб вызваліць месца для новых будынкаў — гэта адна з версій Вялікага пажара ў Рыме. Аднак у большасці выпадкаў пажары пачыналіся па неасцярожнасці.

Буйныя гарадскія пажары

На працягу ўсёй гісторыі было шмат знішчальных катастроф:

Месца	Год	Падзея	Памер
Рым	64	Вялікі пажар Рыма	Вялікая частка старажытнага Рыма знішчана.
Стамбул	465	Гарадскі пажар	Сур’ёзны гарадскі пажар знішчае частку сталіцы Усходняй Рымскай імперыі Канстанцінопаля.
Бурж	588	Гарадскі пажар	Буйны пажар спустошыў значную частку французскага горада Бурж, затым Аварыкум.
Рэгенсбург	891	Гарадскі пажар	За выключэннем дзвюх цэркваў, амаль увесь горад згарэў.
Венецыя	976	Гарадскі пажар	Паўстанцы падпалілі Палац дожаў. Базіліка Святога Марка і каля 300 іншых будынкаў згарэлі.
Брэмен	1041	Гарадскі пажар	Значная частка старога горада, у тым ліку сабор, знішчана.
Гільдэсгайм	1046	Гарадскі пажар	Увесь Дамхоф, уключаючы сабор, знішчаны.
Любек	1157	Гарадскі пажар	Знішчэнне горада, заснаванага ў 1143 годзе.
Верона	1172	Гарадскі пажар	Выкліканы спрэчкамі паміж гібелінамі і гвельфамі, вялікая частка горада згарэла.
Падуя	1174	Гарадскі пажар	Згараюць тры найбуйнейшыя раёны і знішчаны больш за 2600 дамоў.
Стамбул	1203	Гарадскі пажар	Падчас Чацвёртага крыжовага паходу некалькі гарадскіх раёнаў былі знішчаны агнём падчас аблогі і заваявання Канстанцінопаля.
Магдэбург	1207	Гарадскі пажар	Акрамя частак горада, знішчаны сабор і Пфальц.
Лондан	1212	Гарадскі пажар	Раён Саўтуарк на поўдзень ад Тэмзы, у тым ліку жылыя забудовы на Лонданскім мосце, знішчан.
Любек	1251	Гарадскі пажар	Трыгер каменнага будаўніцтва як супрацьпажарная абарона.
Вена	1258	Гарадскі пажар	Агонь знішчае значную частку горада.
Вена	1262	Гарадскі пажар	Агонь знішчае значную частку горада.
Вена	1276	Гарадскія пажары	Некалькі пажараў зноў спустошылі вялікая частка горада.
Любек	1276	Гарадскі пажар	Знішчаецца паўночны стары горад, пасля чаго ствараецца комплексная супрацьпажарная абарона. Гарадскіх пажараў больш не будзе шмат стагоддзяў.
Вісбю	1314	Гарадскі пажар	Цалкам згарэў балтыйскі гандлёвы цэнтр Вісбю на востраве Готланд.
Вена	1326	Гарадскі пажар	Агонь знішчае значную частку горада.
Вена	1327	Гарадскі пажар	Агонь знішчае значную частку горада.
Мюнхен	1327	Гарадскі пажар	Сярод іншага было знішчана каля траціны горада, цэрквы Св.Пятра і Св.Духа і шпіталь Св.Духа, 30 смерцяў.
Ландсгут	1342	Гарадскі пажар	Больш за 110 дамоў знішчаны.
Раперсвіль	1350	Знішчэнне	Горад спалены цюрыхскімі войскамі.
Цытау	1359	Першы вялікі пажар у горадзе	Драўляная забудова горада ў значнай ступені згарэла.
Фільсбібург	1366	Гарадскі пажар	Горад амаль цалкам згарэў.
Берн	1405	Гарадскі пажар	600 знішчаных дамоў, больш за сто загінулых.
Амстэрдам	1421	Гарадскі пажар	Буйны пажар знішчыў каля траціны горада.
Гёпінген	1425	Першы гарадскі пажар	Амаль увесь стары горад знішчаны полымем.
