Эпулоны
Эпулоны (лац.: Epulones) — члены адной з чатырох галоўных рымскіх жрэцкіх калегій[1][2].
Калегія эпулонаў была заснавана ў 196 годзе да н.э. згодна з прапановай трыбуна Гая Ліцынія Лукула для правядзення свяшчэнных піроў у гонар трох капіталійскіх багоў (лац.: Lectisternium), што раней было абавязкам пантыфікаў[3][4][5], але і пасля стварэння калегіі пантыфікі мелі права ўзяць падрыхтоўку да піра на сябе.
Членства ў каленіі было дазволена і плябеям і было сумяшчальна з іншымі грамадскімі пасадамі. Эпулоны насілі тогу з пурпуровай прошвай (лац.: toga praetexta).
Пір спраўляўся ў гонар Юпітэра (лац.: epulum Jovis in Capitolio)[6][7][8] Юноны і Мінервы, статуі якіх націралі цыбуляй і намазвалі сурыкам, прычым Юпіцера клалі на ложак (лац.: lectus), а Юнону і Мінерву — садзілі на трон (лац.: sella). Валасы названых багоў павінны былі быць завітымі. У свяце прыймаў удзел сенат у поўным складзе. Былі і іншыя ахвярапрынашэнні, у выпадку якіх сенат прымяняў сваё права удзела ў грамадскім абедзе (jus publice epulandi). Пазней усталяваўся звычай грамадскіх піроў пасля заканчэння ўсіх гульняў, якія рабіліся як прыватнымі асобамі, так і магістратамі. У падобных пірах прыймаў удзел весь народ, прычым сенат спраўляў урачыстасць на Капітоліі.
Сімвалам калегіі эпулонаў была чаша — патэра.
Першапачаткова эпулонаў было тры (лац.: Triumviri Epulones), пазней іх колькасць была павялічана да сямі (лац.: Septemviri Epulones ці Septemviri Epulonum); пры Юліі Цэзары павялічана да дзесяці, але пасля яго смерці зной паменьшана да сямі.
Існаванне калегіі эпулонаў прасочваецца да канца IV стагоддзя.
Зноскі
- ↑ Дыён Касій. Рымская гісторыя, LIII, 1 і LVIII, 12: тэкст на старажытнагрэчаскай, англійскай і рускай
- ↑ Пліній Малодшы, Лісты, X, 3
- ↑ Ціт Лівій. Гісторыя ад заснавання горада, XXXIII, 42: тэкст на лацінскай і рускай
- ↑ Cic. De Orat. III. 19, De Harusp. Respons. 10
- ↑ Секст Пампей Фест. Аб значэнні слоў(De verborum significatu), s. v. Epolons
- ↑ Epulum Jovis, Валерый Максім. Памятныя дзеянні і выказванні, II, 1, 2: тэкст на лацінскай мове
- ↑ Ціт Лівій. Гісторыя ад заснавання горада, XXXI, 4: тэкст на лацінскай і рускай
- ↑ Gell. XII. 8
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- C. Bardt. Die Priester der vier grossen Collégien aus römisch-republicanischer Zeit (ням.), Берлін, 1871
- Карл Ёахім Маркварт, Тэадор Момзен. Le Culte chez les Romains (фр.). т. IIб стар. 40 і наст., Парыж, 1890 (арыгінал — Handbuch der Römischen Altertümer (ням.), т. IV)
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Эпулоны (англ.). Smith's Dictionary of Greek and Roman Antiquities.
- Эпулоны Архівавана 3 снежня 2010. (англ.) — у Seyfert’s Dictionary of Classical Antiquites.
- Септемвиры // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
 | ||
|---|---|---|
| Жрацы | Аўгуры • Аўгусталы • Арвальскія браты • Вялікі пантыфік • Вясталкі • Гаруспік • Калегія пантыфікаў • Саліі • Свяшчэнны цар • Фецыялы • Тыцыі • Фламіны • Эпулоны |  |
| Вераванні і рытуалы | Кнігі Сівіл • Святы (Квінкватрыі • Кансуаліі • Лемурыя • Луперкаліі • Матраналіі • Нептуналіі • Парэнталіі • Сатурналіі • Тэрэнцінскія гульні • Цэрэаліі • Ювеналіі) • Храм • Аўспіцыі | |
| Галоўныя багі | ||
| Іншыя багі, бажаствы і духі | ||
| Персаніфікацыя | Ангерона • Віртус • Канкордзія • Хонас • Фартуна | |