Баляслаў V Сарамлівы

Баляслаў V Сарамлівы
Bolesław V Wstydliwy
Князь Польшчы 1243 — 1279
Папярэднік	Конрад I Мазавецкі
Пераемнік	Лешак Чорны
Нараджэнне	21 чэрвеня 1226(1226-06-21) Корчын
Смерць	7 снежня 1279(1279-12-07) (53 гады) Кракаў
Месца пахавання	Church of St. Francis of Assisi[d]
Род	Пясты
Бацька	Лешак Белы
Маці	Граміслава
Жонка	Кінга
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Баляслаў V Сарамлівы (Калішскі; польск.: Bolesław Wstydliwy; 21 чэрвеня 1226 — 7 снежня 1279) — польскі князь (1243—1279), прадстаўнік дынастыі Пястаў. Сын Лешка Белага і Гржыміславы Луцкай.

Біяграфія

У 13-гадовым узросце ажаніўся з 15-гадовай Кунігундай (Кінгай), дачкой венгерскага караля Белы IV. Кунігунда вылучалася надзвычайнай набожнасцю і ўстрымлівалася ад шлюбных адносін. Рэлігійныя перакананні Баляслава не дазвалялі яму мець па-за шлюбную сувязь, таму дзяцей у яго не было. Менавіта з гэтай прычыны Баляслаў атрымаў мянушку «Сарамлівы».

З 9-гадовага ўзросту валадар Малой Польшчы сярод дзяржавы, якая распалася на ўдзелы. Узыйшоў на прастол пад апекай князя Вялікай Польшчы (Гнезна) Генрыха Барадатага. У 1241 годзе пасля бітваў з манголамі пры Хмельніку і пры Легніцы і выгнання з Кракава свайго дзядзькі Конрада Мазавецкага стаў кракаўскім князем, гэта значыць заняў дамінуючую пазіцыю сярод удзельных князёў. Кракаў, разбураны татарамі, быў ізноў адбудаваны. У 1245 годзе Баляслаў V паслаў войскі на дапамогу венграм, але яны былі разбіты ў Яраслаўскай бітве. У 1259-60 гадах манголы на чале з Бурундаем ізноў уварваліся ў Польшчу разам з войскамі галіцка-валынскіх князёў, якія аддалі перавагу супраціўленню сумесны паход на захад.

Эпоха Баляслава V адзначылася не толькі вайной з манголамі, але і аддзяленнем Сілезіі ад Польшчы, унутранымі разладамі, у выніку якіх вельмі аслабела княжацкая ўлада, а ўплыў арыстакратыі і духавенства, наадварот, узмацніўся. У выніку ўнутранай бязладзіцы і знешняй пагрозы Баляславу V прыйшлося бегчы з краіны.

Літаратура

• Болеслав, герцоги и короли польские // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.