Вялікі Крамлёўскі палац
| Палац | |
| Вялікі Крамлёўскі палац | |
|---|---|
| руск.: Большой Кремлёвский дворец | |
 Галоўны фасад Вялікага Крамлёўскага палаца | |
| 55°45′00,58″ пн. ш. 37°36′56,34″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Расія |
| Горад | Масква |
| Архітэктурны стыль | Маскоўскі гістарызм |
| Архітэктар | К. А. Тон |
| Заснавальнік | Мікалай I |
| Дата заснавання | 1838—1849 |
| Статус |
 Аб'ект культурнай спадчыны РФ № 7710353025 |
| Сайт | kreml.ru/en/main/kremlin… |
 |
|
 Вялікі Крамлёўскі палац на Вікісховішчы | |
Вялікі Крамлёўскі палац, адзін з палацаў Маскоўскага Крамля. Пабудаваны ў 1838—1849 гадах па загаду імператара Мікалая I групай рускіх архітэктараў пад кіраўніцтвам К. А. Тона (М. І. Чычагоў(руск.) бел., Ф. Ф. Рыхтэр(руск.) бел., П. А. Герасімаў(руск.) бел., В. А. Бакараў(руск.) бел., М. А. Шохін(руск.) бел.[1]).
Даўжыня палаца складае 125 метраў, вышыня — 47 метраў; агульная плошча складае каля 25 000 м². Ансамбль палаца ўключае ў сябе Церамны палац(руск.) бел., дзевяць цэркваў (з 14, 16, 17 стагоддзяў), вестыбюль і каля 700 пакояў. Будынак палаца ўтварае прастакутнік з унутраным дваром. Пяць залаў палаца (Георгіеўская, Уладзімірская, Аляксандраўская, Андрэеўская(руск.) бел. і Екацярынінская), названыя па імені ордэнаў(руск.) бел. Расійскай імперыі, у цяперашні час выкарыстоўваюцца для дзяржаўных і дыпламатычных прыёмаў і афіцыйных цырымоній, а сам палац з’яўляецца параднай рэзідэнцыяй Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі.
Гісторыя будаўніцтва і перабудоў палаца[правіць | правіць зыходнік]
Палац маскоўскіх цароў (кан. XV—XVII стст.)[правіць | правіць зыходнік]
Першыя каменныя будынкі Вялікага Крамлёўскага палаца былі пабудаваны італьянскім дойлідам Алевізам Фразінам(руск.) бел. 1499—1508 гадах.
Да канца XVII стагоддзя Вялікі Крамлёўскі палац быў шырокім палацавым комплексам, у які ўваходзілі:
- Гранавітая палата(руск.) бел.
- Сярэдняя Залатая палата
- Сталовая палата
- Церамны палац(руск.) бел.
- Набярэжная палата
- Запасны палац
- Набярэжны сад(руск.) бел.
- Гербавыя вароты(руск.) бел.
- Палац царыцы Наталлі Кірылаўны(руск.) бел.
- Харомы царэўнаў
Імператарская рэзідэнцыя 1712—1838 гг.[правіць | правіць зыходнік]
Пасля пераносу сталіцы з Масквы ў Санкт-Пецярбург (1712) крамлёўскія палацы страцілі сваё значэнне, частка памяшканняў стала выкарыстоўвацца маскоўскімі аддзяленнямі ўрадавых дэпартаментаў(руск.) бел., іншая частка паступова прыходзіць у заняпад і пакутавала ад пажараў (1715, 1722 і асабліва 1737(руск.) бел. гадоў).
Невялікае ажыўленне наступіла ў 1730-я гг., Пры царыцы Ганне Іаанаўне, калі імператарскі двор значную частку часу знаходзіўся ў Маскве.
Аднак працэс разбурэння будынкаў Вялікага Крамлёўскага палаца быў звязаны не столькі з тэхнічным станам будынкаў, колькі з іх маральным старэннем — планіроўка палаца была разлічана на сярэднявечны побыт маскоўскіх князёў і не магла задавальняць змяніліся патрэбам новага часу.