Амстэрдам	1452	Гарадскі пажар	Буйны пажар знішчыў каля дзвюх трацін горада.
Франкенберг	1476	Гарадскі пажар	Буйны пажар знішчае амаль увесь горад.
Бальцана	1483	Гарадскі пажар	Вялікі пажар знішчае значную частку цэнтра горада.
Бурж	1487	Гарадскі пажар	Вялікі пажар спустошыў французскі горад. Знішчаны або пашкоджаны амаль 2000 будынкаў.
Дрэздэн	1491	Гарадскі пажар	Агонь знішчыў каля паловы з 470 будынкаў у цэнтры горада.
Айслебен	1498	Гарадскі пажар	Вялікая частка горада знішчана.
Іглава	1523	Гарадскі пажар	Сур’ёзны пажар знішчае значную частку чэшскага горнага горада Іглава.
Труа	1524	Гарадскі пажар	Сур’ёзны пажар спустошыў горад на паўночным усходзе Францыі. Тысячы будынкаў знішчаны.
Вена	1525	Гарадскі пажар	Пачынаючы з Цылерхофа, 40% былога горада знішчана.
Вернігеродэ	1528	Гарадскі пажар	Каля 440 будынкаў у горадзе знішчаны полымем.
Вена	1529	Аблога Вены	Каб забяспечыць свабоднае поле для абстрэлу, абаронцы кантралюема спальваюць усе прыгарады.
Вайдэн	1536	Гарадскі пажар	У горадзе гарыць да 7 дамоў.
Прага	1541	Вялікі гарадскі пажар	Каля дзвюх трацін будынкаў на Мала-Стране і значнай частцы Пражскага Града і Градчан згарэла.
Літ	1544	Заваяванне Літа	Англійская дэсантная армія спальвае шатландскі партовы горад каля Эдынбурга.
Сібіу	1556	Гарадскі пажар	Агнём знішчана больш за палову сталіцы Трансільваніі Сібіу.
Ротэрдам	1563	Гарадскі пажар	Усходняя частка галандскага партовага горада знішчана агнём.
Масква	1571	Заваяванне	Татарскае войска заваёўвае Маскву і амаль поўнасцю спальвае горад.
Рыбе	1580	Гарадскі пажар	Пажар у дацкім горадзе Рыбе знішчыў больш за 200 будынкаў.
Нэнтвіч	1583	Гарадскі пажар	Пажар, які бушаваў 20 дзён, знішчыў каля паловы будынкаў горада.
Нойс	1586	Заваяванне	У час Кёльнскай вайны горад загарэўся, калі каталіцкія войскі адбілі яго. Захавалася толькі некалькі будынкаў.
Кам	1589	Гарадскі пажар	Згарэла каля 110 дамоў.
Ліенц	1609	Гарадскі пажар	Вялікая частка горада знішчана.
Осла	1624	Гарадскі пажар	Гарыць вялікая частка сталіцы Нарвэгіі, якая складаецца ў асноўным з драўляных дамоў.
Магдэбург	1631	Аблога Магдэбурга	Пры заваяванні імперскімі войскамі згарае каля 90% усіх будынкаў. Гінуць каля 20 тысяч чалавек.
Існі-ім-Альгой	1631	Гарадскі пажар	Агонь у печы, які выйшаў з-пад кантролю, знішчыў 315 з 379 гарадскіх дамоў.
Стамбул	1633	Гарадскі пажар	Пажар, які ўзнік на караблі, знішчыў 20 000 дамоў.
Ален	1634	Гарадскі пажар	У горадзе падарваны дзве повозкі з боепрыпасамі, як мяркуецца, шведскімі войскамі. Большая частка горада знішчана пажарам.
Баўтцэн	1634	Гарадскі пажар	Імперскія войскі спальваюць прыгарад. Агонь распаўсюджваецца на ўвесь горад. Пажары і акты гвалту забралі жыцці каля 700 чалавек.
Вайблінген	1634	Гарадскі пажар	Калі ён быў заваяваны імперскімі войскамі, амаль усе будынкі ў Вайблінгене згарэлі. Загінула каля 200 чалавек.
