Парэчча (Акцябрскі раён): Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др →Гл. таксама: Згодна з заяўкай, removed: {{DEFAULTSORT:Парэчча, Акцябрскі раён}} using AWB |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 11: | Радок 11: | ||
|выява = |
|выява = |
||
|подпіс = |
|подпіс = |
||
|lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = |
|lat_dir = N|lat_deg = 52|lat_min = 38|lat_sec = 19 |
||
|lon_dir = E|lon_deg = |
|lon_dir = E|lon_deg = 28|lon_min = 45|lon_sec = 22 |
||
|CoordAddon = type:city_region:BY-HO |
|CoordAddon = type:city_region:BY-HO |
||
|CoordScale = |
|CoordScale = |
||
Радок 20: | Радок 20: | ||
|вобласць = Гомельская |
|вобласць = Гомельская |
||
|раён = Акцябрскі |
|раён = Акцябрскі |
||
|сельсавет = |
|сельсавет = Парэцкі |
||
|пасялковы савет = |
|пасялковы савет = |
||
|карта краіны = |
|карта краіны = |
||
Радок 37: | Радок 37: | ||
|афіцыйная мова = |
|афіцыйная мова = |
||
|афіцыйная мова-ref = |
|афіцыйная мова-ref = |
||
|двароў = |
|двароў = 244 |
||
|насельніцтва = |
|насельніцтва = 597 |
||
|год перапісу = |
|год перапісу = 2007 |
||
|шчыльнасць = |
|шчыльнасць = |
||
|нацыянальны склад = |
|нацыянальны склад = |
||
Радок 45: | Радок 45: | ||
|часавы пояс = +2 |
|часавы пояс = +2 |
||
|DST = +3 |
|DST = +3 |
||
|тэлефонны код = |
|тэлефонны код = +375-2357 |
||
|паштовы індэкс = |
|паштовы індэкс = 247308 |
||
|паштовыя індэксы = |
|паштовыя індэксы = |
||
|аўтамабільны код = |
|аўтамабільны код = 3 |
||
|від ідэнтыфікатара = |
|від ідэнтыфікатара = |
||
|лічбавы ідэнтыфікатар = |
|лічбавы ідэнтыфікатар = |
||
Радок 65: | Радок 65: | ||
|add3 = |
|add3 = |
||
}} |
}} |
||
'''Парэ{{націск}}чча''' — вёска, цэнтр [[Парэцкі сельсавет|Парэцкага сельсавета]] [[Акцябрскі раён|Акцябрскага раёна]] [[Гомельская вобласць|Гомельскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]]. |
'''Парэ{{націск}}чча''' — вёска ([[аграгарадок]]), цэнтр [[Парэцкі сельсавет|Парэцкага сельсавета]] [[Акцябрскі раён|Акцябрскага раёна]] [[Гомельская вобласць|Гомельскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]]. |
||
== Геаграфія == |
== Геаграфія == |
||
=== Размяшчэнне === |
=== Размяшчэнне === |
||
У 18 км на захад ад гарадскога |
У 18 км на захад ад гарадскога пасёлка [[Гарадскі пасёлак Акцябрскі|Акцябрскі]], 218 км ад [[Гомель|Гомеля]], 11 км ад чыгуначнай станцыі [[Пасёлак Рабкор|Рабкор]], размешчанай на чыгунцы [[Бабруйск]] — Рабкор, адгалінаванні лініі [[Асіповічы]] — [[Жлобін]]. |
||
== Гідраграфія == |
=== Гідраграфія === |
||
На рацэ Пціч (прыток |
На рацэ [[Рака Пціч|Пціч]] (прыток [[Рака Прыпяць|Прыпяці]]), на захадзе меліярацыйны канал, злучаны з Прыпяццю. |
||
== Транспартная сетка == |
== Транспартная сетка == |
||
Транспартныя сувязі па прасёлкавай, затым [[Дарога|аўтамабільнай дарозе]] Акцябрскі — [[Вёска Капцэвічы, Петрыкаўскі раён|Капцэвічы]]. |
|||
