Нацыянальны музей гісторыі Азербайджана

Нацыянальны музей гісторыі Азербайджана
азерб.: Milli Azərbaycan tarixi muzeyi
Заснаваны	1920
Адкрыты	1921
Месцазнаходжанне	Азербайджан, Баку, AZ 1001, Вул. Г.З. Тагіева, 4
Памеры фонду	300 000
Адрас	Х. З. Тагијева улица 4
Праезд	Ст. метро «Сахил»
Дырэктар	Наиле Велиханлы
Адкрыты	Аўторак - Нядзелю, 11.00 - 18.00
azhistorymuseum.az (азерб.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нацыянальны музей гісторыі Азербайджана (азерб.: Milli Azərbaycan tarixi Muzeyi) — музей гісторыі Азербайджана, заснаваны ў 1920 годзе. Размешчаны ў сталіцы Азербайджана, у горадзе Баку.

Гісторыя музея

У чэрвені 1920 года ў аддзяленні пазашкольных спраў народнага камісарыята асветы Азербайджанскай ССР быў створаны пададдзела «Музэкскурс», пазней атрымаў статус музея — «Навучальны музей роднага краю — Истиглал». У далейшым музей некалькі разоў мяняў сваю назву (так, паводле В. А. Шнирельману, у 1920-я гг. Ён нейкі час называўся «Музеем гісторыі народаў Азербайджана»). З ліпеня 1920 гады музей функцыянаваў у асабняку вядомага нафтапрамыслоўца і мецэната Г. З. Тагіева. 25 кастрычніка 1920 гады музей быў перайменаваны ў «Дзяржаўны музей Азербайджанскай ССР», а ў траўні 1921 года ён ужо прыняў сваіх першых наведвальнікаў.

Характарыстыка музея

Ўпрыгажэнні з медзі

Карысная плошча будынка складае 3 000 кв.м. З іх за 2 000 адведзена пад навуковую экспазіцыю, дзе на падставе помнікаў матэрыяльнай і духоўнай культуры, сапраўдных дакументаў палітычнай гісторыі і сацыяльна-эканамічнага жыцця краіны адлюстравана гісторыя Азербайджана з самых старажытных часоў да нашых дзён.

У першы час у музеі дзейнічалі аддзелы гісторыі, этнаграфіі, археалогіі, батанікі, заалогіі, прыкладнога і мастацкага мастацтва, народнай адукацыі, а таксама Азербайджанскае таварыства даследаванні роднага краю і Камісія па ахове старажытных помнікаў.

У 1925 годзе з прычыны змяненняў, прынятых на калегіі Камісарыята Народнага асветы, у музеі была праведзена рэструктурызацыя, у выніку якой аддзелы гісторыі — этнаграфіі, мастацтва, біялогіі, геалогіі працягнулі сваю дзейнасць. Таксама працягвала функцыянаваць багатая бібліятэка, якая ўключае кнігі па Каўказе і мусульманскаму Усходзе.

У наступныя гады ў музеі быў праведзены шэраг структурных зменаў. 31 сакавіка 1936 года Савет Народных Камісараў прыняў рашэнне аб рэарганізацыі Азербайджанскага дзяржаўнага музея, стварэння музея з гістарычным профілем і перайменавання ў Музей гісторыі Азербайджана. Музей быў перададзены ў вядзенне азербайджанскага філіяла Акадэміі навук СССР.

У 40-х гадах экспазіцыя музея знаходзілася часткова ў асабняку Тагіева, а часткова ў палацы Ширваншахов. У 1953 годзе з асабняка Тагіева былі выведзеныя ўсе ўрадавыя ўстановы, а вясной 1969 году Цэнтральны дзяржаўны гістарычны архіў Азербайджанскай ССР, і будынак быў цалкам перададзена ў распараджэнне музея.

