Мілтан Фрыдман

Мілтан Фрыдман
Мілтан Фрыдман
	Milton Friedman
Дата нараджэння	31 ліпеня 1912[…]
Месца нараджэння	Бруклін, Нью-Ёрк;
Дата смерці	16 лістапада 2006[…] (94 гады)
Месца смерці	Сан-Францыска, акруга Сан-Францыска[d], Каліфорнія, ЗША;
Месца пахавання	Заліў Сан-Францыска;
Грамадзянства	ЗША;
Жонка	Rose Friedman[d]
Дзеці	David D. Friedman[d] і Jan Martel[d]
Род дзейнасці	эканаміст, статыстык, выкладчык універсітэта, эсэіст
Навуковая сфера	эканоміка
Месца працы	Чыкагскі ўніверсітэт;
Альма-матар	Rahway High School[d] (1928); Калумбійскі ўніверсітэт; Ратгерскі ўніверсітэт[d] (1932); Чыкагскі ўніверсітэт (1933); Кембрыджскі ўніверсітэт;
Навуковы кіраўнік	Сайман Кузнец
Вядомыя вучні	Гэры Бекер і Phillip D. Cagan[d]
Вядомы як	стваральнік тэорыі манетарызму, родапачынальнік чыкагскай школы
Партыя	Рэспубліканская партыя ЗША;
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі; таварыства «Мон Пелерын»[d]; Амерыканскае філасофскае таварыства; Каралеўская фламандская акадэмія навук і мастацтваў Бельгіі[d]; Institute of Mathematical Statistics[d];
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па эканоміцы (1976) прэмія Адама Сміта[d] (1989) John Bates Clark Medal[d] (1951) заслужаны член Амерыканскай эканамічнай асацыяцыі[d] член Эканаметрычнага таварыства[d] Fellow of the American Statistical Association[d] ганаровы доктар Гарвардскага ўніверсітэта[d] (чэрвень 1979) Fellow of the Institute of Mathematical Statistics[d] (1943)
Подпіс
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мілтан Фрыдман (англ.: Milton Friedman; 31 ліпеня 1912, Бруклін — 16 лістапада 2006) — амерыканскі эканаміст, вядомы сваімі працамі ў мікраэканоміцы, макраэканоміцы, гісторыі эканомікі, статыстыцы, а таксама актыўнай абаронай эканамічнага і палітычнага лібералізма.

У сваёй працы Капіталізм і свабода (1962) ён заклікаў да мінімізацыі ролі ўраду ў свабодным рынку дзеля палітычнай і грамадскай свабоды. У 1976 годзе Фрыдман стаў лаўрэатам Нобелеўскай прэміі па эканоміцы (1976) «за дасягненні ў даследванні спажывецтва, гісторыі грашовага абарачэння, а таксама за практычную дэманстрацыю складанасці палітыкі эканамічнай стабілізацыі».^[13]

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Мілтан Фрыдман нарадзіўся ў Нью-Ёрку ў беднай сям’і яўрэйскіх эмігрантаў з Украіны. Скончыў Універсітэт Рутгерса з дыпломам па матэматыцы. Працягнуў навучанне ў Чыкагскім універсітэце, дзе атрымаў ступень магістра эканомікі.

З 1937 г. працаваў у Нацыянальным бюро эканамічных даследванняў.

У 1946 г. атрымаў ступень доктара ў Калумбійскім універсітэце.

Пад час Другой Сусветнай вайны працаваў у міністэрстве фінансаў ЗША, потым у складзе групы даследчых-статыстыкаў, што выконвалі замову міністэрства абароны.

У 1946 стаў прафесарам Чыкагскага ўніверсітэта, дзе працаваў да сваёй адстаўкі ў 1977 годзе. Якраз у той перыяд сфарміравалася так званая Чыкагская эканамічная школа, яскравым прадстаўніком якой быў сам Фрыдман.

Быў кансультантам ураду ЗША па Плане Маршала, эканамічным саветнікам прэзідэнтаў Ніксана і Рэйгана. Вёў калонку ў часопісе Newsweek у 1966—1984. Працаваў у Гувераўскім універсітэце рэвалюцыі, вайны і міру пры Стэнфардскім універсітэце.

Жонка Мілтана Фрыдмана Роза Фрыдман і яго сын Дэвід Фрыдман таксама з’яўляюцца вядомымі эканамістамі-лібераламі.

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Фрыдман стаў вядомым праз распрацаваную ім Колькасную тэорыю грошай, паводле якой грашовае абарачэнне вызначае намінальны кошт вытворчасці. Мілтан Фрыдман лічыцца адным з пачынальнікаў тэорыі манетарызму, якая прызнавала кіраванне грашовым абаротам найважнейшым фактарам кіравання эканомікай.