Транспартныя сувязі па прасёлкавай, затым [[Дарога|аўтамабільнай дарозе]] Акцябрскі — [[Глуск]]. Планоўка складаецца з доўгай прасталінейнай вуліцы, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад, да якой на поўдні далучаецца Г-падобная вуліца. Забудова двухбаковая, драўляная, сядзібнага тыпу. У 1987 году пабудаваны 50 цагляных хат, у якіх змесцаваліся перасяленцы з забруджаных радыяцыяй у выніку [[Чарнобыльская аварыя|катастрофы на Чарнобыльскай АЭС]] месцаў. |
|||
== Інфармацыя == |
|||
Планіроўка складаецца з доўгай прамалінейнай вуліцы, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад, да якой на поўдні далучаецца Г-падобная вуліца. Забудова двухбаковая, драўляная, сядзібнага тыпу. У 1987 годзе пабудаваны 50 цагляных хат, у якіх змесцаваліся перасяленцы з забруджаных радыяцыяй у выніку [[Чарнобыльская аварыя|аварыі на Чарнобыльскай АЭС]] месцаў. Цэнтр сельскагаспадарчага ААТ «Парэчча-Арэса», 2 малочнатаварныя фермы, зерняток, механічны парк. Сярэдняя школа (пры ёй з 1983 года гісторыка-краязнаўчы музей, якому 04.06.1991 г. прысвоена званне «народны»), дзіцячы сад, участковая бальніца, аптэка, лясніцтва, аддзяленне сувязі, Цэнтр вольнага часу, бібліятэка, лазня, комплексны прыёмны пункт, 3 крамы<ref >[http://www.oktiabrskiy.gomel-region.by/ru/agro/porechye Аграгарадок Парэчча]</ref>. |
|||
== Гісторыя == |
== Гісторыя == |
||
Па пісьмовых крыніцах вядомая з [[XIV]] стагоддзя. |
Па пісьмовых крыніцах вядомая з [[XIV]] стагоддзя. Пад 1396 годам згадана ў лісце князя Гальшанскага як сяло ў Глускай воласці, якое было аддадзена [[Кіева-Пячэрская лаўра|Кіева-Пячэрскаму манастыру]]. Згадваецца ў 1559 годзе ў матэрыялах рэвізіі пушч. У 1683 годзе пазначана як цэнтр маёнтка, уладальніку якога Парэчча давала 292 злотых і 22,5 гроша ў год; акрамя таго, Парэчча — цэнтр воласці. Паводле інвентару 1748 года — буйное ўладанне [[Радзівілы|Радзівілаў]]. У другой палове XVIII стагоддзя Парэчча становіцца цэнтрам шляхецкага ўладання [[Рэчыцкі павет|Рэчыцкага павета]] [[Мінскае ваяводства|Мінскага ваяводства]]. У вёсцы знаходзілася ўніяцкая царква ў імя Узнясення Маці Божай, заснаваная князем Альбрэхтам Радзівілам. |
||
Пасля [[Падзелы Рэчы Паспалітай| |
Пасля [[Падзелы Рэчы Паспалітай|другога падзелу Рэчы Паспалітай]] (1793 год) у складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]], належала генерал-маёру В. К. Вішчынскаму. Праз вёску праходзіў [[Гасцінец, дарога|гасцінец]] [[Слуцк]] — Скрыгалаў. У 1846 годзе адкрыта народнае вучылішча. Большасць вясковых земляў належала, акрамя Вішчынскага, памешчыкам Ф. Валодзьку, К. Клецкаму і А. Быкоўскаму. Пазначана на карце 1866 года, якая выкарыстоўвалася Заходняй меліярацыйнай экспедыцыяй, што працавала ў гэтым раёне ў 1890-я гады. У 1870 ці 1876 годзе пабудавана драўляная праваслаўная царква ў гонар Нараджэння Маці Божай. З 1885 года дзейнічала вінакурня. Паводле перапісу 1897 года існавалі сяло Парэчча-I — 2 царквы, народнае вучылішча, хлебазапасны магазін, 2 лаўкі; вёска Парэчча-II — лаўка, пастаялы двор; сядзіба Парэчча-II — лаўка, гамарня, карчма, і засценак Парэчча — гамарня. |
