Марцыян Міхал Агінскі
Марцыян Міхал Агінскі | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
польск.: Marcjan Michał Ogiński | |||||||
![]() Герб «Агінскі» | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Казімір Аляксандр Пацей | ||||||
Пераемнік | Юзаф Антоні Салагуб | ||||||
|
|||||||
|
|||||||
Нараджэнне |
1672[1][2][…] |
||||||
Смерць | 29 кастрычніка 1750 | ||||||
Род | Агінскія | ||||||
Бацька | Шыман Караль Агінскі | ||||||
Маці | Тэадора з Корсакаў[d] | ||||||
Жонка |
Тэрэза з Бжастоўскіх Тэрэза з Тызенгаўзаў Крысціна з Абрамовічаў Тэкля Ганна з Лярскіх |
||||||
Дзеці | Тадэвуш Францішак Агінскі, Ігнацы Агінскі, Станіслаў Ежы Агінскі, Францішак Ксаверый Агінскі[d], Казімір Ігнацы Агінскі[d], Барбара з Агінскіх[d], Ганна з Агінскіх[d], Марцыяна з Агінскіх, Бенядыкта з Агінскіх[d], Станіслава Тэрэза з Агінскіх[d] і Марыя з Агінскіх[d] | ||||||
Узнагароды |
Марцыян Міхал Агінскі (1672 — 1 красавіка[4], паводле іншых звестак 29 кастрычніка 1750) — дзяржаўны і вайсковы дзеяч Вялікага Княства Літоўскага. Вялікі мечнік літоўскі (1695—1703), кашталян (1703—1730) і ваявода віцебскі (з 1730). Трымаў Барысаўскае, Прывальскае і Вярбоўскае староствы.
Марцыян Міхал Агінскі — патрон-заснавальнік Менскага езуіцкага калегіуму.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Са старэйшай княскай лініі роду Агінскіх, сын Шымана Караля і Тэадоры з Корсакаў. Стрыечны брат Казіміра Дамініка Агінскага.
У 1718 годзе атрымаў Барысаўскае староства ад удавы Канстанцыі (з роду Падбярэзскіх), двойчы саступаючы яго свайму старэйшаму сыну Ігнацыю Агінскаму, да якога староства канчаткова перайшло ў 1744 годзе[5].
Удзельнік апазыцыі ў 1720—1730-х гадах, маршалак Генеральнай канфедэрацыі правінцыі ВКЛ. Абапіраўся на стасункі з расійскім дваром.
Пабраўся шлюбам з Тэрэзай Бжастоўскай (1701), з якой меў 5 сыноў і 3 дачок. У другім шлюбе з Тэрэзай Тызенгаўз меў 2 дачок, пасля быў яшчэ двойчы жанаты.
Памёр у 1750 годзе. Даты смерці розняцца ад 1 красавіка да 29 кастрычніка. Пахавальныя ўрачыстасці ў Віцебскім касцёле езуітаў адбыліся 14—17 лютага 1751[6].
Нашчадкі:
- Тадэвуш Францішак Агінскі (1711—1783)
- Ігнацы Агінскі (каля 1698 — 1775)
- Станіслаў Ежы Агінскі (1710—1748)
- Марцыяна Агінская (1713—1766), пабралася шлюбам у 1723 з валынскім ваяводам Міхалам Патоцкім
- Бенедыкта Агінская (памерла ў 1748), пабралася шлюбам у 1736 з Юзафам Скумінам Тышкевічам
Цікавыя факты[правіць | правіць зыходнік]
- Першы тэатральны спектакль у Менску — «Трыўмфальная брама» — быў пастаўлены ў гонар Марцыяна Міхала Агінскага[7].
Зноскі
- ↑ Marcjan Michał Ogiński // NUKAT — 2002.
- ↑ Marcjan Michał Ogiński h. własnego // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
- ↑ Marcjan Michał Ogiński // MAK
- ↑ Паводле Віцебскага летапісу: Віцебскі летапіс (Летапіс Панцэрнага і Аверкі) . Гістарычны сайт горада Віцебск. Праверана 31 сьнежня 2010.
- ↑ Вячаслаў Насевіч. Барысаў у часы Вялікага княства Літоўскага // Дзевяць стагоддзяў Барысава / Ж. В. Гілевіч, Г. В. Штыхаў, В. Л. Насевіч, Л. Ф. Белая. — Мн.: БЕЛТА, 2002.
- ↑ Polski slownik biograficzny. T. 23. Zesz. 3. S. 623
- ↑ Святлена Немагай. Музыка сям’і Агінскіх. Вакальныя творы.. — Мінск: ТАА «Паліфакт», 2000.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Грыцкевіч А. Агінскія // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — С. 203. — 688 с. — ISBN 985-11-0314-4 (т. 1), ISBN 985-11-0315-2.
- Ваяводы віцебскія
- Кашталяны віцебскія
- Нарадзіліся ў 1672 годзе
- Нарадзіліся ў Віцебску
- Памерлі 29 кастрычніка
- Памерлі ў 1750 годзе
- Агінскія
- Кавалеры ордэна Белага арла (Рэч Паспалітая)
- Асобы
- Сенатары Рэчы Паспалітай
- Мечнікі вялікія літоўскія
- Старосты барысаўскія
- Старосты перавальскія
- Маршалкі Трыбунала Вялікага Княства Літоўскага