Блудэнц	1638	Гарадскі пажар	Пажар амаль цалкам знішчыў мястэчка.
Розенгайм	1641	Гарадскі пажар	Пажар бушаваў некалькі дзён. Толькі адзін дом, як кажуць, застаўся цалкам некранутым.
Ільцэн	1646	Гарадскі пажар	Больш за палову горада ператвараецца ў руіны і попел.
Ахен	1656	Гарадскі пажар	Знішчаны 4664 дамы і загінулі 17 чалавек.
Эда	1657	Вялікі гарадскі пажар	Пажары знішчылі тры чвэрці Эдо (цяпер Токіа) і забралі жыцці дзясяткаў тысяч людзей.
Штадэ	1659	Гарадскі пажар	Агонь знішчае дзве траціны горада.
Пасау	1662	Гарадскі пажар	Было знішчана больш за тры чвэрці будынкаў, загінула больш за 200 чалавек.
Корбах	1664	Гарадскі пажар	Знішчаны амаль 200 будынкаў.
Лондан	1666	Вялікі лонданскі пажар	Знішчана 13 тысяч дамоў і 87 цэркваў.
Фройдэнберг	1666	Гарадскі пажар	Амаль увесь невялікі горад знішчаны.
Дуброўнік	1667	Землетрасенне	Амаль увесь горад знішчаны землятрусамі і пажарамі.
Цэлерфельд	1672	Вялікі гарадскі пажар	Горны горад амаль цалкам знішчаны.
Нартгемптан	1675	Вялікі гарадскі пажар	З прыкладна 850 будынкаў каля 700 дамоў знішчаны.
Ольдэнбург	1676	Вялікі гарадскі пажар	Ад удараў маланкі згарэла каля 600 будынкаў.
Ростак	1677	Гарадскі пажар	Было знішчана каля 700 дамоў, што паскорыла эканамічны заняпад Ростака ў канцы ганзейскай эры.
Хардэгсен	1678	Пажар падчас каляднай імшы	Ахвярамі агню становіцца значная частка цэнтра горада. Ніхто не пацярпеў, таму што падчас пажару яны былі ў касцёле.
Блудэнц	1682	Гарадскі пажар	У невялікім мястэчку пажар знішчыў каля 80 дамоў.
Талін	1684	Вялікі пажар	Амаль усе будынкі на Саборнай гары Таліна зруйнаваны.
Дрэздэн	1685	Гарадскі пажар	Ахвярамі агню сталі больш за 360 будынкаў.
Эльберфельд	1687	Гарадскі пажар	Горад у Бергішскай зямлі згарэў амаль цалкам.
Шпаер	1689	Знішчэнне	Войскі французскага караля пад камандаваннем генерала Манклара цалкам спалілі горад з амаль 800 гарадскімі дамамі.
Вормс	1689	Знішчэнне	Войскі французскага караля пад камандаваннем генерала Мелака цалкам спалілі горад з каля 1000 гарадскімі дамамі.
Бадэн-Бадэн	1689	Знішчэнне	Войскі французскага караля пад камандаваннем маршала Дзюраса рабуюць і цалкам спаляюць горад.
Франкенталь	1689	Знішчэнне	Войскі французскага караля цалкам спалілі горад.
Скоп’е	1689	Знішчэнне	Македонскі горад, у якім у той час было каля 10 000 будынкаў і які быў пакінуты асманамі, быў практычна цалкам спалены аўстрыйскімі войскамі.
Узінген	1692	Гарадскі пажар	Дзве трэці горада сталі ахвярамі пажару. У выніку быў створаны новы горад у стылі барока.
Уорык	1692	Вялікі пажар	Згарэла больш за палову горада.
Гайдэльберг	1693	Знішчэнне	Войскі французскага караля пад камандаваннем генерала Мелака спальваюць горад амаль дашчэнту.
Фельдкірх	1697	Вялікі гарадскі пажар	Знішчаны каля дзвюх трацін горада з каля 150 будынкамі.
Эслінген-на-Некары	1701	Вялікі гарадскі пажар	Больш за 200 дамоў знішчаны.