||
З 20 жніўня 1924 года цэнтр |
З 20 жніўня 1924 года цэнтр Парэцкага сельсавета [[Глускі раён|Глускага]], з 28 чэрвеня 1939 года Акцябрскага, з 25 снежня 1962 года [[Светлагорскі раён|Светлагорскага]], з 30 ліпеня 1966 года — адноўленага Акцябрскага раёнаў. Да 26 ліпеня 1930 года ў складзе [[Бабруйская акруга|Бабруйскай акругі]], з 20 лютага 1938 года — [[Палеская вобласць|Палескай]], з 20 верасня 1944 года — [[Бабруйская вобласць|Бабруйскай]], з 8 студзеня 1954 года Гомельскай абласцей. У 1931 годзе арганізаваны калгас «Камсамольская праўда», працавалі гамарня і вадзяны млын. Пачатковая школа ў 1930-я гады ператворана ў сямігадовую. У канцы 1930-х гадоў сяло, вёска, засценак і фальварак аб'яднаны ў адзін населены пункт — Парэчча. |
||
Падчас [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] партызаны разграмілі апорны пункт акупантаў які размяшчаўся ў вёсцы. У красавіку 1942 года карнікі спалілі 13 двароў і забілі 169 жыхароў. У 0,2 км на ўсход ад вёскі, па дарозе ў |
Падчас [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] партызаны разграмілі апорны пункт акупантаў які размяшчаўся ў вёсцы. У красавіку 1942 года карнікі спалілі 13 двароў і забілі 169 жыхароў. У 0,2 км на ўсход ад вёскі, па дарозе ў гарадскі пасёлак Акцябрскі з сакавіка 1943 года размяшчаўся аэрадром Палеска-Мінскага партызанскага злучэння (у 1973 годзе пастаўлены мемарыяльны знак). У баях каля вёскі загінулі 13 салдат (пахаваны на могілках). 83 жыхары загінулі на фронце, на ўшанаванне іх памяці ў 1967 годзе ў цэнтры вёскі адкрыты помнік — скульптура воіна. Адразу пасля вызвалення ў вёсцы быў адкрыты дзіцячы дом для дзяцей, бацькі якіх загінулі падчас вайны. |
||
У 1957 годзе створаны саўгас, а ў 1958 годзе пачала выходзіць саўгасная шматтыражка «Савецкае Парэчча». |
|||
У 1957 году створаны саўгас, а ў 1958 году пачала выходзіць саўгасная шматтыражка «Савецкае Парэчча». Паводле перапісу 1959 года цэнтр саўгаса «Парэчча». Дзейнічаюць сярэдняя школа (пры ёй краязнаўчы музей, якому 4 чэрвеня 1991 года прысвоена званне «народны»), бібліятэка, дзіцячы сад, лякарня, аптэка, аддзяленне сувязі, комплексны прыёмны пункт, лазня, пральня, лясніцтва, цэнтр адпачынку, маляўнічая галерэя (з лістапада 1990 года), філіял Кастрычніцкай музычнай школы, ветэрынарны пункт, 2 сталовыя, 4 крамы. |
|||
У склад |
У склад Парэцкага сельсавета да Вялікай Айчыннай вайны ўваходзіла вёска Вовін, спаленая акупантамі і не адноўленая пасля вайны, да 1962 года — вёска Чырвоная Дуброва, да 1966 года — гарадскі пасёлак Багданаў. |
||
== Насельніцтва == |
== Насельніцтва == |
||
=== Колькасць === |
=== Колькасць === |
||
* |
* 2007 год — 244 гаспадаркі (132 дамы), 597 жыхароў. |
||
=== Дынаміка === |
=== Дынаміка === |
||
* 1748 год — 57 двароў, |
|||
* 1897 год — |
