Казімір I Аднавіцель: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.7.1) (робат дадаў: ro:Cazimir Restauratorul |
Makecat-bot (размовы | уклад) др r2.7.3) (робат дадаў: fa:کازیمیر اول لهستان |
||
Радок 55: | Радок 55: | ||
[[et:Kazimierz I]] |
[[et:Kazimierz I]] |
||
[[eu:Kasimiro I.a Poloniakoa]] |
[[eu:Kasimiro I.a Poloniakoa]] |
||
[[fa:کازیمیر اول لهستان]] |
|||
[[fr:Casimir Ier le Restaurateur]] |
[[fr:Casimir Ier le Restaurateur]] |
||
[[hu:I. Kázmér lengyel fejedelem]] |
[[hu:I. Kázmér lengyel fejedelem]] |
Версія ад 01:06, 5 студзеня 2013
Казімір І Аднавіцель (25 ліпеня 1016 — 28 лістапада 1058, Познань) — польскі князь (1034—1058, з перапынкамі) дынастыі Пястаў. Сын Мешкі І і Рыхэзы Латарынгскай.
У 1026 г. быў ададзены на выхаванне ў адзін з польскіх кляштараў. Пасля смерці бацькі супраць заняўшага яго месца Казіміра І выступілі прадстаўнікі заможных радоў і духавенства, а падуладную яму дзяржаву ахапіў сялянскі бунт, заснаваны на ідэі звароту да паганства, што з'яўлялася следствам незавершанай канфесіяналізацыі і эканамічнага прыгнёта.
Казімір І пакінуў краіну і напачатку жыў пры двары венгерскага караля Іштвана І, а пасля ў сваёй маці ў Саксоніі. Выкарыстаўшы складанае становішча Польшчы, у 1038 г. чэшскі князь Бржэціслаў захапіў Гнезна, адкуль вывез рэліквіі святога Войцэха і далучыў да Чэхіі Сілезію.
Заклапочаны праблемаю вяртання Польшчы да паганства, імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі Генрых ІІІ аказаў Казіміру І дапамогу фінансавымі і ваеннымі сродкамі (500 рыцараў) для вяртання ўлады. якую той выкарыстаў і ў 1039 г. аднавіў сваю ўладу ў Польшчы і падавіў паганскае паўстанне. Аднак за дапамогу Казімір І прызнаў сюзерэнітэт імперыі.
У 1042 г. ажаніўся на сястры вялікага кіеўскага князя Яраслава, Дабранезе (пры крышчэнні атрымала імя Марыя).
З мэтаю поўнага ўзнаўлення дзяржаўнай арганізацыі Казімір І імкнуўся да аднаўлення польскай царквы. Таму ён выдзяляў на гэтыя мэты вялікія сродкі і нават заснаваў у Тынцы кляштар бенедыктынцаў. Аднак «гэта было нялёгкай задачай», паколькі рымскія папы Бенедзікт І і Леў ІХ знаходзіліся пад ўражаннем хуткага разбурэння польскай дзяржавы і новай царкоўнай правінцыі. Усё ж у 1046 г. Казімір І аднавіў кракаўскае біскупства, якое ўзначаліў Арон, асабісты герб якога пазней прыняў кракаўскі капітул. Але польскае арцыбіскупства так і не было адноўлена.
У 1047 г. пры дапамозе русінскіх войск, прадастаўленых у дапамогу кіеўскім князем Яраславам, Казімір І вярнуў Мазовію і Усходняе Памор'е (Заходняе Памор'е ў гэты час увайшло ў склад імперыі). У 1050 г. ён здзейсніў паспяховы паход на Сілезію, якую ўключыў у склад адноўленага ім княства. У гэтую польска-чэшскую спрэчку ўмяшаўся імператар і на праведзеным у Кведлінбурзе з'ездзе было прынята рашэнне аб тым, што Сілезія застаецца ў складзе Польшчы, аднак Казімір І павінен быў выплаціць чэхам 500 грывен срэбра і 30 золата. Памёр 28 лістапада 1058 г.
Дзеці ад шлюба з Дабранегай:
- Баляслаў ІІ Смелы (1042—1081)
- Уладыслаў І Герман (1043—1102)
- Мешка (1045—1065)
- Святаслава
- Ота
Літаратура
- Тымовский Михал, Кеневич Ян, Хольцер Ежи, История Польши / Пер. с польск. — М.: Издательство «Весь Мир», 2004. — 544 с. — С. 44-45.