Упсала	1702	Вялікі гарадскі пажар	Амаль увесь горад знішчаны.
Баўтцэн	1709	Гарадскі пажар	У другім буйным гарадскім пажары ў Баўтцэне згарэла палова горада.
Франкфурт	1711	Гарадскі пажар	Знішчаны каля 200 будынкаў на вуліцы Юдэнгасэ ў Франкфурце.
Гёрліц	1717	Гарадскі пажар	Звыш 400 дамоў знішчаны.
Дэбрэцэн	1719	Гарадскі пажар	Знішчана больш за 250 будынкаў.
Рэн	1720	Гарадскі пажар	У сталіцы Брэтані знішчана больш за 800 будынкаў.
Франкфурт	1719	Гарадскі пажар	Знішчана больш за 400 будынкаў. Загінулі 14 чалавек.
Бруніка	1723	Гарадскі пажар	Значная частка горада зішчана
Дыленбург	1723	Гарадскі пажар	Ахвярамі агню стала больш за палову горада, больш за 200 будынкаў.
Ройтлінген	1726	Гарадскі пажар	Больш за 80% будынкаў знішчаны.
Капенгаген	1728	Пажар	Больш за чвэрць будынкаў знішчаны.
Швебіш-Галь	1728	Гарадскі пажар	Зішчана каля 300 будынкаў.
Бад-Віндсхайм	1730	Гарадскі пажар	Вялікая частка горада згарае, у тым ліку касцёл і ратуша.
Вунзідэль	1731	Гарадскі пажар	Горад згарае цалкам.
Гам	1734	Гарадскі пажар	Паўночны стары горад з каля 200 будынкаў знішчаны.
Гам	1741	Гарадскі пажар	Паўднёвы стары горад з амаль 350 будынкамі знішчаны.
Бад-Бланкенбург	1744	Гарадскі пажар	Амаль увесь горад знішчаны.
Вернігеродэ	1751	Гарадскі пажар	Вялікая частка горада знішчана.
Ільменау	1752	Гарадскі пажар	Амаль увесь горад і замак знішчаны.
Ордруф	1753	Першы гарадскі пажар	Больш за 250 дамоў знішчаны.
Зуль	1753	Гарадскі пажар	Звыш 1400 дамоў знішчаны.
Лісабон	1755	Землетрасенне	Землятрус выклікае буйны пажар, які знішчае вялікую частку горада і забірае тысячы жыццяў.
Родынг	1755	Гарадскі пажар	Значная частка горада згарае.
Цытау	1757	Гарадскі пажар	Падчас Сямігадовай вайны аўстрыйскія войскі падпалілі горад. Ахвярамі полымя сталі амаль 600 будынкаў.
Глогаў	1758	Гарадскі пажар	Згарэла вялікая частка горада і вёскі Бростаў.
Рыбніц	1759	Гарадскі пажар	Каля 300 будынкаў у горадзе знішчаны.
Карлавы Вары	1759	Гарадскі пажар	Згарэлі больш за 200 будынкаў у курортным горадзе на поўначы Чэхіі.
Нью-Ёрк	1776	Вялікі гарадскі пажар	Знішчана амаль 500 пераважна драўляных пабудоў.
Штраўбінг	1780	Гарадскі пажар	Каля 150 дамоў на паўночным захадзе горада знішчаны.
Гера (горад)	1780	Гарадскі пажар	Каля дзевяці дзесятых будынкаў горада знішчаны.
Гёпінген	1782	Другі гарадскі пажар	Амаль увесь стары горад знішчаны полымем.
Нойрупін	1787	Гарадскі пажар	Амаль увесь горад з каля 400 жылымі дамамі знішчаны.
Брук-ан-дэр-Мур	1792	Гарадскі пажар	З 166 дамоў знішчаны 164.
Фільсхофен-ан-дэр-Донау	1794	Гарадскі пажар	Стары горад амаль цалкам знішчаны агнём.
Капенгаген	1795	Пажар	Больш за 900 дамоў згарэла. З прыблізна 100 тысяч жыхароў 6 тысяч сталі бяздомнымі.