* 1897 год — сяло Парэчча-I — 76 двароў, 378 жыхароў; вёска Парэчча-II — 74 двары, 449 жыхароў; сядзіба Парэчча-II — 9 двароў, 54 жыхары; засценак Парэчча — 31 двор, 204 жыхары (паводле перапісу). |
||
⚫ | |||
* |
* 1917 год — у сяле, вёсцы, засценку і фальварку 1401 жыхар. |
||
⚫ | |||
* 1940 год — 176 двароў, 810 жыхароў. |
|||
* 1959 год — 870 жыхароў (паводле перапісу). |
* 1959 год — 870 жыхароў (паводле перапісу). |
||
* 1997 год — 316 двароў, 776 жыхароў. |
|||
* 2004 год — 249 гаспадарак, 591 жыхар. |
* 2004 год — 249 гаспадарак, 591 жыхар. |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
* Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць/С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: |
* Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць/С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. 632с.: іл. Тыраж 4000 экз. ISBN 985-11-0303-9 ISBN 985-11-0302-0 |
||
* Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Акцябрскага раёна. — Мн.: БЕЛТА, 1997. |
|||
== Гл. таксама == |
== Гл. таксама == |
Версія ад 00:22, 10 верасня 2011
Парэчча
|
Парэ́чча — вёска (аграгарадок), цэнтр Парэцкага сельсавета Акцябрскага раёна Гомельскай вобласці Беларусі.
Геаграфія
Размяшчэнне
У 18 км на захад ад гарадскога пасёлка Акцябрскі, 218 км ад Гомеля, 11 км ад чыгуначнай станцыі Рабкор, размешчанай на чыгунцы Бабруйск — Рабкор, адгалінаванні лініі Асіповічы — Жлобін.
Гідраграфія
На рацэ Пціч (прыток Прыпяці), на захадзе меліярацыйны канал, злучаны з Прыпяццю.
Транспартная сетка
Транспартныя сувязі па прасёлкавай, затым аўтамабільнай дарозе Акцябрскі — Капцэвічы.
Інфармацыя
Планіроўка складаецца з доўгай прамалінейнай вуліцы, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад, да якой на поўдні далучаецца Г-падобная вуліца. Забудова двухбаковая, драўляная, сядзібнага тыпу. У 1987 годзе пабудаваны 50 цагляных хат, у якіх змесцаваліся перасяленцы з забруджаных радыяцыяй у выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС месцаў. Цэнтр сельскагаспадарчага ААТ «Парэчча-Арэса», 2 малочнатаварныя фермы, зерняток, механічны парк. Сярэдняя школа (пры ёй з 1983 года гісторыка-краязнаўчы музей, якому 04.06.1991 г. прысвоена званне «народны»), дзіцячы сад, участковая бальніца, аптэка, лясніцтва, аддзяленне сувязі, Цэнтр вольнага часу, бібліятэка, лазня, комплексны прыёмны пункт, 3 крамы[1].
Гісторыя
Па пісьмовых крыніцах вядомая з XIV стагоддзя. Пад 1396 годам згадана ў лісце князя Гальшанскага як сяло ў Глускай воласці, якое было аддадзена Кіева-Пячэрскаму манастыру. Згадваецца ў 1559 годзе ў матэрыялах рэвізіі пушч. У 1683 годзе пазначана як цэнтр маёнтка, уладальніку якога Парэчча давала 292 злотых і 22,5 гроша ў год; акрамя таго, Парэчча — цэнтр воласці. Паводле інвентару 1748 года — буйное ўладанне Радзівілаў. У другой палове XVIII стагоддзя Парэчча становіцца цэнтрам шляхецкага ўладання Рэчыцкага павета Мінскага ваяводства. У вёсцы знаходзілася ўніяцкая царква ў імя Узнясення Маці Божай, заснаваная князем Альбрэхтам Радзівілам.
Пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) у складзе Расійскай імперыі, належала генерал-маёру В. К. Вішчынскаму. Праз вёску праходзіў гасцінец Слуцк — Скрыгалаў. У 1846 годзе адкрыта народнае вучылішча. Большасць вясковых земляў належала, акрамя Вішчынскага, памешчыкам Ф. Валодзьку, К. Клецкаму і А. Быкоўскаму. Пазначана на карце 1866 года, якая выкарыстоўвалася Заходняй меліярацыйнай экспедыцыяй, што працавала ў гэтым раёне ў 1890-я гады. У 1870 ці 1876 годзе пабудавана драўляная праваслаўная царква ў гонар Нараджэння Маці Божай. З 1885 года дзейнічала вінакурня. Паводле перапісу 1897 года існавалі сяло Парэчча-I — 2 царквы, народнае вучылішча, хлебазапасны магазін, 2 лаўкі; вёска Парэчча-II — лаўка, пастаялы двор; сядзіба Парэчча-II — лаўка, гамарня, карчма, і засценак Парэчча — гамарня.
З 20 жніўня 1924 года цэнтр Парэцкага сельсавета Глускага, з 28 чэрвеня 1939 года Акцябрскага, з 25 снежня 1962 года Светлагорскага, з 30 ліпеня 1966 года — адноўленага Акцябрскага раёнаў. Да 26 ліпеня 1930 года ў складзе Бабруйскай акругі, з 20 лютага 1938 года — Палескай, з 20 верасня 1944 года — Бабруйскай, з 8 студзеня 1954 года Гомельскай абласцей. У 1931 годзе арганізаваны калгас «Камсамольская праўда», працавалі гамарня і вадзяны млын. Пачатковая школа ў 1930-я гады ператворана ў сямігадовую. У канцы 1930-х гадоў сяло, вёска, засценак і фальварак аб'яднаны ў адзін населены пункт — Парэчча.
Падчас Вялікай Айчыннай вайны партызаны разграмілі апорны пункт акупантаў які размяшчаўся ў вёсцы. У красавіку 1942 года карнікі спалілі 13 двароў і забілі 169 жыхароў. У 0,2 км на ўсход ад вёскі, па дарозе ў гарадскі пасёлак Акцябрскі з сакавіка 1943 года размяшчаўся аэрадром Палеска-Мінскага партызанскага злучэння (у 1973 годзе пастаўлены мемарыяльны знак). У баях каля вёскі загінулі 13 салдат (пахаваны на могілках). 83 жыхары загінулі на фронце, на ўшанаванне іх памяці ў 1967 годзе ў цэнтры вёскі адкрыты помнік — скульптура воіна. Адразу пасля вызвалення ў вёсцы быў адкрыты дзіцячы дом для дзяцей, бацькі якіх загінулі падчас вайны.
У 1957 годзе створаны саўгас, а ў 1958 годзе пачала выходзіць саўгасная шматтыражка «Савецкае Парэчча».
У склад Парэцкага сельсавета да Вялікай Айчыннай вайны ўваходзіла вёска Вовін, спаленая акупантамі і не адноўленая пасля вайны, да 1962 года — вёска Чырвоная Дуброва, да 1966 года — гарадскі пасёлак Багданаў.
Насельніцтва
Колькасць
- 2007 год — 244 гаспадаркі (132 дамы), 597 жыхароў.
Дынаміка
- 1748 год — 57 двароў,
- 1897 год — сяло Парэчча-I — 76 двароў, 378 жыхароў; вёска Парэчча-II — 74 двары, 449 жыхароў; сядзіба Парэчча-II — 9 двароў, 54 жыхары; засценак Парэчча — 31 двор, 204 жыхары (паводле перапісу).
- 1917 год — у сяле, вёсцы, засценку і фальварку 1401 жыхар.
- 1925 год — у сяле 122 двары, у вёсцы 104 двары, у засценку 39 двароў, у фальварку 9 двароў.
- 1940 год — 176 двароў, 810 жыхароў.
- 1959 год — 870 жыхароў (паводле перапісу).
- 1997 год — 316 двароў, 776 жыхароў.
- 2004 год — 249 гаспадарак, 591 жыхар.
Літаратура
- Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць/С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. 632с.: іл. Тыраж 4000 экз. ISBN 985-11-0303-9 ISBN 985-11-0302-0
- Памяць: Гiсторыка-дакументальная хронiка Акцябрскага раёна. — Мн.: БЕЛТА, 1997.