Яшчэ пры Ганне Іаанаўне непадалёк ад Арсенала(руск.) бел. былі ўзведзены новыя імператарскія апартаменты «Зімовы Аненгоф» — драўляны палац у стылі барока (архітэктар Ф.-Б. Растрэлі).
Пры Лізавеце Пятроўне двор вярнуўся ў Пецярбург, аднак было вырашана пабудаваць у Крамлі новую імператарскую рэзідэнцыю — «Новы» або «Зімовы палац» (у якасці летняга выкарыстоўваўся палац Ганны Іаанаўны «Аненгоф(руск.) бел.» у Нямецкай слабадзе). У 1749 былі знесены Сярэдняя Залатая і Набярэжная палаты, а на іх падклетах быў пабудаваны новы палац у стылі барока (скончаны ў 1752, архітэктар Ф.-Б. Растрэлі). Аблічча новага палаца ў спрошчаным выглядзе аддалена нагадвала Вялікі Пецяргофскі палац(руск.) бел. — ніжні ярус ўяўляў сабой масіўны падклет, рытмічна прарэзаны глыбокімі аркамі, верхні паверх ўяўляў сабой вытанчаны будынак з цэнтральным рызалітам, у якім змяшчалася аўдыенц-зала, па баках ад якой размяшчаліся жылыя пакоі імператрыцы і пакоі прыбліжаных.
Зноскі
- ↑ Памятники архитектуры, 1983, с. 339
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Либсон В. Я., Домшлак М. И., Аренкова Ю. И. и др. Кремль. Китай-город. Центральные площади // Памятники архитектуры Москвы(руск.) бел.. — М.: Искусство, 1983. — С. 339. — 504 с. — 25 000 экз.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вялікі Крамлёўскі палац
Государственный историко-культурный музей-заповедник «Московский Кремль». Большой Кремлёвский дворец. Архівавана з першакрыніцы 29 лютага 2012. Праверана 14 красавіка 2008. (руск.)
Официальный сайт президента России. Большой Кремлёвский дворец. Архівавана з першакрыніцы 29 лютага 2012. Праверана 14 красавіка 2008. (руск.)
Официальный сайт президента России. Большой Кремлёвский дворец. — Резиденции президента. Архівавана з першакрыніцы 29 лютага 2012. Праверана 14 красавіка 2008. (руск.)
Россия Великая. Большой Кремлёвский Дворец. Праверана 14 красавіка 2008. (руск.)
Большой Кремлёвский Дворец. Фотографии из блогов. Архівавана з першакрыніцы 29 лютага 2012.
 | ||
|---|---|---|
| Адміністрацыйныя будынкі і музеі | Вялікі Крамлёўскі палац · Гранавітая палата · Церамны палац · Пацешны палац · Патрыяршы палац і царква Дванаццаці апосталаў · Дзяржаўны Крамлёўскі палац · Сенацкі палац · Стары будынак Зброевай палаты† · Арсенал (Цэйхгаўз) · Зброевая палата · Алмазны фонд · 14-ы корпус · Залатая царыцына палата · Малы Мікалаеўскі палац† · Гістарычны музей |   |
| Помнікі | ||
| Плошчы і сады | ||
| Саборы і манастыры | Успенскі сабор · Архангельскі сабор · Дабравешчанскі сабор · Патрыяршы палац і царква Дванаццаці апосталаў · Царква Рызапалажэння · Верхаспаскі сабор і церамныя цэрквы · Сабор Спаса на Бары† · Чудаў манастыр† · Узнясенскі манастыр† · Званіца Івана Вялікага · Царква Ражства Багародзіцы на Сенях · Царква Святых Канстанціна і Алены† · Царква Дабравешчання на Жытным двары† · Царква Ражства Іаана Прадцечы на Бары† | |
| Славутасці | ||
Заўвагі: † — да нашых дзён не захаваўся * ≠ — быў разбураны і адноўлены зноў * ± — перанесены ў іншае месца | ||
.svg){kind=small}