Рыгор Лазаравіч Старобінец

Рыгор Лазаравіч Старобінец
Рыгор Лазаравіч Старобінец
Дата нараджэння	14 мая 1910
Месца нараджэння	Беразіно, Ігуменскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	10 лістапада 2001 (91 год)
Грамадзянства	Расійская імперыя; СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	навуковец
Навуковая сфера	хімія
Месца працы	БДУ; Навукова-даследчы інстытут фізіка-хімічных праблем БДУ;
Навуковая ступень	доктар хімічных навук (1955) і член-карэспандэнт АН БССР (1969)
Навуковае званне	прафесар;
Альма-матар	хімічны факультэт БДУ; Барысаўскі дзяржаўны каледж;
Вядомыя вучні	Уладзімір Сямёнавіч Камароў
Партыя	КПСС;
Узнагароды	;

Рыгор Лазаравіч Старобінец^[1] (14 мая 1910, Беразіно — 10 лістапада 2001) — савецкі і беларускі хімік. Член-карэспандэнт Акадэміі навук БССР (1969), доктар хімічных навук (1955), прафесар (1956), Заслужаны дзеяч навукі БССР (1980).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў горадзе Беразіно (сучасны адміністрацыйны цэнтр Бярэзінскага раёна Мінскай вобласці Беларусі) Пасля заканчэння Барысаўскага педагагічнага тэхнікума з 1929 года працаваў настаўнікам у няпоўнай сярэдняй школе гарадскога пасёлка Халопенічы (Крупскі раён Мінскай вобласці)^[2].

У 1932 годзе паступіў на хімічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, а пасля заканчэння навучання ў 1937 (1936^[1]^[3]) годзе — у аспірантуру пры ўніверсітэце па спецыяльнасці «Фізічная і калоіднай хімія». З 1940 года дацэнт кафедры фізічнай хіміі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, у 1956—1989 гадах загадчык кафедры аналітычнай хіміі, у 1989—2000 гадах — галоўны навуковы супрацоўнік лабараторыі фізічнай хіміі і мадыфікацыі цэлюлозы Навукова-даследчага інстытута фізіка-хімічных праблем, з 2000 года — галоўны навуковы супрацоўнік лабараторыі фізічнай і аналітычнай хіміі хімічнага факультэта.

У час Вялікай Айчыннай вайны з 1943 па 1945 год праходзіў службу хімікам-разведчыкам^[2].

Памёр Р. Л. Старобінец Памёр 10 лістапада 2001 года^[2]^[4].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Займаўся вывучэннем экстракцыйных працэсаў: тэрмадынамікі экстракцыі, экстракцыйнага падзелу і ачысткі прамыслова важных арганічных злучэнняў. За час навучання ў аспірантуры Р. Л. Старобінец выканаў арыгінальныя даследаванні ў галіне будовы адсарбцыйных слаёў у няводных асяроддзях. Высветліў залежнасць паміж характарам асацыяцыі павярхоўна-актыўнага рэчывы і будынкам адсарбцыйнага пласта. Устанавіў сувязь паміж ўласцівасцямі раствораў і характарам іх сорбцыі палімерамі.

Аўтар больш за 600 навуковых публікацый, больш за 60 аўтарскіх пасведчанняў на вынаходствы.

Сярод апублікаванага:

Сорбция бинарных смесей насыщенных паров каучукоподобными высокополимерами и адсорбция на границе раствор — воздух в системах растворитель — нерастворитель : автореферат диссертации … доктора химических наук / Г. Л. Старобинец. — Минск, 1955.;
Каучукоподобные полимеры — сорбенты и хроматографические материалы / Г. Л. Старобинец, В. С. Комаров; Белорус. гос. ун-т им. В. И. Ленина, Ин-т общ. и неорган. химии АН БССР. — Издательство Белгосуниверситета им. В. И. Ленина, 1959. — 127, [1] с. — 1500 экз.;
Анионообменная экстракция кислотных красителей солями тринонилоктадециламмония / А. Р. Цыганов, Е. М. Рахманько, Г. Л. Старобинец / Весці АН БССР. Серыя хімічных навук. — 1980. — № 2. — С. 61—66;
Изучение необменной сорбции a-аминокислот сильноосновным анионитом на основе метода инкрементов групп) // Доклады АН БССР. 1983. Т. 27, № 2.

Узнагароды і званні[правіць | правіць зыходнік]

Заслужаны дзеяч навукі БССР (1980)
Медаль «За баявыя заслугі» (1944)
Медаль «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» (1945)
Ордэн Айчыннай вайны II ступені (1985)
2 Ганаровыя граматы Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР
Занесены ў Кнігу Гонару Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта

Памяць[правіць | правіць зыходнік]

Мемарыяльная дошка на будынку хімічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (вуліца Ленінградская, 14)^[5].

Зноскі

↑ ^а ^б БелЭн 2002.
↑ ^а ^б ^в Імя ў беларускай навуцы: Рыгор Лазарэвіч Старобінец (руск.) (бел.)
↑ Памяці вучонага. Старобінец Рыгор Лазарэвіч // Сайт НАНБ
↑ Старобінец Рыгор Лазаравіч, доктар хімічных навук, 1910—2001 на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
↑ Мемориальные доски (знаки), памятники, памятные места на территории Московского района г. Минска {ref-ru}

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Старо́бінец Рыгор Лазаравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 161. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Химический факультет / Ред. совет: Ф. Н. Капуцкий (пред.) [и др.]. — Мн.: БГУ, 2011. — 158 с.: ил. — ISBN 978-985-518-561-2. (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Рыгор Лазаравіч Старобінец у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
Исполнилось 75 лет со дня рождения заведующего кафедрой аналитической химии БГУ имени В. И. Ленина, заслуженного деятеля науки БССР, члена-корреспондента АН БССР, доктора химических наук, профессора Старобинца Григория Лазаревича // Вестник Белорусского государственного университета имени В. И. Ленина. Сер. 2, Химия. Биология. География. — Мн.: Университетское, 1985. — № 2. — С. 76. Архівавана 5 красавіка 2023. — ISSN 0372-5340. (руск.)
Памяці вучонага. Старобінец Рыгор Лазарэвіч // Сайт НАНБ
Банк патентов РФ на изобретения и промышленные образцы ФИПС Роспатента (руск.)
Старобинец Григорий Лазаревич (руск.) // Праект «Память народа»

[FOOTNOTEБелЭн2002-1] а ^б БелЭн 2002.

[Імя-2] а ^б ^в Імя ў беларускай навуцы: Рыгор Лазарэвіч Старобінец (руск.) (бел.)

[пмт-3] Памяці вучонага. Старобінец Рыгор Лазарэвіч // Сайт НАНБ

[НББ-4] Старобінец Рыгор Лазаравіч, доктар хімічных навук, 1910—2001 на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»

[5] Мемориальные доски (знаки), памятники, памятные места на территории Московского района г. Минска {ref-ru}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]