Нойэтынг	1797	Гарадскі пажар	Каля васьмідзесяці працэнтаў будынкаў у горадзе знішчаны.
Лінц	1800	Гарадскі пажар	Часткі замка і заходні стары горад знішчаны.
Цэдзенік	1801	Гарадскі пажар	За выключэннем некалькіх будынкаў, невялікі гарадок у Брандэнбургу згарэў цалкам.
Радэрформвальд	1802	Гарадскі пажар	У апошнім вялікім гарадскім пажары быў знішчаны амаль увесь горад.
Мумбаі	1803	Вялікі гарадскі пажар	Каля траціны індыйскага мегаполіса Мумбаі (былы Бамбей) згарэла.
Фольках	1804	Гарадскі пажар	Гарыць паўночна-ўсходняя частка старога горада з больш чым 120 будынкамі.
Дэтройт	1805	Вялікі гарадскі пажар	За выключэннем старога форта, горад, які складаўся толькі з драўляных дамоў, згарае.
Капенгаген	1807	Бамбардзіроўка	Брытанскія караблі і сухапутныя войскі падпалілі горад. Знішчана 30% будынкаў, загінула 2000 мірных жыхароў.
Ордруф	1808	Другі гарадскі пажар	Больш за 200 дамоў знішчаны або пашкоджаныя.
Люхаў	1811	Гарадскі пажар	Знішчаны 193 жылыя дамы.
Кіеў	1811	Буйны пажар	Згарэлі больш за 2000 будынкаў, дванаццаць цэркваў і тры манастыры, загінулі каля 30 чалавек.
Масква	1812	Пажар	Больш за 14 000 будынкаў і 122 цэрквы згарэлі, загінулі каля 2 000 чалавек.
Ціршэнройт	1814	Гарадскі пажар	Горад цалкам знішчаны, за выключэннем парафіяльнага дома і трох суседніх будынкаў. Згарэлі 907 будынкаў.
Вашынгтон	1814	Пажар	Брытанскія войскі спальваюць усе ўрадавыя будынкі.
Рэау	1817	Гарадскі пажар	Знішчаны 168 дамоў, амаль увесь горад знаходзіцца ў руінах.
Нойштадт-ін-Хальштайн	1817	Гарадскі пажар	Больш за 120 дамоў знішчаны.
Зальцбург	1818	Гарадскі пажар	Знішчана каля 100 будынкаў. 12 чалавек загінулі.
Прыцвальк	1821	Гарадскі пажар	Амаль увесь стары горад знішчаны.
Зульцбах-Розенберг	1822	Гарадскі пажар	Стары горад на поўдні Зульцбаха ў асноўным знішчаны.
Айсфельд	1822	Гарадскі пажар	Больш за 120 дамоў і ратуша знішчаны ў невялікім мястэчку.
Дэгендорф	1822	Гарадскі пажар	Ахвярамі агню стала каля траціны старога горада, 116 дамоў і 88 гаспадарчых пабудоў.
Гоф	1823	Гарадскі пажар	Знішчана больш за 300 жылых дамоў.
Эдынбург	1824	Вялікі гарадскі пажар	Знішчана больш за 400 жылых дамоў.
Трыберг-ім-Шварцвальд	1826	Вялікі гарадскі пажар	Горад у Шварцвальдзе практычна цалкам знішчаны.
Турку	1827	Вялікі гарадскі пажар	Тры чвэрці фінскага горада знішчаны агнём.
Бад-Райхенхаль	1834	Гарадскі пажар	Толькі 24 з 302 дамоў захаваліся, як мінімум адзінаццаць чалавек загінулі.
Нойштадт-бай-Кобург	1839	Гарадскі пажар	Згарэлі 179 дамоў.
Рёц	1840	Гарадскі пажар	Знішчаны 143 асноўныя і 145 дапаможных пабудоў.
Гамбург	1842	Вялікі пажар	51 чалавек загінуў. Былі знішчаны больш за чвэрць тэрыторыі горада, 1700 дамоў, 102 зернясховішчы, некалькі цэркваў, важнейшыя дзяржаўныя і гаспадарчыя пабудовы.
