Вароны (Віцебскі раён): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
ілюстрацыя |
||
Радок 57: | Радок 57: | ||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Назва вёскі паходзіць ад мянушкі і прозвішча Варона. Вёска вядома як маёнтак з [[XVI]] ст. у [[Віцебскае ваяводства|Віцебскім ваяводстве]] [[ВКЛ|Вялікага Княства Літоўскага]], уласнасць паноў Крывашэенкаў. У маёнтак уваходзілі вёскі Паповічы, Семянкова і Гонавічы. У [[1600]] г. уласнасць пана Івана Клызы, які ў [[1634]] г. прадаў маёнтак пану Васілю Абуховічу. |
|||
У пачатку XX стагоддзя маёнтак Вароны Каралёўскай воласці Віцебскага павета належала мешчаніну-стараверу Хлубнікаву. У двух дварах пражывала 15 чалавек. У час Вялікай Айчыннай вайны вёска была спаленая нямецкімі акупантамі, пасля вайны адноўлена. |
|||
У [[XIX]] ст. маёнтак у Каралёўскай воласці [[Віцебскі павет, Расійская імперыя|Віцебскага павета]] і [[Віцебская губерня|губерні]]. У кастрычніку [[1812]] г. на паўднёвай ускраіне вёскі, непадалёку ад шашы Віцебск—Смаленск адбыўся бой [[Вайна 1812 года|французска-расійскіх войск]], на месцы якога, на сродкі вайсковай часці Ямбургскіх уланаў пастаўлены помнік-абеліск з літым чыгунным крыжам. У [[1905]] г. маёнтак (2 двары, 15 жыхароў) належаў мешчаніну-стараверу Хруцкаму, які меў тут 100 дзесяцін зямлі. |
|||
З [[20 жніўня]] [[1924]] г. у Рудніцкім сельсавеце [[Віцебскі раён|Віцебскага раёна]] і [[Віцебская акруга|акругі]]. У [[1926]] г. у вёсцы 20 двароў, 87 жыхароў. У [[1936]] г. сюды пераселены жыхары вёсак Старынкі, Гаравічы, у [[1939]] г. — населеных пунктаў Лускі, Прудзіна, Пунькі і Кузьменкі. У [[1941]] г. у вёсцы 95 двароў, 380 жыхароў. Падчас [[Другая сусветная вайна|Другой сусветнай вайны]], у кастрычніку [[1943]] г., [[Нямецкая акупацыя Беларусі 1941-1944|нямецкія акупацыйныя ўлады]] знішчылі тут 90 двароў і 6 мірных жыхароў. Вывезена ў [[Трэці Рэйх]] 36 чал. На фронце загінула 13 вяскоўцаў. У баях за вызваленне вёскі і наваколля загінулі 3582 воіны Савецкай арміі і партызанаў. З [[16 ліпеня]] [[1954]] г. — цэнтр [[Варонаўскі сельсавет|сельсавета]]. У [[1969]] г. у вёсцы 180 двароў, 527 жыхароў. |
|||
На [[1 студзеня]] [[2003]] г. — 313 двароў, 659 жыхароў. У вёсцы размешчана цэнтральная сядзіба камунальнага ўнітарнага сельгаспрадпрыемства «Вароны». |
|||
== Насельніцтва == |
== Насельніцтва == |
||
Радок 68: | Радок 74: | ||
* Помнік на месцы бою расійскіх і французскіх войск у 1812 годзе (1912) |
* Помнік на месцы бою расійскіх і французскіх войск у 1812 годзе (1912) |
||
* Брацкая магіла савецкіх воінаў (1941—1944) — {{ГККРБ 4|213Д000269}} |
* Брацкая магіла савецкіх воінаў (1941—1944) — {{ГККРБ 4|213Д000269}} |
||
* [[Вароны, археалагічны помнік|Курганны могільнік]] — {{ГККРБ 4|213В000268}} |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
Версія ад 00:08, 5 кастрычніка 2016
Аграгарадок
Вароны
|
Вароны — аграгарадок (да 2008 — вёска), цэнтр Варонаўскага сельсавета Віцебскага раёна на беразе возера Палонскага. У 12 км ад Віцебска на аўтадарозе Р21 Віцебск-Лёзна.
Гісторыя
Назва вёскі паходзіць ад мянушкі і прозвішча Варона. Вёска вядома як маёнтак з XVI ст. у Віцебскім ваяводстве Вялікага Княства Літоўскага, уласнасць паноў Крывашэенкаў. У маёнтак уваходзілі вёскі Паповічы, Семянкова і Гонавічы. У 1600 г. уласнасць пана Івана Клызы, які ў 1634 г. прадаў маёнтак пану Васілю Абуховічу.
У XIX ст. маёнтак у Каралёўскай воласці Віцебскага павета і губерні. У кастрычніку 1812 г. на паўднёвай ускраіне вёскі, непадалёку ад шашы Віцебск—Смаленск адбыўся бой французска-расійскіх войск, на месцы якога, на сродкі вайсковай часці Ямбургскіх уланаў пастаўлены помнік-абеліск з літым чыгунным крыжам. У 1905 г. маёнтак (2 двары, 15 жыхароў) належаў мешчаніну-стараверу Хруцкаму, які меў тут 100 дзесяцін зямлі.
З 20 жніўня 1924 г. у Рудніцкім сельсавеце Віцебскага раёна і акругі. У 1926 г. у вёсцы 20 двароў, 87 жыхароў. У 1936 г. сюды пераселены жыхары вёсак Старынкі, Гаравічы, у 1939 г. — населеных пунктаў Лускі, Прудзіна, Пунькі і Кузьменкі. У 1941 г. у вёсцы 95 двароў, 380 жыхароў. Падчас Другой сусветнай вайны, у кастрычніку 1943 г., нямецкія акупацыйныя ўлады знішчылі тут 90 двароў і 6 мірных жыхароў. Вывезена ў Трэці Рэйх 36 чал. На фронце загінула 13 вяскоўцаў. У баях за вызваленне вёскі і наваколля загінулі 3582 воіны Савецкай арміі і партызанаў. З 16 ліпеня 1954 г. — цэнтр сельсавета. У 1969 г. у вёсцы 180 двароў, 527 жыхароў.
На 1 студзеня 2003 г. — 313 двароў, 659 жыхароў. У вёсцы размешчана цэнтральная сядзіба камунальнага ўнітарнага сельгаспрадпрыемства «Вароны».
Насельніцтва
- 756 жыхароў, 314 двароў (1996)
Інфраструктура
Сярэдняя школа. Дом культуры і бібліятэка. Камбінат бытавога абслугоўвання. Аддзяленне сувязі. Магазіны.
Памятныя мясціны
- Помнік на месцы бою расійскіх і французскіх войск у 1812 годзе (1912)
- Брацкая магіла савецкіх воінаў (1941—1944) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Д000269
- Курганны могільнік — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213В000268
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).
Спасылкі
- На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх