Шэнгенская зона

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
The Schengen Area as of 2009
Апісанне Зона свабоднага перамяшчэння
Пагадненне 1985
Пачатак працы 1995
Члены
Плошча 4 368 693 км²

Шэнгенская зона ўключае ў сябе 27 еўрапейскіх дзяржаў, якія ўхвалілі аднайменнае пагадненне, падпісанае ў мястэчку Шэнген (Люксембург) у 1985 годзе. Шэнгенская зона нагадвае нейкую дзяржаву, створаную для міжнароднага турызму з памежным кантролем пры ўездзе і выездзе з зоны, але без памежнага кантролю ўнутры.

Дадзеныя правілы былі ўключаны ў правілы Еўрапейскага Саюза законам Амстэрдамскага дагавора ў 1999, хоць Шэнгенская зона афіцыйна ўключае тры краіны, якія не ўваходзяць у ЕС, і дэ-факта ўключае тры еўрапейскія мікра-дзяржавы: Манака, Сан-Марына і Ватыкан. Усе краіны ЕС, акрамя Вялікабрытаніі і Ірландыі, абавязаліся увайсці ў Шэнгенскую зону, і ўсе, апрача Румыніі, Балгарыі і Кіпра, ужо зрабілі гэта. На дадзены момант зона ахоплівае плошчу ў 4.368.693 км ², на якой пражываюць звыш 400 млн чалавек.

Шэнгенскія правілы ўводзяць ліквідацыю памежнага кантролю паміж дзяржавамі, якія ўвайшлі ў зону, і адначасова ўмацаванне пагранічнага кантролю з дзяржавамі, якія мяжуюць з зонай. Таксама краіны абавязваюцца весці адзіную палітыку ў дачыненні да часова прыбываемых асоб, узгадненне кантролю на знешніх межах і развіваць паліцэйскае і судовае супрацоўніцтва.

Для пасведчання асобы можа выкарыстоўвацца пашпарт або карта грамадзяніна ЕС. Часам можа ўводзіцца памежны кантроль паміж некаторымі краінамі Шэнгенскай зоны.

Членства[правіць | правіць зыходнік]

На гэты момант Шэнгенская зона складаецца з 27 дзяржаў, усё акрамя чатырох — члены Еўрапейскага Саюза. Дзве краіны з нечленаў ЕС — Ісландыя і Нарвегія — уваходзяць у Скандынаўскі пашпартны саюз і афіцыйна класіфікаваны як дзяржавы, звязаныя з Шэнгенскай дзейнасцю ЕС. Яшчэ дзве, Швейцарыя і Ліхтэнштэйн, увайшлі ў зону на тых жа ўмовах. Дэ-факта Шэнгенская зона ўключае некалькі мікрадзяржаў, якія падтрымліваюць адкрытыя ці паўадкрытыя межы з краінамі Шэнгенскага пагаднення.

Перад поўным уводам Шэнгенскіх правіл краіна павінна атрымаць ацэнку гатоўнасці ў чатырох абласцях: паветраныя межы, візы, паліцэйскае супрацоўніцтва і абарона персанальных даных. У ролі ацэньвальных выступаюць адмысловыя эксперты з ЕС.

Бягучы склад[правіць | правіць зыходнік]

Сцяг Дзяржава Плошча
(км²)
Насельніцтва[1]
Падпісала ці
зрабіла выбар
Пачатак змен Выключаныя тэрыторыі
 Аўстрыя Аўстрыя &&&&&&&&&&083871.&&&&&083 871 &&&&&&&&08372930.&&&&&08 372 930 01995-04-28 28 красавіка 1995 01997-12-01 1 снежня 1997
 Бельгія Бельгія &&&&&&&&&&030528.&&&&&030 528 &&&&&&&010827519.&&&&&010 827 519 01985-06-14 14 чэрвеня 1985 01995-03-26 26 сакавіка 1995
 Венгрыя Венгрыя &&&&&&&&&&093030.&&&&&093 030 &&&&&&&010013628.&&&&&010 013 628 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б
 Германія Германія &&&&&&&&&0357050.&&&&&0357 050 &&&&&&&081757595.&&&&&081 757 595 01985-06-14 14 чэрвеня 1985 01995-03-26 26 сакавіка 1995у
 Грэцыя Грэцыя &&&&&&&&&0131990.&&&&&0131 990 &&&&&&&011125179.&&&&&011 125 179 01992-11-06 6 лістапада 1992 02000-03-26 26 сакавіка 2000
 Данія Данія &&&&&&&&&&043094.&&&&&043 094 &&&&&&&&05547088.&&&&&05 547 088 01996-12-19 19 снежня 1996 02001-03-25 25 сакавіка 2001 Сцяг Грэнландыі Грэнландыя г
Сцяг Фарэрскіх астравоў Фарэрскія астравыг
 Ісландыя Ісландыяа &&&&&&&&&0103000.&&&&&0103 000 &&&&&&&&&0318755.&&&&&0318 755 01996-12-19 19 снежня 1996 02001-03-25 25 сакавіка 2001
 Іспанія Іспанія &&&&&&&&&0506030.&&&&&0506 030 &&&&&&&046087170.&&&&&046 087 170 01992-06-25 25 чэрвеня 1992 01995-03-26 26 сакавіка 1995 Сцяг Мелільі Мелільяе
Сцяг Сеўты Сеўта е
 Італія Італія &&&&&&&&&0301318.&&&&&0301 318 &&&&&&&060397353.&&&&&060 397 353 01990-11-27 27 лістапада 1990 01997-10-26 26 кастрычніка 1997
 Латвія Латвія &&&&&&&&&&064589.&&&&&064 589 &&&&&&&&02248961.&&&&&02 248 961 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б
 Літва Літва &&&&&&&&&&065303.&&&&&065 303 &&&&&&&&03329227.&&&&&03 329 227 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-19 19 снежня 2007б
 Ліхтэнштэйн Ліхтэнштэйн &&&&&&&&&&&&0160.&&&&&0160 &&&&&&&&&&035981.&&&&&035 981 02008-02-28 28 лютага 2008 02011-12-21 21 снежня 2011
 Люксембург Люксембург &&&&&&&&&&&02586.&&&&&02 586 &&&&&&&&&0502207.&&&&&0502 207 01985-06-14 14 чэрвеня 1985 01995-03-26 26 сакавіка 1995
 Мальта Мальта &&&&&&&&&&&&0316.&&&&&0316 &&&&&&&&&0416333.&&&&&0416 333 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б
 Нідэрланды Нідэрланды &&&&&&&&&&041526.&&&&&041 526 &&&&&&&016576800.&&&&&016 576 800 01985-06-14 14 чэрвеня 1985 01995-03-26 26 сакавіка 1995 Сцяг Арубы Аруба
 Кюрасаа
 Сінт-Мартэн
Нідэрланды Карыбскія Нідэрланды
 Нарвегія Нарвегіяа &&&&&&&&&0385155.&&&&&0385 155 &&&&&&&&04854824.&&&&&04 854 824 01996-12-19 19 снежня 1996 02001-03-25 25 сакавіка 2001 Нарвегія Шпіцбергенд
 Польшча Польшча &&&&&&&&&0312683.&&&&&0312 683 &&&&&&&038163895.&&&&&038 163 895 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б
 Партугалія Партугалія &&&&&&&&&&092391.&&&&&092 391 &&&&&&&010636888.&&&&&010 636 888 01992-06-25 25 чэрвеня 1992 01995-03-26 26 сакавіка 1995
 Славакія Славакія &&&&&&&&&&049037.&&&&&049 037 &&&&&&&&05424057.&&&&&05 424 057 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б
 Славенія Славенія &&&&&&&&&&020273.&&&&&020 273 &&&&&&&&02054119.&&&&&02 054 119 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б
 Фінляндыя Фінляндыя &&&&&&&&&0338145.&&&&&0338 145 &&&&&&&&05350475.&&&&&05 350 475 01996-12-19 19 снежня 1996 02001-03-25 25 сакавіка 2001
 Францыя Францыя &&&&&&&&&0674843.&&&&&0674 843 &&&&&&&064709480.&&&&&064 709 480 01985-06-14 14 чэрвеня 1985 01995-03-26 26 сакавіка 1995 усе заморскія ўладанні
 Харватыя Харватыя &&&&&&&&&&056594.&&&&&056 594 &&&&&&&&04290612.&&&&&04 290 612 02011-12-09 9 снежня 2011 02023-01-01 1 студзеня 2023
 Чэхія Чэхія &&&&&&&&&&078866.&&&&&078 866 &&&&&&&010512397.&&&&&010 512 397 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б
 Швейцарыя Швейцарыяa &&&&&&&&&&041285.&&&&&041 285 &&&&&&&&07760477.&&&&&07 760 477 02004-10-26 26 кастрычніка 2004 02008-12-12 12 снежня 2008
 Швецыя Швецыя &&&&&&&&&0449964.&&&&&0449 964 &&&&&&&&09347899.&&&&&09 347 899 01996-12-19 19 снежня 1996 02001-03-25 25 сакавіка 2001
 Эстонія Эстонія &&&&&&&&&&045226.&&&&&045 226 &&&&&&&&01340274.&&&&&01 340 274 02004-05-01 1 мая 2004 02007-12-21 21 снежня 2007б