Найноўшая гісторыя

Адна з залаў музея

У дадзены момант у музеі дзейнічае 6 аддзелаў (аддзел экспазіцыі і фонду гісторыі Азербайджана старажытнага і сярэднявечнага перыяду, аддзел экспазіцыі і фондаў гісторыі Азербайджана новага перыяду, аддзел экспазіцыі і фондаў гісторыі Азербайджана найноўшага перыяду, аддзел фондаў нумізматыкі і эпіграфікі, аддзел фондаў этнаграфіі, аддзел навуковых экскурсій і масавай работы), а таксама лабараторыя рэстаўрацыі музейных экспанатаў, група мастацкага афармлення, група бяспекі экспазіцыі, вытворчая група, камісія па прыёме і закупцы экспанатаў, бібліятэка.

Агульная колькасць музейных каштоўнасцяў перавышае 300 000 адзінак захоўвання. За 20 000 з іх выстаўлена ў экспазіцыі, астатняе захоўваецца ў навуковых фондасховішчах — нумізматычным (звыш 150 000), археалагічным (93 000), этнаграфіі (9 000), зброевым (2300), навуковым архіве (12 000), фондзе каштоўных металаў (15 000 ), негатываў (10 254), фондзе рэдкіх кніг (4570). Музей выдае зборнік артыкулаў «Матэрыялы па гісторыі Азербайджана».

Галерэя

• 
  Каменная капітэль V—VI стст. калоны хрысціянскага храма (VI—VII ст.) з албанскай надпісам, знойдзеная пры раскопках у гарадзішча Судагылан, у Мингечаура
• 
  Каменнае статуя барана з Нахичевани, што адносіцца да XVI стагоддзя
• 
  Падсвечнікі, выяўленыя пры археалагічных раскопках на тэрыторыі хрысціянскага храма VI—VII стст. у Мингечауре
• 
  Меднае страва з гарадзішча Хыныслы (блізу Шемахи)
• 
  Выяўленая ў 1946 годзе каменная статуя з гарадзішча Хыныслы (блізу Шемахи)
• 
• 
  Збаны пахаванне
• 
  Пасудзіна зь селішча Шахтахты (Кенгерлинский раён Азербайджана). Сярэдзіна II тысячагоддзя да. н. э.
• 
  Гліняны посуд XVI—XV стст. да н. э., знойдзеная пры раскопках у вёсцы Гараджамирли (Шамкирский раён Азербайджана)
• 
• 
• 
  Шлем воінаў Каўказскай Албаніі з помніка Нюйди, Ахсуйский раён Азербайджана
• 
• 
  Сківіцу азыхантропа, выяўленая ў 1968 годзе ў Азыхской пячоры
• 
• 
• 
  Сярэбраны ключ ад Шушанскую крэпасці
• 
  Чогур
• 
  Кеманча XIX стагоддзя
• 
  Грэнадзёркі

Нумізматычная калекцыя

• 
  Сефевиды Абас I сярэбраная манета 1587 год.
• 
  Каўказская Албанія тэтрадрахмаў (перайманне) з выявай Аляксандра Македонскага.
• 
  Сефевиды шах Ісмаіл Хата сярэбраная манета 1507 год.
• 
  Сефевиды Аббас I сярэбраная манета 1587 год.
• 
  Ширваншахи Мазядиды Мухамед Бін Язід, сярэбраны дырхам, 1398 год.
• 
  Сефевиды, шах Аббас II сярэбраная манета 1647 год.
• 
  Каўказская Албанія тэтрадрахмаў (перайманне) з выявай Аляксандра Македонскага.
• 
  Амавиды, сярэбраны дырхам, Дербент.
• 
  Карабахская ханства Панахабад. (Шуша).
• 
  Карабахская ханства Панахабад. (Шуша).

Спасылкі

• Афіцыйны сайт (азерб.) (англ.)
• Музей Гісторыі Азербайджана (азерб.) (руск.) (англ.)
• Музей гісторыі Архівавана 25 красавіка 2011. (руск.)
• Музею гісторыі Азербайджана спаўняецца 90 гадоў Архівавана 26 студзеня 2010. (руск.)