Таксама важным унёскам Фрыдмана ў развіццё эканамічнай навукі ёсць яго праца над функцыяй спажывання і гіпотэзай перманентнага даходу (1957), крытыка мадэлі Крывой Філіпса і распрацоўка канцэпцыі натуральнага ўзроўню беспрацоўя (1968).

Працы[правіць | правіць зыходнік]

Кнігі і артыкулы для шырокай аўдыторыі[правіць | правіць зыходнік]

Roofs or Ceilings?: The Current Housing Problem разам з Джорджам Дж. Стыглерам. (Foundation for Economic Education, 1946)
Capitalism and Freedom ISBN 0-226-26401-7 (1962)
Social Security: Universal or Selective? разам з Уілбурам Дж. Когенам (1972)
There’s No Such Thing as a Free Lunch (1975), калонкі з Newsweek
Free to Choose: A personal statement, разам з Розай Фрыдман, (1980)
The Case for Overhauling the Federal Reserve, 1985, Challenge
Economic Freedom, Human Freedom, Political Freedom ISBN 1-883969-00-X (1992), памфлет
The Drug War as a Socialist Enterprise, Фрыдман пра свабоду і наркотыкі, 1992
Two Lucky People: Memoirs (разам з Розай Фрыдман) ISBN 0-226-26414-9 (1998)
George Stigler: A Personal Reminiscence, Journal of Political Economy Vol. 101, No. 5 (Oct., 1993), pp. 768–773 JSTOR
George J. Stigler, 1911—1991: Biographical Memoir, 1998
Money Mischief: Episodes in Monetary History ISBN 0-15-162042-3 (1994)
The Case for Free Trade with Rose Friedman, 1997, Hoover Digest
Reflections on A Monetary History The Cato Journal, Vol. 23, 2004

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

↑ ^а ^б Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118535625 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^а ^б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ Milton Friedman // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Milton Friedman, economist, dies aged 94 // Financial Times — Nikkei Inc., 2006. — ISSN 0307-1766; 1476-8844
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q183399"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11508838"></a>
↑ https://archive.org/details/openmind_ep494
↑ http://www.legacy.com/obituaries/sfgate/obituary.aspx?pid=173292483
↑ http://www.theguardian.com/business/2006/nov/16/usnews.internationalnews
↑ Find a Grave — 1996. Праверана 11 студзеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ Pinochet - Thatcher's ally // BBC News Online — 1998.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4704926"></a>
↑ Brooklyn College Firsts: Marshall and Rhodes // The New York Times / J. Kahn — Manhattan, NYC: The New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1991. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6284490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11299"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24743245"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2529982"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>
↑ Scientific Legacy Database — Institute of Mathematical Statistics. Праверана 16 снежня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1665167"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q115731647"></a>
↑ Nobelprize.org

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мілтан Фрыдман
«Free to Choose» («Свабода выбару») — вядомае тэлешоў Мілтана Фрыдмана(недаступная спасылка) — некалькі выпускаў на GoogleVideo
Фонд імя Мілтана Фрыдмана

[_3d45d2367f478eb8-1] а ^б Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118535625 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 9 красавіка 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_840ac138d1423787-2] а ^б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[_b5cfd647a102af2a-3] Milton Friedman // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_c8160b9147ba4bce-4] Milton Friedman, economist, dies aged 94 // Financial Times — Nikkei Inc., 2006. — ISSN 0307-1766; 1476-8844
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q183399"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11508838"></a>

[_e5df07ba308dc328-5] ttps://archive.org/details/openmind_ep494

[_525fc17ac9fe0e38-6] ttp://www.legacy.com/obituaries/sfgate/obituary.aspx?pid=173292483

[_bcecc9d9d5c40056-7] ttp://www.theguardian.com/business/2006/nov/16/usnews.internationalnews

[_1bc5b95c7a59e565-8] Find a Grave — 1996. Праверана 11 студзеня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[_abfcb0cf4d218bb9-9] Pinochet - Thatcher's ally // BBC News Online — 1998.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4704926"></a>

[_96f9aa978440b51e-10] Brooklyn College Firsts: Marshall and Rhodes // The New York Times / J. Kahn — Manhattan, NYC: The New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1991. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6284490"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q11299"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24743245"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2529982"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[_6f91517a68bd0f9b-11] NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[_a2aa4f892f2a039a-12] Scientific Legacy Database — Institute of Mathematical Statistics. Праверана 16 снежня 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1665167"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q115731647"></a>

[13] Nobelprize.org

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]