а.   Дзяржавы па-за ЕС,[2] але ў шэнгенскай зоне.
б.   Для сухапутных меж і марскіх портаў; з 30 сакавіка 2008 таксама і для аэрапортаў.[3]
в.   Усходняя Германія ўвайшла ў ФРГ, уступаючы ў Шэнген, 3 кастрычніка 1990. Да гэтага яна заставалася па-за пагадненнем. Нягледзячы на некаторыя паведамленні СМІ, Гельгаланд уваходзіць у Шэнгенскую зону; ён толькі не ўваходзіць у Еўрапейскае пагадненне па дададзеным падатку.
г.   Толькі па шэнгенскай візе, выдадзенай Даніяй.[4]
д.   Хоць Ян-Маен уваходзіць у Шэнгенскую зону.
е.   Усе іспанскія тэрыторыі знаходзяцца ў Шэнгенскай зоне, але існуе памежны кантроль на выездзе з Сеўты і Мелільі ў Іспанію ці іншыя краіны зоны з-за спецыяльных візавых правіл для мараканскіх жыхароў, якія пражываюць у Тэтуане і Надоры.[5]

Чаканыя ўваходжанні[правіць | правіць зыходнік]

Сцяг Краіна Плошча (км²) Насельніцтва Рашэнне ўступіць Чаканая дата
Балгарыя Балгарыя &&&&&&&&&0110912.&&&&&0110 912 &&&&&&&&07576751.&&&&&07 576 751 02007-01-01 1 студзеня 2007 2011невядома[6][7]
Рэспубліка Кіпр Кіпр &&&&&&&&&&&09251.&&&&&09 251 &&&&&&&&&0801851.&&&&&0801 851 02004-05-01 1 мая 2004 2999невядома[8]
Румынія Румынія &&&&&&&&&0238391.&&&&&0238 391 &&&&&&&021466174.&&&&&021 466 174 02007-01-01 1 студзеня 2007 2011 3невядома[6][7]

22 верасня 2011 года на нарадзе міністраў унутраных спраў краін Еўрапейскага Саюза, якая праходзіла ў Бруселі, Балгарыя і Румынія не атрымалі права на ўваходжанне ў Шэнгенскую зону. Адмова звязаны з тым, што Нідэрланды і Фінляндыя выказваюцца супраць уваходжання Румыніі і Балгарыі ў Шэнгенскую зону, сцвярджаючы, што Бухарэст і Сафія неэфектыўна змагаюцца з карупцыяй[9] .

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. Eurostat Population Estimate (англ.). Eurostat (1 студзеня 2010). Праверана 8 студзеня 2010.
  2. Тэрміналогія «associated states» выкарыстоўваецца ў Agreement concluded by the Council of the European Union and the Republic of Iceland and the Kingdom of Norway concerning the latters' association with the implementation, application and development of the Schengen acquis - Final Act (Official Journal EC 1999 No. L 176, p. 36) (англ.). EU Publications Office. Праверана 19 January 2008..
  3. The final step of Schengen enlargement – controls at internal air borders to be abolished in late March (англ.). Slovenia's EU Presidency (25 сакавіка 2008). Праверана 25 March 2008.
  4. General Information on Schengen Short-Term Visas (англ.)(недаступная спасылка). Royal Danish Embassy in London (4 чэрвеня 2009). Архівавана з першакрыніцы 19 красавіка 2010. Праверана 1 February 2010.
  5. Declaration on the towns of Ceuta and Melilla (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 20 мая 2011. Праверана 4 кастрычніка 2011.
  6. а б "Hungarian Presidency of the EU quoted by German press: Romania and Bulgaria's adhesion to Schengen was postponed" [англійская]. HotNews.ro. 2011-01-06. Праверана 2011-01-21.
  7. а б "Фінляндыя і Нідэрланды не пусцілі Балгарыю і Румынію ў шэнгенскую зону". YLE.fi.
  8. Foreign Minister says Cyprus not to join Schengen before 2010 (англ.)(недаступная спасылка). Embassy of the Republic of Cyprus in Berlin. Архівавана з першакрыніцы 8 верасня 2012. Праверана 3 лютага 2010.
  9. Балгарыі і Румыніі адмоўлена ва ўваходжанні ў Шэнгенскую зону Архівавана 15 мая 2012.