Вернігеродэ	1847	Вялікі гарадскі пажар	Частка старога горада згарае. Пятая частка насельніцтва становіцца бяздомнай.
Кракаў	1850	Пажар	Агонь знішчыў каля 100 будынкаў у цэнтры горада.
Траўнштайн	1851	Гарадскі пажар	Горад Верхняй Баварыі амаль цалкам знішчаны агнём.
Манрэаль	1852	Вялікі гарадскі пажар	Каля 10 тысяч чалавек страчваюць свае дамы.
Васа	1852	Вялікі гарадскі пажар	У партовым горадзе Фінляндыі згарэла больш за 350 дамоў, пераважна драўляных.
Хамельбург	1854	Вялікі гарадскі пажар	Тры чвэрці горада згарае.
Ньюкасл-эпон-Тайн і Гейтсхед	1854	Вялікі пажар	Пажар знішчае частку суседніх гарадоў. Больш за 50 чалавек загінулі.
Гларус	1861	Пажар	Дзве траціны швейцарскага горада знішчана.
Трутнаў	1861	Гарадскі пажар	У чэшскім горадзе знішчана больш за 140 жылых дамоў, большасць з іх у старым горадзе.
Найла	1862	Гарадскі пажар	Амаль увесь горад знішчаны.
Ахаўс	1863	Гарадскі пажар	Каля дзевяноста працэнтаў будынкаў горада знішчаны.
Фурт-ім-Вальд	1863	Гарадскі пажар	Каля дзевяноста працэнтаў будынкаў горада знішчаны.
Горн	1864	Гарадскі пажар	У горадзе згарае каля 70 дамоў.
Масбург-ан-дэр-Ізар	1865	Гарадскі пажар	Агонь знішчыў каля 70 будынкаў у горадзе.
Оберстдорф	1865	Вялікі пажар	Агонь знішчыў палову горада з каля 150 будынкамі.
Портленд	1866	Вялікі пажар	Пажар у Дзень Незалежнасці знішчыў 1800 будынкаў.
Аўэрбах	1868	Гарадскі пажар	У выніку падпалу знішчана 107 жылых дамоў і 146 гаспадарчых пабудоў; загінулі 4 чалавекі.
Пера	1870	Гарадскі пажар	Буйны пажар у раёне Стамбула знішчыў 3000 дамоў і забраў жыцці 1300 чалавек.
Кам	1873	Гарадскі пажар	Больш за 130 дамоў знішчаны.
Браунау-ам-Ін	1874	Гарадскі пажар	Агонь знішчыў больш за 70 дамоў.
Чыкага	1871	Вялікі пажар	Прыкладна ад 200 да 300 загінулых, 17 000 знішчаных будынкаў.
Майнінген	1874	Гарадскі пажар	Агнём знішчаны 471 будынак.
Бостан	1875	Вялікі пажар	Агонь знішчыў каля 770 будынкаў.
Каена	1888	Вялікі пажар	Каля тыдня ў французскім каланіяльным горадзе бушуе пажар.
Форт-дэ-Франс	1890	Вялікі пажар	Пажар знішчае сталіцу французскага карыбскага вострава Марцініка.
Бад-Леанфельдэн	1892	Вялікі пажар	Увесь рынак, амаль 100 жылых дамоў, знішчаны 10 красавіка 1892 года.
Вертах	1893	Вялікі пажар	Амаль усе будынкі горада цалкам знішчаны.
Гатыно/Атава	1893	Вялікі пажар	Вялікі пажар знішчае каля паловы канадскага горада Гатыно, а таксама перакінуўся на суседні горад Атава.
Олесун	1904	Гарадскі пажар	Знішчана 850 будынкаў.
Таронта	1904	Гарадскі пажар	Знішчаны 104 будынкі і нанесены ўрон на 10,4 мільёна долараў.
Сан-Францыска	1906	Землетрасенне	Землятрусы і падпалы выклікаюць пажар, які знішчае прыкладна палову горада.
Сызрань	1906	Гарадскі пажар	Масштабны пажар знішчыў больш за 5000 будынкаў у горадзе і забраў жыцці больш за 1000 чалавек.
