Зміцер Саўка

Зміцер Саўка
Зміцер Саўка
Дата нараджэння	26 ліпеня 1965
Месца нараджэння	Мінск, БССР, СССР;
Дата смерці	9 красавіка 2016 (50 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь;
Месца пахавання	Заходнія могілкі (Мінск);
Грамадзянства	Беларусь; СССР;
Дзеці	Юстына Дзмітрыеўна Саўка[d]
Род дзейнасці	мовазнавец, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	мовазнаўства
Месца працы	Мінскі дзяржаўны лінгвістычны ўніверсітэт; Беларускае Радыё Рацыя; Белсат;
Альма-матар	філалагічны факультэт БДУ (1988);
Член у	Беларуская спеўна-драматычная майстроўня;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Змі́цер Са́ўка (26 ліпеня 1965, Мінск — 9 красавіка 2016, Мінск) — беларускі мовазнавец.

Паходжанне[правіць | правіць зыходнік]

Дзед па бацьку Іван Маркавіч Саўка паходзіў з мястэчка Свіслач (цяпер Асіповіцкі раён, Магілёўская вобласць), з сям’і плытагона. У час 1-й сусветнай вайны быў ад’ютантам лётчыка. Пасля вайны, у Бабруйску ўступіў у Камуністычны саюз моладзі. Тамсама ажаніўся з дачкой рабіна Яўгеніяй Абэлеўнай Рывай (паводле пасведчання асобы — Адольфаўнай), сям’я якой паходзіла з горада Сянно (цяпер Віцебская вобласць). Бацька нарадзіўся ў Менску ў 1931 годзе. Скончыў Маскоўскі ўніверсітэт, па сканчэнні якога вярнуўся ў Мінск. Маці прыехала ў Мінск на будоўлю ў 1957 годзе з вёскі Сенькавічы (Івацэвіцкі раён, Брэсцкая вобласць)^[2].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

У чэрвені 1982 года скончыў сярэднюю школу № 61 Мінска (цяпер гімназія № 3), вучыўся ў адным класе з Артурам Клінавым^[2], разам з якім браў удзел у моладзевым грамадскім аб’яднанні «Беларуская Майстроўня» (1979—1984)^[3]. Летам 1983 года паступіў на філалагічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, які скончыў у 1988 годзе^[2]. Выкладаў у Мінскім дзяржаўным педагагічным інстытуце замежных моў^[3], дзе працаваў на кафедры беларускай мовы.

У канцы 1990-х паехаў у ЗША на запрашэнне Вітаўта Кіпеля і прабыў там агулам паўтара года, запісваючы ўспаміны амерыканскіх беларусаў. У 1999—2002 гадах працаваў стыль-рэдактарам на радыё «Рацыя». З 2006 года кіраваў моўнай службай на тэлеканале Белсат.

Памёр 9 красавіка 2016 года, хварэў на рак. Пахаваны на Заходніх могілках Мінска^[4].

У першым шлюбе меў сына Уладзіслава (нар. 1988) і дачку Юстыну (нар. 1994), у другім шлюбе, з Ілонай Урбановіч-Саўкай — дачку Караліну (нар. 1995) і сына Стэфана (нар. 2004)^[5].

Працы[правіць | правіць зыходнік]

Аўтар кніг «Беларускія слоўнікі й энцыкляпэдыі. Бібліяграфія» (у сааўтарстве з Вітаўтам Кіпелем; Нью-Ёрк—Мінск, 2002)^[6], «Беларускі клясычны правапіс» (у сааўтарстве з Юрыем Бушляковым, Вінцуком Вячоркам, Змітром Санько; Вільня—Менск, 2005)^[7], «Беларуская цывілізацыя ў Амэрыцы» (2019, выдадзена пасмяротна) пра гісторыю Беларуска-амерыканскага задзіночання.

Быў адным з аўтараў праграмы «Моўнік», якая выходзіла на тэлеканале «Белсат». У 2015 годзе разам з моўнай службай «Белсату» і пры дапамозе валанцёраў стварыў моўны анлайн-сэрвіс «Добрапіс».

Зноскі

↑ Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
↑ ^а ^б ^в Сяргей Дубавец. Гісторыя аднаго цуду: Клінаў і Саўка (нявызн.). Радыё Свабода (12 лістапада 2010). Праверана 12 красавіка 2016.
↑ ^а ^б Іна Студзінская. Вянок памяці. Зьміцер Саўка (нявызн.). Радыё Свабода (9 красавіка 2016). Праверана 12 красавіка 2016.
↑ Развітанне са Змітром Саўкам пройдзе ў панядзелак на Залатой Горцы (нявызн.). Наша Ніва (10 красавіка 2016). Праверана 12 красавіка 2016.
↑ Аляксандра Дынько. Я лепш за настаўніка ведаю мову (нявызн.). Радыё Свабода (10 красавіка 2012). Праверана 12 красавіка 2016.
↑ Беларускія слоўнікі й энцыкляпэдыі. Бібліяграфія. Складальнікі Вітаўт Кіпель і Дзмітрый Саўка. Нью Ёрк—Менск: Беларускі Інстытут Навукі й Мастацтва, 2002. ХХХVIII, — 568 с.
↑ Беларускі клясычны правапіс. Збор правілаў. Сучасная нармалізацыя. Вільня—Менск, 2005. — 160 с.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Дубавец, С. Майстроўня. Гісторыя аднаго цуду / Сяргей Дубавец; фота А. Канцавога. — [Б. м.] : Радыё Свабодная Эўропа / Радыё Свабода, 2012, — 457 с.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Акадэмік бяз званьня і кайстра з сальтысонам (бел. (тар.)) // svaboda.org 26 ліпеня 2020

[_033495c6053bf66f-1] Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[dubaviec-2] а ^б ^в Сяргей Дубавец. Гісторыя аднаго цуду: Клінаў і Саўка (нявызн.). Радыё Свабода (12 лістапада 2010). Праверана 12 красавіка 2016.

[svaboda-3] а ^б Іна Студзінская. Вянок памяці. Зьміцер Саўка (нявызн.). Радыё Свабода (9 красавіка 2016). Праверана 12 красавіка 2016.

[4] Развітанне са Змітром Саўкам пройдзе ў панядзелак на Залатой Горцы (нявызн.). Наша Ніва (10 красавіка 2016). Праверана 12 красавіка 2016.

[5] Аляксандра Дынько. Я лепш за настаўніка ведаю мову (нявызн.). Радыё Свабода (10 красавіка 2012). Праверана 12 красавіка 2016.

[6] Беларускія слоўнікі й энцыкляпэдыі. Бібліяграфія. Складальнікі Вітаўт Кіпель і Дзмітрый Саўка. Нью Ёрк—Менск: Беларускі Інстытут Навукі й Мастацтва, 2002. ХХХVIII, — 568 с.

[7] Беларускі клясычны правапіс. Збор правілаў. Сучасная нармалізацыя. Вільня—Менск, 2005. — 160 с.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]