Донаўэшынген	1908	Гарадскі пажар	Знішчана 125 жылых дамоў і 168 сельскагаспадарчых аб’ектаў.
Берген	1916	Гарадскі пажар	Знішчана каля 300 будынкаў.
Салонікі	1917	Пажар	Знішчана каля 9500 будынкаў.
Маніса	1922	Пажар	Падчас грэка-турэцкай вайны адступаючыя грэцкія войскі падпалілі горад. Гінуць каля 3000 чалавек.
Токіа, Якагама	1923	Землетрасенне	Пасля землятрусу па ўсім горадзе ўспыхваюць пажары. Каля паловы горада згарае і гіне больш за 100 000 чалавек.
Сантандэр	1941	Вялікі пажар	Знішчана каля 400 будынкаў
Любек	1942	Бамбардзіроўка	У выніку вогненнага шторму загінула 320 чалавек, больш за 15 000 жыхароў Любека засталіся без прытулку, а больш за 3600 будынкаў знішчаны ці сур’ёзна пашкоджаны.
Гамбург	1943	Бамбардзіроўка	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, які разбурае вялікую частку горада і забівае тысячы людзей.
Дармштат	1944	Бамбардзіроўка	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, які знішчае 99% цэнтра горада і забівае тысячы людзей.
Ашафенбург	1944	Бамбардзіроўка	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, гінуць 344 чалавека, а амаль палова насельніцтва застаецца без даху над галавой.
Браўншвайг	1944	Бамбардзіроўка	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, які знішчае больш за 90% цэнтра горада.
Магдэбург	1945	Гарадскі пажар	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, які знішчае 90% горада і забівае тысячы людзей.
Гільдэсгайм	1945	Бамбардзіроўка	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі некалькімі атакамі знішчаюць стары горад і значную частку горада. Гіне больш за тысячу чалавек.
Дрэздэн	1945	Бамбардзіроўка	Брытанскія і амерыканскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, які знішчае вялікую частку горада і забівае тысячы людзей.
Пфорцгайм	1945	Бамбардзіроўка	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, які знішчае вялікую частку горада. З прыкладна 80 000 жыхароў каля 17 600 паміраюць.
Вюрцбург	1945	Бамбардзіроўка	Брытанскія бамбардзіроўшчыкі выклікаюць вогненны шторм, які знішчае вялікую частку горада. З усяго цэнтру гораду толькі сем дамоў яшчэ прыдатныя для жылля. 5000 чалавек загінулі.
Хірасіма	1945	Атамныя бамбардзіроўкі	Атамныя бомбы ЗША выклікаюць вогненны шторм, які разбурае або пашкоджвае 70000 з 76000 дамоў. Імгненна загінула ад 70 000 да 80 000 чалавек.
Лісабон	1988	Пажар	Згарэла частка гістарычнага раёна Шыаду ў Лісабоне.
Форт Мак-Мурэй	2016	Пажар	Лясны пажар, які выйшаў з-пад кантролю, знішчыў каля 2400 будынкаў у горадзе ў канадскай правінцыі Альберта.
Матыён	2018	Лясныя пажары	Лясны пажар, які выйшаў з-пад кантролю, знішчыў каля 1200 будынкаў і забіў каля ста чалавек.
Парадайз (Каліфорнія)	2018	Пажар	Некантралюемы лясны пажар знішчае каліфарнійскі горад. Загінула 86 чалавек і знішчаны амаль усе дамы.
Лахайна	2023	Пажар	Некантралюемы лясны пажар знішчае гавайскі горад. Акрамя шматлікіх чалавечых жыццяў, знішчаны дамы больш за 12 000 жыхароў вострава Мауі.

Літаратура

• Paul Arthur Frank. Das Deutsche Feuerwehrbuch. — 1. — Dresden, Wien: Bechtermünzverlag, 1929.
• Marie Luisa Allemeyer: Fewersnoth und Flammenschwert. Stadtbrände in der Frühen Neuzeit. Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2007, ISBN 978-3-525-36037-8.